Icma.az
close
up
RU
Qlobal istiləşmə ciddi fəsadlar verir RƏYLƏR

Qlobal istiləşmə ciddi fəsadlar verir RƏYLƏR

Sia Az saytından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

İqlim dəyişmələri nəticəsində atmosferə buraxılan korbin emisyonları orta illik temperaturun 1.5 dərəcə artmasına səbəb olub. Bu tendensiya davam etsə, orta ilik temperaturun gələcək onilliklərdə 2 dərəcəyə yaxınlaşma riski var. Alimlərin hesablamalarına görə, bu da gələcəkdə böyük təbii fəlakətlərin olmasına səbəb ola bilər”. Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında ETSN yanında ictimai şuranın sədri Amin Məmmədov deyib.

Onun sözlərinə görə, bir çox qitələrdə əsasən quraqlıq geniş yayılır: “Bu da ərzaq təhlükəsizliyinə birbaşa təsir edir. Həmçinin daşqınlar və sellər, meşə yanğınları baş verir. Bunlar hamısı təbiətə çox böyük ziyan vurur. Yəni biomüxtəlifliyinə, bitki aləmin və heyvanat aləminə, eyni zamanda insan sağlamlığına, insan həyatının itkisinə səbəb olur. Bu baxımdan İqlim Dəyişikliyi mübarizə üzrə çərçivə konvensiyasının tərəflərinin görüşündə COP29 Bakıda keçirildi. Bununla mübarizə üçün səhiyyədə, beynəlxalq təşkilatlarda, bütün konvensiyaya çıxan dövlətlərin hər birinin üzərinə öhdəliklər düşür. Bu istiqamətdə də inkişaf etmiş ölkələr tərəfindən maliyyə ayrılır. Bunun isə həmin problemlərə nə dərəcədə kömək edib-etməyəcəyini zaman göstərəcək”.

Həmçinin mövzu ilə bağlı “Yaşıl Dünya” Ekoloji Maarifləndirmə İctimai Birliyinin sədri Elman Cəfərli fikirlərini bildirib. Onun sözlərinə görə, son illər qlobal istiləşmənin səviyyəsi artıb: "Beynəlxalq ekspertlər ötən 2024-cü ili Yer kürəsində ən isti il olduğunu bildirmişdilər. Qlobal istiləşmə ciddi fəsadlar verir. Dünyanın şirin su mənbələri olan buzlaqlar əriyir, quraqlıq sahələri genişlənir, meşə yanğınları artır, su ehtiyatları tükənir. Sənayenin inkişafı, kənd təsərrüfatının genişlənməsi, plansız şəhərsalma, xaotik urbanizasiya əlavə ekoloji problemlərə yol açıb. Son 10 ildə qlobal iqlim dəyişikliyinin nəticələrinin yumşaldılması ilə beynəlxaq təşəbbüslər də artıb. Ötən il Azərbaycanda BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransı COP29 keçirildi. Bakı konfransı qlobal iqlim dəyişikliyinin nəticələrinin yumşaldılması üzrə mühüm qərarları ilə yadda qaldı. Qlobal istiləşmənin əsas səbəblərindən birinin insan faktoru olduğu artıq kiməsə sirr deyil. Artıq sübuta yetirilib ki, antorogen təsirlər nəticəsində atmosferdə istixana qazları:karbon di-oksid, azot, metan və digər qazların miqdarı artıb. İnsan fəaliyyəti getdikcə dünyanı yaşanmaz bir hala gətirir. Dünyanın beyin mərkəzləri bu qərara gəlib ki, qlobal istiləşmə bu tempdə davam edərsə yaxın 150 ildə Yer kürəsi yaşanmaz hala gələcək. Azərbaycan iqlim fəsadları ilə mübarizə işinə böyük töhfələr verir. Çünki ölkəmiz qlobal iqlim dəyişiklikləri ilə bağlı vəziyyətin gerçəkdən ciddi olduğunu anlayır və iqlim fəsadları ilə mübarizə proqramına sadiqdir. Azərbaycan 2015-ci ildə imzalanmış Paris razılaşmasına uyğun olaraq karbon emissiyasının azaldılmasını öhdəsinə götürüb. 2050-ci ilə qədər ölkəmiz 1990-cı baza ili ilə müqayisədə karbon emissiyasını 40 faizə qədər azaltmalıdır. Ölkəmiz qlobal iqlim dəyişikliyinə mitiqasiya (yumşaltma) və adaptasiya ilə bağlı beynəlxalq təşəbbüslərə dəstək verir. Son illər ölkəmizdə karbon emissiyasının azadılması, bərpa olunan enerji zonalarının yaradılması istiqamətində önəmli layihələr icra olunub".

Elman Cəfərli bildirib ki, Azərbaycan qalıq yanacaq istehsalçısı və ixracatçısı olan ölkələrdəndir: "Lakin biz bərpa olunan enerjiyə keçidlə bağlı səyləri dəstəkləyirik. Qlobal miqyasda atmosferə istixana qazlarının atılmasında Azərbaycanın payı cüzidir. Ölkəmiz 2030-cu ilə qədər sosial-iqtisadi inkişafa dair beş milli prioritetindən biri “Təmiz ətraf mühit və yaşıl artım ölkəsi” kimi müəyyən olunub. Həmin prioritetə uyğun olaraq, ətraf mühitin sağlamlaşdırılması, yaşıllıqların bərpası və artırılması, su ehtiyatlarından və dayanıqlı enerji mənbələrindən səmərəli istifadənin təmin edilməsi istiqamətində işlər aparılır. Yaşıl enerji növlərinin yaradılması və yaşıl enerjinin dünya bazarlarına nəqli Azərbaycanın enerji siyasətinin prioritetidir. Ölkəmiz bu sahədə qabaqcıl ölkələrin iri şirkətləri ilə anlaşma memorandumları imzalayıb.

