Muxtar Babayev: Bakıdan Belenə gedən yol qlobal həmrəyliyin və etimadın bərpasının rəmzinə çevrildi

Bakı, 10 noyabr, AZƏRTAC

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin iqlim məsələləri üzrə nümayəndəsi, COP29-un prezidenti Muxtar Babayev COP30-un açılış mərasimində çıxışı zamanı COP29-un nəticələrindən, “Bakıdan Belenə” yol xəritəsindən və yeni maliyyə məqsədlərinin əhəmiyyətindən danışıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, Muxtar Babayev çıxışının əvvəlində COP29-un uğurla keçirilməsində payı olan tərəflərə dərin təşəkkürünü ifadə edib: “Bakıdan Belenə gedən bu səfəri mümkün edən hər kəsə səmimi minnətdarlığımı bildirirəm. İlk növbədə, Azərbaycanın Prezidenti İlham Əliyevə təşəkkür edirəm. Onun uzaqgörən liderliyi və COP-u Qafqaza gətirmək, regional əməkdaşlığı gücləndirmək istiqamətindəki təşəbbüsləri bizə yaşıl enerji, həm də sülhün yaşıl cücərtilərini bəxş etdi”, - deyə Muxtar Babayev vurğulayıb.

Muxtar Babayev COP29 komandasına, danışıqlarda iştirak edən nümayəndələrə, Gənclər və Yüksək Səviyyəli İqlim Çempionlarına, Katibliyə, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və Braziliya nümayəndəliklərinə, eləcə də COP30-un yeni prezidenti, səfir Andre Korreya du Laqoya təşəkkür edib.

O qeyd edib ki, COP29 zamanı regionun ekoloji çağırışları – Xəzər dənizinin kiçilməsi, buzlaqların əriməsi və səhralaşmanın artması – birgə fəaliyyət zərurətini açıq şəkildə göstərdi: “Biz bu problemlər qarşısında birləşməli idik. Azərbaycanın məqsədi çoxtərəfli diplomatiyanı işlək mexanizmə çevirmək və ədalətli vasitəçi kimi ən yüksək səviyyədə nəticə əldə etmək idi. Biz ön cəbhədə dayanan ölkələrə və icmalara dəstək göstərməyi mənəvi borcumuz hesab etdik”. Muxtar Babayev çıxışında COP29-un ən böyük nailiyyətlərindən biri kimi Bakı Maliyyə Məqsədini (Baku Finance Goal) xüsusi vurğulayıb: “Çoxları bunun mümkün olmayacağını düşünürdü, lakin biz BMT tarixində ən böyük maliyyə öhdəliyini qəbul etdik. Bu məqsəd növbəti onillikdə Qlobal Cənuba göstəriləcək dəstəyin əsas istiqamətini müəyyənləşdirəcək”.

M.Babayev bildirib ki, bu məqsəd hər kəsi tam qane etməsə də, çoxtərəfli sistemin sabitliyinin qorunması baxımından həlledici əhəmiyyət daşıyırdı: “Bu, ya dönüş nöqtəsi, ya da itirilmiş fürsət ola bilərdi. Biz irəli addımladıq və sistemi sarsıtmaq əvəzinə, onun dayanıqlığını möhkəmləndirdik”.

COP29 prezidenti bəyan edib ki, artıq bəhanələrə yer yoxdur və donor ölkələr üzərlərinə götürdükləri öhdəlikləri tam yerinə yetirməlidirlər: “Biz zərbə altında olan icmalardan gözləntilərini azaltmağı xahiş etdik. İndi eyni ciddiyyətlə donor ölkələrdən də öhdəliklərini tam yerinə yetirmələrini tələb edirik. İnkişaf etmiş ölkələr bu prosesdə liderlik etməlidirlər”.

Muxtar Babayev COP29 zamanı qəbul edilən maliyyə istiqamətlərini də xatırladıb: “Biz donor ölkələrə “hesab-faktura” təqdim edirik. Bu sənəd onların artıq verdikləri vədləri və yerinə yetirməli olduqları əsas mərhələləri əhatə edir. 2025-ci ilə qədər adaptasiya maliyyəsinin ikiqat artırılması, 2030-cu ilə qədər isə BMT iqlim fondlarının üçqat artırılması vacibdir. Həmçinin 2035-ci ilə qədər 300 milyard dollarlıq maliyyə öhdəliyinin icrası üçün donor ölkələr konkret planlarını dərc etməlidirlər”.

Muxtar Babayev vurğulayıb ki, Bakı Maliyyə Məqsədi qlobal gündəmin ayrılmaz hissəsi olaraq qalacaq: “Keçmiş vədləri yerinə yetirməklə biz çoxtərəfli sistemə inamı bərpa edirik, etimadsızlıq divarlarını dağıdırıq və COP prosesinə yeni məqsədlilik qazandırırıq”.

Muxtar Babayev “Bakıdan Belenə” yol xəritəsini xatırladaraq qeyd edib ki, bu sənəd 1,3 trilyon dollarlıq iqlim maliyyəsinin yönləndirilməsi üçün konkret və real çərçivə təqdim edir: “Bu xəritə göstərdi ki, qlobal siyasi iradə və həmrəylik sayəsində mümkün olmayan yoxdur”.

Muxtar Babayev çıxışını COP prezidentlikləri arasındakı tarixi ötürmənin əhəmiyyətini vurğulamaqla tamamlayıb: “Paris Qaydalar Toplusunun bağlanması ilə yeni bir onilliyə – icra mərhələsinə daxil oluruq. Bu artıq müzakirə deyil, tətbiq dövrüdür. COP30 bu yeni dövrün ilk tam icra sammitidir və biz Braziliya ilə birlikdə onu uğurla həyata keçirməyə hazırıq”.

Muxtar Babayev nitqini həmrəylik çağırışı ilə yekunlaşdırıb: “Azərbaycan hələ də sizinlədir. Biz Braziliyanı dəstəkləyirik və birlikdə yaşıl, dayanıqlı gələcək naminə verdiyimiz bütün vədləri yerinə yetirəcəyik”.