Moskva təzyiqin effekt vermədiyini anladı Yüksək səviyyəli görüşə hazırlıq

Rusiyada həbs olunan tanınmış azərbaycanlılar azadlığa buraxa bilər: Moskva Bakı ilə dil tapmağa çalışır

Bakı hələ də Moskvadan azərbaycanlılar Səfərov və Şıxlinskinin ötən ilin iyununda Yekaterinburqda niyə belə sərt şəkildə saxlandığını və onlara qarşı irəli sürülən ittihamların nəyə əsaslandığını açıqlamasını gözləyir. Lakin Moskva hələ ki, cavab verməyib.

Təxminən üç aylıq araşdırmadan sonra Uraldakı müstəntiqlərin əlində olanların hamısı bir neçə məhbusun etiraflarıdır. Halbuki bu etiraflar, məsələn, Hüseyn və Ziyəddin Səfərovun ölümlərində olduğu kimi, amansız işgəncələrlə də alına bilərdi.

Sverdlovsk FSB və İstintaq Komitəsi artıq geniş araşdırmalar aparıb. Məşhur “Telegram” kanalı “VChK-OGPU”nun məlumatına görə, federal agentlər iş materiallarına baxıb, hər iki qurumun rəhbərləri, eləcə də azərbaycanlılara qarşı işə rəhbərlik edən müstəntiq – Rusiya Federasiyası İstintaq Komitəsinin Sverdlovsk vilayəti üzrə xüsusilə mühüm işlərin istintaqı üzrə dördüncü şöbəsinin rəisi, mayor Yaroslav Kuzvesovdan müsahibə alıb.

İstintaqdan sonra mayor Kuzvesov cinayət işlərində əlində olan sübutlar barədə general-mayor Boqdan Frantişko (İstintaq Komitəsi) və general-mayor İqor Nikolayevi (FSB) çaşdırdığını etiraf edib.

Kuzvesovun həmkarlarının dediyinə görə, o yeganə mayor olduğu halda Sverdlovsk İstintaq Komitəsinin xüsusilə mühüm işlərinin araşdırılması üzrə digər idarələrin rəislərinin polkovnik rütbəsinə malik olmasından narazı idi.

“Hətta Kuzvesovun müavininin rütbəsi daha yüksəkdir, o polkovnik-leytenantdır” deyən mənbə qeyd edir ki, Kuzvesov azərbaycanlılara qarşı davaya karyera yüksəlişi üçün əla fürsət kimi baxıb.

Yeri gəlmişkən, mayor Yaroslav Kuzvesov 2023-cü ildə "ən yaxşı məhkəmə ekspertizasının müstəntiqi" adını alıb. İstintaq Komitəsinin saytında deyilir ki, "bərabərlər arasında ən yaxşısı olmaq onun üçün yeni bir şey deyil. O artıq peşəkar mükəmməllik müsabiqəsinin qalibi olub. Yaroslav Kuzvesov müstəntiqlərə nəinki cari cinayət işi üzrə, həm də keçmiş cinayət işləri üzrə praktiki və metodiki köməklik göstərir". Yekaterinburq meriyasının saytı mayor Yaroslav Kuzvesova təşəkkür məktubu ilə təltif olunduğunu elan edən press-reliz dərc edib.

Bu arada müxtəlif xəbərlər gəlməkdədir ki, Moskva hazırda Azərbaycana heç bir təzyiqin istənilən nəticəni vermədiyini görüb, məsələni həll etmək və Bakı ilə yeni dil tapmaq qərarına gəlib. Belə ki, “VÇK-OQPU”nun mənbəsinin bildirdiyinə görə, Rusiya tərəfinin təşəbbüsü ilə iki ölkə arasında münasibətləri normallaşdırmaq yollarını tapmaq cəhdi ilə Azərbaycanla yüksək səviyyəli danışıqlar hazırlanır. Danışıqlar oktyabrın əvvəlində baş tuta bilər.

“Gündəlikdə Rusiya hava hücumundan müdafiə sistemlərinin vurulması nəticəsində Azərbaycan təyyarəsinin qəzaya uğraması ilə bağlı araşdırmanın müzakirəsi, Azərbaycan əsilli Rusiyanın görkəmli xadimlərinə qarşı təqiblərə son qoyulması və hər iki tərəfdən siyasiləşmiş işlərə son qoyulması olacaq”, kanal qeyd edib.

Xatırladaq ki, təyyarənin qəzaya uğraması məsələsi münasibətlərin gərginləşməsində əsas rol oynayıb. 2024-cü il dekabrın 25-də Azərbaycan Hava Yollarına məxsus “Embraer E190” Aktau yaxınlığında (Bakı-Qroznı reysi) qəzaya uğrayıb. Təyyarə Rusiya hava hücumundan müdafiə qüvvələri tərəfindən vurulub və nəticədə 38 nəfər ölüb.

Bundan altı ay sonra, 2025-ci il iyunun 27-də Yekaterinburqda “təhlükəsizlik əməliyyatı” keçirilib və nəticədə iki Səfərov qardaşı “dindirilmələr” zamanı ölüb, onlarla azərbaycanlı həbs edilib. Bakı işgəncələrə və “qəbuledilməz zorakılığa” istinad edir.

Həmin dövrdə Şıxlinskilər ailəsi - əvvəlcə Mutvalı, sonra onun atası, həm də diaspor rəhbəri olan Şahin Şıxlinski həbs olunub. Bunun ardınca Rusiyadakı Azərbaycan diasporunun rəhbərləri və nüfuzlu nümayəndələrinin bir neçəsi həbs edilib.

Rus mediasının məlumatlarına görə, vəziyyətin gərginləşməsinə FSB-nin Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Direktorluğu (M Direktorluğu) və onun rəhbəri Serqienkonun sanksiyasının tətbiqi ilə Vidadi Mustafayev və ona bağlı təhlükəsizlik məmurlarının ətrafında olan qrupun maraqları səbəb olub.

Eyni zamanda, Rusiya mətbuatının yazdığına görə, bu yaxınlarda Yekaterinburqdakı Azərbaycan diasporunun rəhbəri seçilən Vidadi Mustafayev qalmaqallı fiqur hesab olunur. Yekaterinburqda azərbaycanlıların çoxu onu “fırıldaqçı, xəbərçi və tarixi vətəninə ancaq adı ilə bağlı olan FSB qulduru hesab edir”.