Ödənişli hərəkət zonalarının vətəndaşlara faydası nə olacaq?

Prezident İlham Əliyev müntəzəm sərnişindaşımaların təkmilləşdirilməsi ilə bağlı fərman imzalayıb. Sənədə əsasən, dövlət büdcəsində "İctimai nəqliyyat" Məqsədli Büdcə Fondu yaradılacaq və vəsait hesabına ekoloji təmiz avtobuslarla sərnişindaşıma həyata keçirən daşıyıcılara subsidiya veriləcək. Həmçinin Bakıda ödənişli hərəkət zonalarının yaradılması və daşıyıcılara yeni qaydalarla müqavilələrin bağlanması nəzərdə tutulur.

Bəs görəsən, bu qərarın mahiyyəti nədən ibarətdir? Bu addımlar ölkədə ictimai nəqliyyatın keyfiyyətini və əlçatanlığını artırmağa, xüsusən də marşrut şəbəkəsində mövcud problemlərin həllinə real təsir göstərəcəkmi? Subsidiya mexanizmi daşıyıcıların xidmət səviyyəsinə necə təsir edəcək?

Nəqliyyat eksperti Eldəniz Cəfərov mövzu ilə bağlı Oxu.Az-a danışıb.

O qeyd edib ki, mexanizmin tətbiqi çətin deyil və dünyanın müxtəlif ölkələrində bu təcrübələr mövcuddur:

"Avtomobil sahibləri daxil olmaq istədikləri zonaya görə əvvəlcədən ödəniş edəcəklər. Bu, mobil tətbiq vasitəsilə, ödəniş sistemləri və ya SMS vasitəsilə həyata keçirilə bilər. Həmin ödəniş gündəlik, həftəlik, aylıq, hətta daimi paketlər şəklində ola bilər. Əgər ödəniş olunmazsa, kameralar vasitəsilə avtomobilin dövlət nömrə nişanı qeydə alınacaq və sürücü cərimələnəcək".

Ekspertin sözlərinə görə, bu mexanizmdən əldə olunacaq vəsait yeni yaradılacaq İctimai Nəqliyyat Fonduna köçürüləcək:

"Fondun məqsədi ictimai nəqliyyatın maliyyələşdirilməsinə dövlət dəstəyi verməkdir. Bu, həm də dövlətlə daşıyıcılar arasında yeni "brut müqavilə" sisteminin qurulmasına imkan yaradacaq. Yəni daşıyıcı şirkət sərnişinləri vaxtında və keyfiyyətli şəkildə mənzil başına çatdırmağı öhdəsinə götürəcək. Bundan sonra avtobusların iş qrafiki də dövlət tərəfindən tənzimlənəcək".

O qeyd edib ki, hazırda Bakıda 2 300 avtobus fəaliyyət göstərir, lakin tələbat təxminən 2 800 avtobusa bərabərdir:

"Yaxın illərdə bu məsələ də həll ediləcək. Artıq ekoloji cəhətdən təmiz elektrobusların işə salınmasına başlanılıb. Köhnə və yararsız avtobuslar isə dövriyyədən çıxarılacaq. Daşıyıcılar müasir tələblərə cavab verən avtobuslarla xidmət göstərməsələr, onlara subsidiya ayrılmayacaq".

Eldəniz Cəfərov vurğulayıb ki, qarşıdakı üç ay ərzində təkliflər hazırlanacaq və ictimai nəqliyyatda şəffaf, keyfiyyətli və müasir standartlara cavab verən yeni sistemin əsası qoyulacaq:

"Ən çox qazanan isə vətəndaşlarımız olacaqlar. Çünki sərnişinlər daha rahat, təhlükəsiz və vaxtında mənzil başına çata biləcəklər".

Məhərrəm Əliyev