Təzə dil açan uşaq

Akif ABBASOV

(hekayə)
Şura hökumətinin vaxtları idi. Xəlil baş mühəndis işləyirdi. Çalışdığı müəssisənin işi ilə bağlı ara-sıra Moskvaya, Leninqrada gedib-gəlirdi. Getməyinə gedirdi, amma rus dilini heç babat da bilmədiyindən çətinliyi olurdu. Rəis ona:

- Bəlkə sənin əvəzinə müavinini göndərək? - deyəndə Xəlil daş atıb başını tuturdu:
- Yox, ay rəis. Qudurtma uşaq-muşağı. O hara, Moskva, Leninqrad, Kiyev hara? Qudurar. Özüm əlinlə, ayağımla başa salacağam. Bir də niyə narahat olursunuz. Gedib-gələndə sizi ki yarıdıram. Yarıtmasam, siz deyəndir.
Ezamiyyət bir bəhanə idi. Gəzməkdən, yol getməkdən, Moskvanı, Leninqradı, Kiyevi gəzib dolaşmaqdan, əylənməkdən ötrü Xəlilin ürəyi gedirdi. Həm də rus qızarı ilə oturub-durur, gün keçirirdi. Çoxlu tanışları vardı.
İndi Moskvada idi. Neft Nazirliyinə gəlmişdi. Müəssisənin hesabatını təhvil verib tapşırıqlarını almışdı.
Tanya ilə danışmışdılar ki, “Bakı” restoranında görüşüb istirahət etsinlər. Görüş saat 18-də olacaqdı. Bir neçə saat vaxtı vardı. Xəlil mehmanxanaya qayıdıb duş qəbul elədi. Çay içib uzandı ki, bir az dincini alsın.
O uzanan bir də telefon zənginin səsinə oyandı. Tanya idi:
- Xalil, tı qde?
Xəlil saata baxdı.18.32 idi.
- Vay, - deyib ayağa sıçradı və cəld şalvarını geydi:
- Tanya, Tanyacan, tı mne bağışla, yəni izvini. Yatıb qalmışam, yəni spal qalmışam. Ostalsa.
Tanyanı gülmək tutdu. Rusca:
- Səni gözləyim, yoxsa çıxıb gedim? - deyə soruşdu.
Xəlil tez:
- Kuda idyoş, ya idu. Tam sidi ki, ya idu...
Xəlil taksi çağırıb tez restorana sürdürdü.
Tatyana bəzənib-düzənib ətirlənmişdi. Onu görən Xəlilin az qala ürəyi gedə. Öz-özünə: “Ə, bu rus qızları özlərinə baxa, özlərini istədə bilirlər də...”
Tatyana ayağa qalxıb irəli yeridi. Özünü Xəlilin üstünə atdı:
- Xalilçik, doroqay...
Xəlil də öz növbəsində:
- Can Xalilçik, - dedi. - Loblu tebya, ay Tanya.
Gülməkdən Tatyananın gözləri yaşardı, rusca:
- Xalilçik, - dedi. - Bilirsən səni niyə çox istəyirəm?!
Xəlil soruşdu:
- Niyə, ay Tanya?
Tatyana:
- Rus dilində danışığına görə, - dedi. - Təzə dil açan uşaq var ha... sən rusca onun kimi danışırsan. Çox xoşuma gəlir.
Bunu eşidən Xəlili də gülmək tutdu. Öz-özünə: “Nə edim, çulumu sudan çıxarır, işlərimi yoluna qoturam ki...”

Bakı şəhəri, 22 aprel 2025-ci il