Saçların ağarması ilə dəri xərçəngi riski arasında əlaqə aşkar EDİLİB

Yaponiyanın Tokio Universitetinin alimləri saçların ağarması ilə dəri xərçəngi (xüsusilə melanoma) riski arasında bioloji əlaqə olduğunu müəyyən ediblər.

Redaktor.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri “Nature Cell Biology” jurnalında dərc olunub.

Mütəxəssislərin sözlərinə görə, orqanizmdə piqment, yəni melanin istehsal edən hüceyrələr DNT zədələnməsi zamanı fərqli reaksiyalar göstərə bilər. Bəzi hüceyrələr məhv olur və nəticədə saçlar ağarır, digərləri isə fəaliyyətini davam etdirir, lakin bu hal melanoma riskini artırır.

Eksperimentlər siçanlar üzərində aparılıb. Məlum olub ki, DNT-nin ikiqat zəncirinin qırılması zamanı melanositlərin (piqment hüceyrələrinin) kök hüceyrələri “differensiasiya ilə bağlı qocalma” adlanan prosesi işə salır. Bu proses onların tükənməsinə və nəticədə saçların ağarmasına səbəb olur. Eyni zamanda bu, orqanizmi xərçəngdən qoruyur, çünki zədələnmiş hüceyrələr bölünməni dayandırır.

Lakin orqanizmə kanserogenlərin təsiri zamanı bu müdafiə mexanizmi pozulur: diferensiasiya prosesi dayanır və kök hüceyrələr zədələnmiş DNT-yə baxmayaraq bölünməyə davam edir. Nəticədə mutasiyalar toplanır və şişlər formalaşır.

Tədqiqatın rəhbəri, professor Nisimuranın sözlərinə görə, “eyni kök hüceyrə qrupu stressin növündən və ətraf mühit siqnallarından asılı olaraq ya məhv ola, ya da həddindən artıq çoxala bilər.”

Alimlər vurğulayırlar ki, saçların ağarması birbaşa xərçəngdən qoruma təsiri göstərmir, lakin bu, orqanizmdə hüceyrə səviyyəsində gedən proseslərin qocalma və bədxassəli dəyişiklik riski arasındakı tarazlığın göstəricisidir.

Nuriyyə NATİQQIZI