Pakistan ekspertləri yeni imzalanan Ər Riyad və İslamabad hərbi paktını şərh ediblər

Bakı, 19 sentyabr, AZƏRTAC

Ər-Riyadda Pakistan və Səudiyyə Ərəbistanı arasında Strateji Qarşılıqlı Müdafiə Sazişinin imzalanması həqiqətən də hər iki dövlət üçün əhəmiyyətli bir hadisədir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikri “Dawn” nəşrində Pakistanın hərbi ekspertləri ifadə ediblər. Onların sözlərinə görə, İslamabad və Ər-Riyad arasında müdafiə əlaqələrinin tarixinin 1960-cı illərə gedib çıxmasına və Pakistan qoşunlarının müxtəlif dövrlərdə Krallıqda yerləşməsinə baxmayaraq, yeni pakt əvvəlki razılaşmaları gücləndirir və ən əsası, “bir dövlətə qarşı təcavüz hər iki ölkəyə aid edilir” prinsipini təkrarlayır.

Müdafiə paktının son bir neçə il ərzində müzakirə edildiyi bildirilsə də, onun Yaxın Şərqdə gərginliyin artması fonunda imzalanması faktı qlobal miqyasda diqqətdən kənarda qalmayıb. Körfəzin ərəb ölkələri, o cümlədən Səudiyyə Ərəbistanı hesab edir ki, ABŞ-la dərin əlaqələrə baxmayaraq, İslam ölkələri ilə də hərbi əməkdaşlığı möhkəmləndirmək vacibdir. Körfəz monarxiyaları ilə çox yaxşı əlaqələri olan və döyüşlərdə sınaqdan keçmiş orduya malik Pakistan bu kontekstdə təbii tərəfdaş kimi görünür.

Bununla belə, ekspertlər imzalanan paktla bağlı bəzi sualların qaldığını bildirirlər. Birincisi, subkontinentdə vəziyyət qeyri-sabit olaraq qalır. Səudiyyə Ərəbistanının Yeni Dehli ilə dostluq əlaqələri var və əgər Hindistan Pakistana yenidən hücum etsə, Ər-Riyad İslamabada kömək edəcəkmi? “Bu suallara aydın cavablar lazımdır, xüsusən də Hindistanın Pakistana qarşı növbəti təcavüzünün istisna olmadığı dövrdə məsələ daha aktualdır. Eyni zamanda, Hindistanın Xarici İşlər Nazirliyinin imzalanan paktın “təsirlərini öyrəndiyi” də məlumdur”, -deyə pakistanlı bir ekspert vurğulayır.

Nəşr yazır ki, gələcəkdə digər Körfəz dövlətlərinin də Pakistanla analoji paktlar imzalaya biləcəyi istisna edilmir. Bu kontekstdə 2015-ci ildə qurulan və keçmiş ordu rəisi Rahil Şərifin rəhbərlik etdiyi İslam Hərbi Terrorla Mübarizə Koalisiyası müsəlman dünyasının kollektiv müdafiəsində rol oynaya bilər.

Pakistanlı ekspertlər vurğulayırlar: “NATO-ya bənzər müsəlman hərbi alyansının infrastrukturu artıq mövcuddur; bütün İslam dövlətləri öz qapılarını açmalı və qarşılıqlı müdafiə imkanları gücləndirilməlidir. Belə bir koalisiya Pakistana düşmən olan dövlətlərə növbəti hücumlara başlamazdan əvvəl iki dəfə düşünmək üçün xəbərdarlıq ola bilər”.