Icma.az
close
up
RU
“KUPÇA” YOXDURSA, QAZ, İŞIQ, SU DA YOXDUR... Sənədsiz evlərə dair “yenilik” vətəndaşın yaşamaq hüququnu əlindən necə alır?

“KUPÇA” YOXDURSA, QAZ, İŞIQ, SU DA YOXDUR... Sənədsiz evlərə dair “yenilik” vətəndaşın yaşamaq hüququnu əlindən necə alır?

Icma.az, Azpolitika.az saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

Azərbaycanda ötən ildən başlayaraq, Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinə əsasən, tikintisinə icazə tələb olunan, lakin belə icazə alınmadan inşa edilən və ya tikilməkdə olan tikinti obyektlərinin kommunal xidmətlərə qoşulması qadağandır. Yəni “kupça”sı olmayan, qeyri-yaşayış təyinatlı torpaqlarda tikilən fərdi evlərin elektrik, istilik, mavi qaz, su xətlərinə qoşulması mümkün deyil. Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin sistemində həmin tikililərə sayğac qoyulması qadağan edilib.

Təbii ki, ölkədə sənədsiz evlərlə bağlı qayda-qanun, nizam-intizam yaratmağın vaxtı çoxdan çatıb. 21-ci əsrdə, tez-tez Cənubi Qafqazın ən müasir, lider ölkəsi kimi təqdim olunan, “formula-1”-lər, “avrovizion”-lar, “Avropa oyunları”, “cop-29”-lar, beynəlxalq səviyyəli daha nələr-nələr keçirmiş 10 milyon əhalisi olan bir məmləkətdə yarım milyondan çox sənədsiz evin olması biabırçılıqdır, utancvericidir. Bu mənzərənin yaranmasına görə məsuliyyətin tək vətəndaşın üzərinə atılması isə ikiqat biabırçılıqdır.

Azərbaycanda yerli hüquq-mühafizə və icra hakimiyyəti orqanlarının “şifahi razılığı” olmadan kimsənin daşı daş üstə qoya bilməməsi hər kəsə məlumdur. Bu “razılığın” necə alındığı da heç kimə sirr deyil. Belə olan halda, yarım milyondan çox qanunsuz tikili necə, hardan peyda olub və buna görə məsuliyyəti, bunun əziyyətini nəyə görə vətəndaş çəkməlidir? Bu gün həmin vətəndaş üstəlik, tikdiyi evə qaz, işıq, su çəkə bilmədiyi üçün də əziyyət çəkir. Nə sənəd, nə də komunal xidmət ala bilir.

Əlbəttə ki, bu ölkədə heç kim qeyri-yaşayış təyinatlı torpaqda kefindən ev tikməyib. Deməli, vətəndaşın başqa çarəsi, qanuni ərazilərdə torpaq alıb ev tikmək üçün maddi imkanı yoxdur ki, ucuz və sənədsiz torpaqlara qaçıb (Bəzən bunlara ev də yox, daxma demək olar). Hökumət isə həmin kasıbın vəziyyətini öyrənib kömək və yol göstərmək, problemini həll etmək, ona yardım, yaxud ucuz kredit, qanuni torpaq təklif etmək əvəzinə, qazsız, işıqsız, susuz qoymaqla vəziyyətini daha da ağırlaşdırır.

Bu, xüsusilə də kənd rayonlarında böyük problemlər yaradır. Kəndlərdə evlər əsasən pay torpaqlarda tikilib. Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinin 80.4-cü maddəsinə əsasən, sifarişçi tikintiyə başlamazdan əvvəl niyyəti barədə yerli icra orqanına məlumat verir. Bu Məcəllənin 80.1-ci və 80.3-cü maddələrində nəzərdə tutulmuş tələblərə uyğunluğunun yoxlanılması üçün tikinti obyektlərinin layihəsinin memarlıq-planlaşdırma, tikinti ərazisinin baş planı bölmələrini, habelə torpaq sahəsi üzrərində mülkiyyət, icarə və ya istifadə hüququnu təsdiq edən sənədin surətini təqdim edir. Əgər sənədlər uyğun gəlirsə, tikintiyə icazə verilir.

Bunu “adi dilə” çevirsək, qanunla əvvəlcə torpağa “kupça” almalısan. Bunun üçün ailənin bütün üzvlərinin razılığı olmalıdır. Bəzən artıq hələ bu mərhələdə belə problemlər yaşanır. Sonra layihə hazırlatmalı və təsdiqlətməlisən. Daha sonra bu və bütün lazım olan digər sənədləri yığıb evə “kupça” almalısan. Həmin proses zamanı müxtəlif yeni problemlər, get-gəllər ortaya çıxır. Bütün bu proses müxtəlif obyektiv və subyektiv səbəblərdən aylarla, bəzən illərlə vaxt apara bilir. Yaxud, kəndlərdə atadan, babadan qalma evlər var ki, onlar zamanında sənədləşdirilməyib. İndi sənədləri qaydaya salmaq üçün məhkəməyə, sonra digər müvafiq qurumlara müraciət etməlisən. Bir sözlə, “get-gəl”, “çək-çevir” və sair.

Yeri gəlmişkən, əmlakın sənədləşdirilməsi üçün rüsum və xidmət haqlarının məbləği də başqa bir problemdir. Bu sənədləşməni aparan dövlət qurumu vətəndaşdan həm rüsum, həm də ximət haqqı alır. Digər xərcləri də nəzərə alsaq, məbləğ 1000 manatı keçir. Bu da xüsusilə kəndlərdə vətəndaşların çoxu üçün böyük məbləğdir...

Nəhayət, bütün bunlar üçün lazım olan vaxt kəsimində vətəndaşa nə işıq, nə qaz, nə də su verilə bilər. Nəticədə bu yanaşma sənədsiz evlərlə bağlı qayda-qanun yaradılmasına yox, vətəndaşa qarşı cəza mexanizminə çevrilir. Bu, bir problemi həll etmək adı altında başqa bir ciddi problem yaratmaqdır!

Qarşıdan qış gəlir. Ali qanuna görə hər bir vətəndaş bu ölkənin təbii sərvətlərindən istifadə etmək və yaşamaq hüququna malikdir. Yaşamağa başqa yeri olmadığı üçün əlacsızlıqdan sənədsiz evdə, özü də körpə uşaqla qalan hansısa gənc ailəni istiliksiz, susuz, işıqsız qoymaq isə onun yaşamaq hüququnu göz görə-görə əlindən almaqdır! Bəlkə bunu kimlər düşünüb, kimlər məcəlləyə yazıbsa, onların özlərini bircə gün bu vəziyyətə salmaq lazımdır ki, çarəsiz insanların halını anlasınlar?

Cəlal Məmmədli

“AzPolitika.info”

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:106
embedMənbə:https://azpolitika.info
archiveBu xəbər 06 Sentyabr 2025 11:49 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see212

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see200

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see172

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see164

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see152

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see149

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see143

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see141

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see139

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see139

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see134

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see132

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see131

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see130

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see129

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see126

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see125

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see124

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see123

Türkiyədə Can Holding in rəhbəri həbs olundu

21 Oktyabr 2025 01:36see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri