Medinskinin sərsəmləməsi

Pərvanə SULTANOVA
[email protected]

Rusiya Prezidentinin köməkçisi Vladimir Medinski bir neçə gün əvvəl "Russia Today" kanalına müsahibəsi zamanı keçmiş Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi ilə bağlı faktları təhrif edərək fikirlər səsləndirib. O, Ukrayna müharibəsinin Qarabağda mövcud olmuş vəziyyətlə yanlış müqayisəsini aparıb, Qarabağ bölgəsini "mübahisəli" ərazi kimi təqdim edib.

Medinskinin bu açıqlamaları rəsmi Bakının kəskin reaksiyasına səbəb olub. Çünki Medinski sıradan bir şəxs deyil, Rusiya liderinin köməkçisidir. Onun bu cür təhrifedici, faktları təkzib edən fikirləri zərərlidir. İkincisi, Azərbaycan və Rusiya rəsmi müttəfiq dövlətlərdir. Bir ölkənin rəsmi şəxsinin müttəfiq dövlətə qarşı bilərəkdən belə qərəzli, şovinist mahiyyətli fikirlər səsləndirməsi qəbuledilməzdir. Digər tərəfdən, Rusiya tərəfi Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıdığını ən yüksək səviyyədə bəyan edib. Nəhayət, Qarabağ heç vaxt mübahisə predmeti olmayıb. Bütün dünya Qarabağı Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi olaraq tanıyıb və qəbul edib. Medinski isə özünün yanlış, qərəzli iddiaları ilə faktları danmağa çalışaraq, siyasi manipulyasiyaya əl atır.

Təəssüf ki, Rusiyada zaman-zaman müxtəlif şəxslər tərəfindən Azərbaycana münasibətdə oxşar mövqe sərgilənir. Təbii ki, həmin dairələr Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tam bərpa etməsini, regionda yaratdığı yeni reallıqları, Qafqazın güc dövlətinə çevrilməsini qəbul edə bilmirlər və belə dayaz iddialar da məhz bu səbəblərdən gündəmə atılır.

Azərbaycanın Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) Putinin köməkçisinə kəskin cavab verərək, onu dövlətlərarası münasibətlərə xələl gətirməməyə çağırıb:

"Rusiya Federasiyası Prezidentinin köməkçisi Vladimir Medinskinin 9 iyun tarixində Russia Today kanalına müsahibəsi zamanı keçmiş Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi ilə bağlı faktların təhrif olunduğu, Qarabağ bölgəsini mübahisəli ərazi kimi təqdim edən açıqlaması təəssüf və təəccüb doğurur. Qarabağ əzəli Azərbaycan torpağıdır. Rusiya özü Qarabağı Azərbaycanın ərazisi kimi tanımışdır və tanıyır".

Bəyanatda Medinskiyə səlahiyyətinə aid olmayan məsələlərə dair yanlış iddialar səsləndirməklə dövlətlərarası münasibətlərə xələl gətirməmək tövsiyə edilib.

Rusiyanın Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarova da məsələyə münasibət bildirərək deyib ki, Rusiya rəsmi olaraq Qarabağı Azərbaycanın ərazisi kimi tanıyır. O, prezidentin köməkçisi Vladimir Medinskinin sözlərini kontekstdən çıxarmamağa və onlara tamamilə fərqli bir məna verməməyə çağırıb.

Zaxarova Rusiyanın rəsmi olaraq Qarabağı Azərbaycanın ərazisi kimi tanıdığını söyləyib. Qeyd edib ki, Medinski Qarabağla bağlı şərhdə vəziyyətin tarixi aspekti və sosial mədəni xüsusiyyətlərdən danışıb.

Milli Məclisin deputatı Hikmət Baboğlu mövzu ilə bağlı "525"ə deyib ki, uzun çəkən Rusiya-Ukrayna müharibəsi Rusiyada millətçi əhval-ruhiyyəni daha da yüksəldir: "Beləliklə, "velikorus şovinizmi"nin cəmiyyət təzahürləri ilə üz-üzə qalmaqda oluruq".

Onun sözlərinə görə, yaranmış ekstremal vəziyyət bəzi rus siyasətçilərini düşüncələrində olan məsələləri dilə gətirməyə vadar edir: "Medinskinin uğursuz Ukrayna-Qarabağ müqayisəsi də bu kontekstdə qiymətləndirilməlidir. Amma bu o demək deyil ki, qeyd edilən sadəcə birdən-birə baş verən uğursuz bir açıqlamadır. Bu cür açıqlama və belə müqayisə əslində rus şovinist dairələrinin Qarabağa münasibətdə yaranmış yeni reallığın, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bərpa etməsini qəbul etmək istəmədiklərinin göstəricisidir. Məsələnin ən pis tərəfi ondan ibarətdir ki, bu cür açıqlamalarla həmin dairələr hələ də həsədlə Qarabağın arxasınca baxmaqda davam edirlər və çox böyük həsədlə yenə də Ermənistan və Azərbaycan arasında nəzarət üçün açar olan bu vasitəni itirməklərinə təəssüf edirlər. Eyni zamanda, bu cür açıqlamalar əslində həm də fürsət düşdükdə yenidən Qarabağ mövzusunu gündəmə gətirmək niyyətlərinin ifadəsidir. Bu mənada belə açıqlamalar təkcə Medinskinin deyil, Rusiyadakı radikal şovinist mərkəzlərin ümumi ortaq fikridir və bu, çox qorxuludur. Buna görə də bu cür bəyanatlar açıq şəkildə və çox sərt şəkildə Azərbaycanın xarici siyasət idarəsi tərəfindən qınandı və ümid edirik ki, bir də belə açıqlamalar olmayacaq".

H.Babaoğlu əlavə edib ki, dərhal sonra Rusiya XİN-in rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarovanın Rusiyanın mövqeyini rəsmi şəkildə səsləndirməsi və Qarabağı Azərbaycanın tərkib hissəsi kimi tanımasını bildirməsi əlbəttə ki, təqdirəlayiq hadisə kimi qiymətləndirilməlidir: "Əslində Zaxarova və bütün rus rəsmiləri dəfələrlə Qarabağın Azərbaycanın tərkib hissəsi olmasını ən ali səviyyədə ifadə ediblər. Ona görə də düşünürəm ki, Medinskinin uğursuz açıqlaması Mariya Zaxarovanın Rusiyanın mövqeyini yenidən səsləndirməyə vadar etdi".

Politoloq Elxan Şahinoğlu isə prezidentin köməkçisi Vladimir Medinskinin sözlərindən sitat gətirərək bildirib: "O, "Russia Today" kanalına müsahibəsində deyib ki, "Əgər Rusiya-Ukrayna cəbhə xətti boyu münaqişə dayandırılarsa və əsl sülh əldə olunmazsa, sadəcə olaraq hansısa atəşkəs bağlanılarsa, bu, - bilirsiniz, Ermənistanla Azərbaycan arasında mübahisəli bölgə, Qarabağ kimi - bu zaman bu bölgə nəhəng Qarabağa çevriləcək". Yəni Medinski demək istəyib ki, Rusiya ilə Ukrayna arasında atəşkəs olarsa, Kreml istəyinə nail ola bilməyəcək və Donbass Qarabağ kimi "mübahisəli əraziyə" çevriləcək. Bu baş verməsin deyə Kreml Ukraynada məsələni "köklü" həll etmək istəyir. Birincisi, Azərbaycan Qarabağı işğaldan azad edib, Rusiya isə Donbası işğal edib. İkisi arasında ən böyük fərq budur. İkincisi, keçmiş işğalçı dövlət olan Ermənistanın hakimiyyəti müharibədən sonra Qarabağı Azərbaycan ərazisi kimi tanıyıb, Ukrayna isə işğal altındakı ərazilərin Rusiyaya aid olduğunu qəbul etməyib. Bir məqamı da nəzərə almalıyıq ki, Medinskinin Qarabağla Donbass arasında apardığı uğursuz müqayisə yalnız onun beyninin məhsulu deyil, köməkçisi olduğu şəxs də onun kimi düşünür, sadəcə Azərbaycan Ordusunun qələbəsi Kreml sahibinə reallığı qəbul etməyə məcbur edib. Ancaq belə bir adamın bir gün reallığı dəyişmək istəmədiyindən əmin ola bilmərik".