Qərbi Azərbaycan Xronikası: Erməni təcavüzü yeniyetmə və gəncliyimi əlimdən alıb

Bu gün Baku TV-də Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsi çərçivəsində jurnalist Əsgər İbrahimovun müəllifi olduğu "Həyat Hekayəsi" verilişinin növbəti buraxılışı hazırlanıb.

Oxu.Az xəbər verir ki, "3-4 yaşımda ermənilər ailəmizi kənddən qovublar" adlı veriliş əslən Göyçə mahalı, Qaraqoyunlu dərəsinin Çəmbərək rayonunun Bəryabad kənd sakini Vüqar Namazovun həyat hekayəsinə həsr olunub.

O, 3-4 yaşında kənddən çıxdığını, uşaqlıq illərindən çox az epizodlar yadında qaldığını, atasının xatirələri ilə böyüdüyünü deyib: "Yadımdadır ki, evimizdən qabağında bir yol keçirdi, yolun o biri tərəfi məktəb idi. Evimizin arxası dağ silsiləsi idi, dağın sıx meşələri var idi. Atam sağ olarkən bizə kənddən çox danışırdı. Onun çəkdiyi adlar, dağların, bulaqların, qayaların adları bugünkü gündə də xatirimdədir. Bizim kəndin böyük dağları. yaylaqları olub. Bu yaylaqlar əksəriyyəti Göyçə gölünün ətrafında yerləşib. Kənd camaatı yaydan ta qar yağana qədər bu yaylaqlarda yerləşiblər".

Onun sözlərinə görə, erməni zorakılığı, təcavüzü onları ata-baba yurdlarından məcburən tərk etdirib: "Bu deportasiya, soyqırımı 1905, 1948, 1987-1988-ci illərdə baş verib. Ermənilərin bizi dədə-baba yurdumuzdan qovması mənim yeniyetməliyimi, gəncliyimi əlimdən alıb. Mən həmin zamanlarımı öz vətənimdə, doğma doğulduğum yerdə keçirə bilməmişəm. Bu gün onlar acı xatirə kimi yadımda qalıb".

Bəryabad sakini 1988-ci ildə çox çətinliklə Sumqayıda yerləşdiklərini söyləyib: "Balaca bir maşınla iki uşaq, atam, anam və nənəmlə necə çətinliklə Sumqayıta gəlib yerləşməyimiz gözümün qabağındadır. Bizi kəndimizdən ermənilər və rus əsgərləri qovmağa məcbur edirdilər. Hər kəs əşyalarını götürmədən evləri tərk etdi. Ermənilər yolda qabağımızı kəsdilər. Gənc yaşlarımda valideynlərimizin, ağsaqqalların oranın ağrı-acısına dözməyərək necə ağladıqlarını görmüşəm. Hər zaman kəndimizin adını çəkər, Qaraqoyunluya, elə-obaya qayıtmaq arzusu ilə yaşayırdılar".

V.Namazov sonda Vətən həsrətindən söz açıb, Bəryabad kəndinə qayıtmağın böyük hədəf və arzu olduğunu bildirib: "Bu torpaqlarda bizim dədə-babalarımız, Oğuz elindən gələn qədim tayfalarımız yaşayıb. Kəndimizin adı da Türk adıdır. Bu gün ermənilər onun adını dəyişib, Barepat qoyublar. Amma inanıram ki, biz dədə-baba yurdumuza qayıdıb bütün adlarımızı bərap edəcəyik. İnşallah, babamın qəbrini ziyarət edib, oradan bir ovuc torpaq gətirib atamın qəbrinin üstünə tökəcəyəm".

Ümumiyyətlə, bu həyat hekayəsi Qərbi Azərbaycandan deportasiya olunan yüz minlərlə azərbaycanlının yaşadığı çətinlikləri, acı qaçqınlıq taleyini, eyni zamanda, doğma yurda qayıtmaq arzusunu əks etdirən bir güzgüdür.

Xatırladaq ki, Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsinin məqsədi tarixi qədim torpaqlarımızın adının yaşadılması, tanıdılması, həmçinin azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən deportasiyaya məruz qoyulmasından, həmin ərazilərdə mövcud olmuş, lakin adı silinən toponimlərin, saysız-hesabsız yeraltı və yerüstü maddi mədəniyyət nümunələri - qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala, saray və istehkam qalıqları, karvansaralar, körpülər, qəbirüstü sənduqələr, at-qoç heykəlləri, məbəd, kilsə, məscid, pir və ocaqların üzə çıxarılması, həmin ərazinin təmiz oğuz-türk məskənləri olduğunu təsdiq edən faktların dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasıdır.

Həmçinin Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycanla bağlı dediyi "XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edən xəritə bir daha onu göstərir ki, Qərbi Azərbaycan tarixi Azərbaycan diyarıdır, şəhərlərin, kəndlərin adları Azərbaycan mənşəlidir və biz yaxşı bilirik ki, indiki Ermənistan ərazisində tarix boyu Azərbaycan xalqı yaşayıb. İndi əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, dünya ictimaiyyəti də bunu bilsin", - fikrini əsas tutaraq Qərbi Azərbaycan İcmasının hazırladığı Qayıdış Konsepsiyasında irəli gələn vəzifələrin təbliğidir.

Bundan əlavə, Qərbi Azərbaycanla bağlı tarixçilərin, araşdırmaçıların düşüncələrini, deportasiyaya məruz qalmış şəxslərin həyat hekayəsini işıqlandırmaqdır.