Ukraynadan qalib çıxarsa: Putin hansı ölkələri hədəfə alacaq?

ABŞ və Rusiya prezidentlərinin Ər-Riyadda gözlənilən görüşündən sonra çox güman ki, Donald Tramp administrasiyası Ukraynaya müharibə aparmaq üçün hərbi və siyasi dəstəyini dayandıracaq. 

Bu razılaşmanın hansı şərtlər əsasında qəbul ediləcəyi məlum olmasa da, iki variantın müzakirə olunacağı aydındır. Birinci variant atəşkəsə nail olunmaqla müharibənin dondurulmuş mərhələyə keçməsi ola bilər. Digər ehtimal Ukraynanın işğal edilmiş ərazilərinin Rusiyanın nəzarətində qalması ilə Moskvanın müharibəni dayandırmasından ibarətdir. Hər iki halda tərəflərin əlavə kompromis öhdəliklərin də daxil olduğu sənədi imzalayacağı proqnozlaşdırılır. 

Belə ki, ABŞ Ukraynanın NATO-ya daxil olmayacağına zəmanət verməli, Ukrayna neytral dövlət elan edilməlidir. Həmçinin, Rusiya ABŞ-nin 2015-ci ildən sonra qəbul etdiyi bir sıra sanksiyaların, ilk növbədə isə xarici banklardakı aktivlərinə qoyulan həbslərin ləğvini tələb edir. 

Öz növbəsində, ABŞ Rusiyadan Ukraynanın təhlükəsizliyinə təminat verməsini, yəni bu ölkəyə hücum etməmək barədə öhdəlik götürməsini istəyir. Bütün hallarda, siyasi müşahidəçilər Tramp-Putin görüşünün daha çox Rusiyanın xeyrinə başa çatacağını düşünür. Yəni ABŞ-nin Ukrayna cəbhəsində güzəştə getməsi Rusiyanın qələbəsi ilə yekunlaşa bilər. Nəticədə, postsovet məkanında və Şərqi Avropada geosiyasi güc balansı Rusiyanın xeyrinə dəyişər.

Bundan istifadə edən Kremlin Rusiyanın təsir dairəsini və ərazilərini genişləndirmək üçün başqa ölkələrə də hücum edəcəyi istisna olunmur. 

Milli Cəbhə Partiyasının sədr müavini, politoloq Məhəmməd Əsədullazadə “Cebheinfo.az”-a açıqlamasında bildirib ki, Rusiyanın qalib gəlməsi barədə danışmaq hələ tezdir. Çünki müharibə davam edir və Ukrayna məğlub olmayıb. 

Lakin Prezident Putin Donald Trampla danışıqlarda istədiyini əldə edərsə və Avropa İttifaqı Ukraynaya ordu göndərməsə, bu, Rusiyanın “əlini” gücləndirə bilər: 

“Rusiya Ukraynada qalib gələrsə, əsas planı Şərqi Avropanı öz nüfuz dairəsinə almaq, Cənubi Qafqazda və Mərkəzi Asiyada mövqeyini gücləndirmək olacaq. Rusiya Moldovaya müdaxilə edə bilər. NATO de-fakto mövcudluğunu itirib. Ona görə də Rusiya Baltikyanı ölkələrə hücum edəcəyi gözlənilir. 

Əgər Rusiya Baltikyanı dövlətlərə hücum edərsə, NATO üzvü olan ölkələrin heç biri Şimali Atlantika Alyansının nizamnaməsinin 5-ci maddəsini əsas götürərək müharibəyə qoşulmayacaq. NATO demək olar ki, parçalanıb. ABŞ və Avropa İttifaqı arasında Ukrayna münaqişəsinə görə çox ciddi fikir ayrılıqları mövcuddur. Eyni zamanda, hesab edirəm ki, Rusiya Ukrayna müharibəsində qalib gələrsə, Moldovaya və Cənubi Qafqaza müdaxilə edə bilər”. 

Müşfiq Abdulla 
“Cebheinfo.az”