Şarl Mişel: Arbitraj yalnız hüquqi mexanizm deyil, həm də etimadın, sülhün və hüququn üstünlüyünün simvoludur

Bakı, 24 oktyabr, AZƏRTAC

Arbitraj və mübahisələrin həlli üsulları insan sivilizasiyasının ən müdrik və dəyərlı ixtiralarından biridir. Bu, fikir ayrılıqlarını zor gücü ilə deyil, iradə və qarşılıqlı razılıq əsasında həll etmək prinsipi üzərində qurulub. Bu anlayış maraqlar toqquşduğu hallarda belə, qanunun və dialoqun gücünə inamın parlaq təzahürüdür.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bunu Avropa İttifaqı Şurasınım keçmiş prezidenti Şarl Mişel Bakı Arbitraj Mərkəzinin açılışına həsr olunmuş beynəlxalq tədbirdə çıxış edərkən deyib.

Arbitrajın tarixinə toxunan Ş. Mişel daha sonra bunları deyib: "Arbitraj könüllülük və qarşılıqlı etimada əsaslanır. O, istər dövlətlər, istər şirkətlər, istərsə də icmalar üçün öz hakimlərini seçmək, qaydalarını müəyyənləşdirmək və çıxarılan qərarı qəbul etməyə əvvəlcədən razılaşmaq imkanı yaradır. Başqa sözlə, arbitraj çeviklik, neytrallıq və peşəkarlıq üzərində qurulmuş bir sistemdir. Arbitr sülhün memarıdır. O, qanun və empatiya arasında körpü yaradan, gərginliyi azaldan, münaqişəni ağıl və ədalət müstəvisinə gətirən şəxsdir. Arbitraj bizə göstərir ki, ən mürəkkəb və həssas problemlər belə, hörmət, rasional düşüncə və ədalət prinsipləri əsasında həll oluna bilər. Bugünün gərgin və parçalanmış dünyasında bu dəyərləri təcəssüm etdirən belə bir institutun mövcudluğu qeyd olunmağa, təşviq edilməyə və qorunmağa layiqdir. Lakin yalnız bir binanın və ya strukturun yaradılması kifayət deyil, biz onun ruhunu da formalaşdırmalıyıq. Çünki müasir dünya çoxtərəfliliyin dərin böhranını yaşayır, böyük güclər arasında rəqabət və müharibələr, iqtisadi və siyasi gərginliklər beynəlxalq sistemin dayaqlarını zəiflədir.Bu proses nəticəsində vətəndaşların, dövlətlərin və biznes tərəfdaşlarının beynəlxalq institutlara olan inamı azalır. Diplomatiya getdikcə qarşıdurma alətinə çevrilir, ticarət münasibətləri gərginliklə yüklənir, investorlar isə gələcəyə inamlarını itirirlər. Arbitraj tərəflərə istər dövlətlər, istər şirkətlər, istərsə də beynəlxalq investorlar olsun, sakit, etibarlı və ədalətli bir mühitdə fikir ayrılıqlarını həll etmək imkanı verir.Vasitəçilik və barışdırmadan fərqli olaraq, arbitraj məhkəmə qüvvəsinə malik bağlayıcı qərar çıxarır. Bu, hüquqi aydınlıq və sabitlik yaradır. Daimi məhkəmələrdən fərqli olaraq arbitraj prosesi çevikdir. Tərəflər öz arbitrlərini seçə, qaydalarını müəyyənləşdirə və nəticənin obyektivliyinə inanaraq bu prosesi şəffaf şəkildə idarə edə bilirlər. Bu baxımdan arbitraj yalnız hüquqi mexanizm deyil, həm də etimadın, sülhün və hüququn üstünlüyünün simvoludur",- deyə o vurğulayıb.