Pəhriz yağlarının xərçəngin böyüməsinə necə təsir etdiyi aşkarlanıb

Rutgers Robert Vood Johnson Tibb Məktəbinin biokimya və molekulyar biologiya professoru Estela Jacinto və onun komandası xərçəng hüceyrələrinin böyüməsinə təsir edən yeni bir mexanizm aşkarlayıblar.

Lent.az “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, həmin tədqiqat xərçəngin inkişafında qidalanmanın rolunu daha dərindən anlamağa kömək edərək gələcək müalicə strategiyalarına dair yeni perspektivlər yaradır.

Aparılan araşdırmaya görə, “omeqa-6 linoleik turşusu” adlı əsas yağ turşusu hüceyrələrin böyüməsini tənzimləyən “mTORC1” adlı siqnal yolunu aktivləşdirir. Bu proses “FABP5” adlı zülalın yağ turşusunu hüceyrə daxilində daşıması nəticəsində baş verir. Bu, xərçəng hüceyrələrinin sürətlə böyüməsinə və yayılmasına səbəb ola bilər. Bu tədqiqat göstərir ki, “omeqa-6 yağ turşusu” yalnız enerji mənbəyi kimi deyil, həm də hüceyrə böyüməsini stimullaşdıran bir faktor kimi çıxış edir. Beləliklə, qidalanma ilə xərçəngin inkişafı arasında daha sıx əlaqə olduğu müəyyənləşir. Bədənimiz həm omeqa-6, həm də “omeqa-3 yağ turşularını” sintez edə bilmir və onları qidalanma yolu ilə alırıq.

∙ “Omeqa-6 əsasən bitki yağlarında olur və “mTORC1” yolunu aktivləşdirir.

∙ “Omeqa-3” isə balıq və qoz-fındıqda daha çox rast gəlinir və “mTORC1”-in aktivliyinə təsir etmir.

Balanssız şəkildə həddindən artıq “omeqa-6” qəbulu bu siqnal yolunun həddindən artıq aktivləşməsinə və hüceyrə böyüməsinin nəzarətsiz qalmasına səbəb ola bilər.

Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, “FABP5” zülalının səviyyəsi bəzi xərçəng növlərində, xüsusilə üçlü mənfi döş xərçəngində yüksək olur. Siçanlar üzərində aparılan təcrübələrdə “omeqa-6” ilə qidalanan heyvanlarda şişlərin daha sürətlə böyüdüyü müşahidə olunub. “FABP5” səviyyəsi yüksək olan xəstələr üçün “omeqa-6” qəbulunu məhdudlaşdırmaq faydalı ola bilər. Bundan əlavə, həm “mTOR” siqnal yolunu, həm də “FABP5” zülalını hədəf alan müalicələr xərçəngin qarşısını almaq və müalicə etmək üçün effektiv strategiya ola bilər. Bu tədqiqat, “omeqa-6” və “omeqa-3” yağ turşularının balanslaşdırılmasının sağlamlığa təsirini bir daha vurğulayır. Xərçəngin qarşısını almaq üçün “omeqa-6” qəbulunu nəzarətdə saxlamaq və “omeqa-3”lə zəngin qidaları daha çox istehlak etmək tövsiyə edilə bilər. Gələcək araşdırmalar pəhriz yağlarının xərçəngin inkişafına təsirini daha ətraflı öyrənəcək. Eyni zamanda, “FABP5” və “mTORC1” hədəf alan yeni müalicə üsullarının işlənib hazırlanması üzərində işlər davam edir. Bu tədqiqat, xərçəng metabolizmini və onun qidalanma ilə əlaqəsini anlamaqda mühüm addım hesab olunur və xərçəngin müalicəsi və qarşısının alınması üçün yeni imkanlar açır.