“The Ashgabat Times”: “Üzeyir Hacıbəylinin dahiliyi və onun “Arşın Mal Alan” əsəri Türkmənistanda çox sevilir”

Bakı, 11 iyun, AZƏRTAC

Dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyliyə Türkmənistanda göstərilən dərin sevgi və ehtiram nəticəsində onun “Arşın mal alan” operettası bu ölkənin mədəniyyət həyatında özünəməxsus yer tutur.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlərə Türkmənistanın “The Ashgabat Times” saytında dərc olunan “Üzeyir Hacıbəylinin dahiliyi və onun “Arşın Mal Alan” əsəri Türkmənistanda çox sevilir” sərlövhəli məqalədə yer alıb.

Əsər Aşqabadda müxtəlif teatrlarda səhnəyə qoyulur. 1980-ci illərdən etibarən bu əsər Aşqabaddakı A.S.Puşkin adına Rus Dram Teatrında, eləcə də digər teatrlarda müntəzəm olaraq nümayiş olunur. Səhnəyə çıxarılan “Arşın mal alan” tamaşası həm yerli, həm də xarici izləyicilər tərəfindən böyük rəğbət və maraqla izlənilir, teatrsevərlər tərəfindən yüksək qiymətləndirilir.

Məqalədə Üzeyir Hacıbəylinin 18 sentyabr 1885-ci ildə Azərbaycanın musiqi və mədəniyyət beşiyi sayılan Şuşa şəhərində anadan olduğu, Azərbaycanla yanaşı, müsəlman şərqi və bütün türk dünyasının qürur duyulan şəxsiyyəti olması vurğulanıb. Bildirilir ki, Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin banisi olan Üzeyir Hacıbəyli novator sənətkar kimi milli musiqi xəzinəsini unikal forma və janrlarla zənginləşdirib. O, Şərqin və Qərbin musiqi nailiyyətlərinin dərin vəhdətində dünya musiqisinin qızıl fondunda fəxri yer tutan nadir sənət inciləri meydana gətirib, Azərbaycan mədəniyyətinə beynəlxalq miqyasda geniş şöhrət qazandırıb. Üzeyir Hacıbəyli eyni zamanda, parlaq bədii dühası sayəsində Azərbaycan dramaturgiyasına dəyərli töhfələr verib, zəngin publisistikası ilə mətbuat salnaməsinə yeni səhifələr yazıb. Onun türküçülük məfkurəsi ilə yoğrulmuş dolğun ictimai-siyasi fəaliyyəti əsl vətənpərvərlik nümunəsidir.

Məqalədə, həmçinin qeyd olunur ki, Üzeyir Hacıbəylinin əsərləri dünya miqyasında geniş tanınır və böyük hörmətlə qarşılanır: “Xüsusilə dahi bəstəkarın “Leyli və Məcnun”, “Koroğlu”, “Arşın mal alan” və “O olmasın, bu olsun” əsərləri beynəlxalq səhnələrdə nümayiş olunur. Bu əsərlər yalnız türk dünyasında deyil, eyni zamanda müxtəlif ölkələrdə, o cümlədən Avropa, Amerika və Asiya teatrlarında da uğurla səhnəyə qoyulur. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin, indi isə müstəqil Azərbaycanın dövlət himninin musiqisi Üzeyir Hacıbəyliyə məxsusdur”.

Məqalədə Üzeyir Hacıbəylinin Bakıda tələbələr üçün ilk musiqi məktəbi – Azərbaycan Dövlət Türk Musiqi Məktəbini təşkil etməsi, onun Bakı Musiqi Texnikumuna, Azərbaycan Elmlər Akademiyasının İncəsənət İnstitutuna, Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasına, Bəstəkarlar İttifaqına rəhbərlik etməsi, ilk xalq çalğı alətləri orkestrini, konservatoriya yanında ilk çoxsəsli Azərbaycan xor kollektivini yaratmasından da bəhs olunub.

“Üzeyir Hacıbəyli 1948-ci ilin 22 noyabr tarixində Bakı şəhərində vəfat edib və Fəxri Xiyabanda dəfn olunub. Üzeyir Hacıbəylinin irsi bu günə qədər davam edir. Onun adı Azərbaycanın müxtəlif mədəniyyət mərkəzlərində, teatrlarında və musiqi məktəblərində yaşadılır, Üzeyir Hacıbəylinin şərəfinə musiqi festivalları keçirilir. Üzeyir Hacıbəylinin evi Şuşada muzeyə çevrilib, onun həyatına və yaradıcılığına həsr olunub. Üzeyir Hacıbəylinin həyat və yaradıcılığına həsr olunmuş “Üzeyir ömrü” bədii filmi və daha bir neçə sənədli filmlər çəkilib. UNESCO-nun qərarı ilə 100, 110, 120 illik yubileyi beynəlxalq miqyasda keçirilib. 2025-ci ilin sentyabrında Üzeyir Hacıbəylinin anadan olmasının 140 illiyi tamam olur. Bu münasibətlə həm Azərbaycanda, həm də xarici ölkələrdə silsilə tədbirlər təşkil olunur”, - deyə məqalədə qeyd olunur.