Trampın 3 ölkəyə ərazi iddiası Böyük müharibəyə hazırlıq

ABŞ Prezidenti Donald Tramp iqtisadi təhlükəsizlik üçün ölkəsinə Panama və Qrenlandiyanın lazım olduğunu bildirib. O, Vaşinqtonun bu ərazilərə nəzarəti ələ keçirəcəyini istisna etməyib.

Ağ Evin bu addımı atması, beynəlxalq sistemdə yeni presedentin əsasını qoya bilər. Beləliklə, güclü olan dövlətlər özlərindən zəif ölkələrin ərazisini işğal etmək üçün rahatlıqla hərəkətə keçməyə başlayacaqlar. Burada məsələ həm də ABŞ-ın Sakit okeanda boğazlar uğrunda mübarizəni Çinə uduzması ilə bağlıdır. Çünki hazırda quru və su dəhlizləri uğrunda amansız mübarizə gedir. Mütəxəssislərin fikrincə, proses böyük müharibəyə ola bilər.

Globalinfo.az-a danışan siyasi şərhçi Asif Nərimanlı deyib ki, Trampın Kanada, Qrenlandiya və Panamanın ilhaqı ilə bağlı verdiyi açıqlamalar ilk baxışdan ritorik görünür və daha çox “gündəmi zəbt” etmək xarakterlidir:

“Lakin ABŞ-ın qlobal iqtisadiyyatda mövcud vəziyyətinə, eləcə də Çinlə artan rəqabətinə nəzər yetirdikdə, fikrimcə, yeni prezidentin bu təhdidləri gələcək iqtisadi planlarla bağlıdır.

Panamanı ABŞ inşa edib, lakin bu kanalı ilhaq etmək üçün güc, yaxud siyasi təzyiq rıçaqlarından istifadə etmək Vaşinqtonun xarici siyasət prinsiplərinə uyğun gəlmir. Trampın əsl məqsədi Panamaya təzyiq göstərməklə kanaldan keçən ABŞ gəmiləri üçün ödənilən rüsumun ləğv edilməsi, yaxud minimuma endirilməsi ola bilər. Görünür, Vaşinqtonun yeni administrasiyasında, “Özümüzün inşa etdiyi kanaldan niyə ödənişli istifadə edirik?” yanaşması güclənib. Digər tərəfdən, Çinin Panamaya investisiya yatırması bu ölkə ilə rəqabət fonunda ABŞ-ı narahat edir”.

Asif Nərimanlı

Ekspert bildirib ki, Kanada ilə bağlı Trampın “51-ci ştat” açıqlaması Prezident İlham Əliyevin də dediyi kimi, trollinqə bənzəyir:

“Lakin məqsəd bu ölkəni ABŞ məhsullarını daha çox ixrac etməsinə imkan yaratmaq və iqtisadi güzəştlər əldə etmək ola bilər. Qrenlandiya isə ABŞ-a Arktika uğrunda gələcək müharibələr üçün lazımdır, istisna deyil ki, Vaşinqton belə təzyiqlərlə bu ölkə üzərində nəzarəti tamamilə əldə etmək niyyətindədir”.

Rövşən Rza
Globalinfo.az