Bu gün ölkəmizdə xüsusən iri şəhərlərdə hava çirkliliyinin əsas səbəbi antropogen amillərdir. Bakı və digər iri şəhərlərdə atmosferin çirklənməsi sənaye müəssisələrinin fəaliyyətinin, daha çox isə avtomobil sıxlığının nəticəsidir. Ötən əsrin 70-ci illərində Bakı və Sumqayıtda, Gəncədə atmosferi çirkləndirən əsas mənbələr sənaye müəssisələri idi. Lakin hazırkı dövrdə hava çirkliliyi yaradan amillərin başında daxiliyanma mühərriki ilə hərəkət edən nəqliyyat vasitələrinin sıxlığı gəlir. Rəsmi məlumata görə, 2005-ci ildə sənayedən olan tullantılar 53, nəqliyyatdan isə 47 faiz təşkil edirdisə, hazırda nəqliyyatın payına düşən tullantı həcmi 80 faizə yaxındır. Bu çirkləndiricilər əsasən azot oksidləri (NOx), dəm qazı (CO)kükürd qazı (SO2) karbohidrogenlər və digər maddələrdir. Əksər sənaye müəssisələrindən tullantılar atmosferə ekoloji qaydalara uyğun olaraq borular vasitəsilə müəyyən hündürlükdə atılır. Bu da onların atmosferdə daha tez səpələnməsinə imkan yaradır.
Nəqliyyat vasitələrinin atdığı tullantılar isə insanın birbaşa nəfəs aldığı təpəqəyə daxil olur. Bakının gündəlik nəqliyyat sıxlığı müşahidə olunan ərazilərində hava çirklilyi daha artıqdır.

Vəziyyətdən çıxış yolu kimi bərpa olunan enerji sektorunun genişləndirilməsi, iri şəhərlərdə yaşıl nəqliyyata keçid və digər addımlar təklif edilir. Ölkəmiz deyilən istiqamətdə nəhəng layihələr həyata keçirir. 2024-cı ilə qədər paytaxt Bakıda metro stansiyalarının artırılması, tramvay xəttlərinin çşəkilməsi, elektriklə işləyən avtobusların sayının artırılması planlaşdırılır. Şəhərdə velosiped yolları şəbəkəsi genişləndirilir. Yaxşı olar ki, Zığdan Şıxova qədər dəniz nəqliyyatlı sistemi yaradılsın. Qayıq-taksilər, sərnişin gəmiləri fəaliyyət başlasın. Metronun “Azadlıq prospekti” stansiyası ilə “Koroğlu” stansiyasıl arasına birbaşa xəttin yaradılması nəzərdən keçirilir. Düşünürəm ki, bu reallaşarsa, nəqliyyat sıxlığını xeyli dərəcədə aradan qaldıra bilər”.

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az-ı izləyin.
seeBaxış sayı:52
embedMənbə:https://sia.az
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

ABŞ də güclü qasırğa 31 nəfəri öldürdü

16 Mart 2025 06:23see277

Bir yaşlı Banunun yardımsevər şəxslərin dəstəyinə ehtiyacı var

16 Mart 2025 10:49see263

Berezutski 1:1 i ədalətli nəticə saymır

15 Mart 2025 22:57see237

4 bürcün qapısını böyük xoşbəxtlik döyəcək: ÇOX AZ QALDI

16 Mart 2025 09:34see216

Rubio Lavrovla razılıq ƏLDƏ ETDİ

16 Mart 2025 08:56see205

Mehriban Əliyeva ilə Matviyenkonun görüşü oldu VİDEO

16 Mart 2025 19:20see172

Papa Fransiskin səhhəti yaxşılaşır

16 Mart 2025 06:32see157

Masazırdakı dueldə də qazanan olmadı

16 Mart 2025 08:18see151

Sabah və Zirə qarşılaşdı, qalib olmadı

15 Mart 2025 21:41see150

Konqres “Azadlıq radiosu”nun maliyyələşdirilməsini dayandırıb

16 Mart 2025 04:02see145

Milan dan əzmkar qələbə VİDEO

15 Mart 2025 23:05see145

Yerli problemləri beynəlxalq gündəmə daşıyan forum

16 Mart 2025 03:58see141

ABŞ Yəməni bombalayır: Husilər, sizin zamanınız bitdi...

15 Mart 2025 23:45see141

ABŞ də fırtına və tornadolar tüğyan edir: Ölənlər və yaralananlar var

15 Mart 2025 23:13see138

İngiltərə Premyer Liqası: Mançester Siti Brayton səddini keçə bilmədi

15 Mart 2025 21:49see137

Unikal platforma Yeni Gündəm

16 Mart 2025 10:02see132

Lider İnter 3 cü pillədəki Atalanta nın qonağı olacaq

16 Mart 2025 15:43see130

Haalanddan növbəti uğur Premyer Liqada liderdir

16 Mart 2025 11:22see130

Bakıda tamet sexi yandı VİDEO

16 Mart 2025 10:01see128

Haber Global : Bakı Forumu təkcə Qafqaz üçün bütün dünya üçün önəmli tədbirlərdəndi

16 Mart 2025 04:01see128
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri