Ukraynadan sonra Qərb və Rusiya Gürcüstan uğrunda mübarizəyə başlayacaq Politoloq

“Son üç-dörd il Qərb və Rusiya arasında geosiyasi qarşıdurma ilə müşahidə olundu və bu rəqabət Ukraynada müharibə formasına keçdi. Ukrayna müharibəsi başlayandan sonra Qərblə Rusiya arasında, həmçinin Güney Qafqazda da ciddi rəqabət başlandı. Qərb Ermənistan üzərindən bölgədə möhkəmlənərək açıq şəkildə Rusiyanı sıxışdırmağa çalışdı. Rusiya isə buna müqavimət göstərməyə cəhd etdi. Doğrudur, Ukrayna müharibəsinin gedişində Rusiyanın Güney Qafqazdakı təsir imkanları xeyli zəifləsə də, paralel olaraq Qərbin Gürcüstandakı nüfuzu da müəyyən dərəcədə zərər gördü. Xüsusilə 2024-cü ildə Gürcüstan hakimiyyəti ilə Qərb arasında münasibətlər xeyli gərginləşdi, küçə etirazları və seçkilər vasitəsilə Gürcüstan hakimiyyətini dəyişməyə çalışılsa da, bu, uğursuz oldu”.

Bu fikirləri AzNews.az-a açıqlamasında politoloq Oqtay Qasımov deyib.

Xatırladaq ki, son günlər Ermənistan və Gürcüstanda müxalifətin yenidən aktivləşməsi müşahidə olunur. Hər iki Cənubi Qafqaz ölkəsində xaricdən idarə edildiyi ehtimal olunan qüvvələrin mərkəzi hakimiyyətə qarşı yeni aksiyalar keçirməyə hazırlaşdığı bildirilir. Ekspertlər iddia edir ki, Ukrayna müharibəsi bitərsə, Qərb və Rusiya Gürcüstan uğrunda yenidən mübarizəyə başlayacaqlar. Həmçinin Ermənistanda hazırda güclənən qərbyönümlü hakimiyyətlə Rusiya yönümlü keçmiş hökumət rəsmiləri arasında da müəyyən qarşıdurmanın ola biləcəyi deyilir. Prosesin Azərbaycana da təsir etməsi, iki güc mərkəzinin Bakı uğrunda mübarizəyə başlamağa cəhd göstərmələri ehtimal olunur.

Politoloq qeyd edib ki, hazırda dünyada yeni geosiyasi reallıqlar formalaşır.

“Trampın Rusiya prezidenti ilə telefon danışığı Rusiya-Amerika dialoqunun başlanmasına və bunun nəticəsində Rusiyanın mövqelərinin güclənməsinə gətirib çıxara bilər. Şübhəsiz ki, tərəflər öz aralarında müəyyən məsələləri həll etdikdən sonra diqqətlərini dünyanın müxtəlif regionlarına yönəldəcəklər. Bu regionlardan biri də Güney Qafqaz olacaq. Amerika, Rusiya ilə danışıqlarda mümkün qədər Güney Qafqazın öz təsir dairəsində qalmasına çalışacaq. ABŞ-ın buna razı olub-olmayacağı indidən dəqiq demək çətindir. Rusiya, ilk növbədə, Gürcüstanda mövqelərini gücləndirmək istədiyindən onun növbəti hədəfi Ermənistan olacaq. Moskva Ermənistan hakimiyyətinə təzyiq göstərərək öz tərəfdarlarını gücləndirməyə, imkan yaranarsa, hakimiyyəti dəyişərək onlara yaxın qüvvələri yenidən önə çıxarmağa çalışacaq. Bunun ilkin əlamətləri artıq görünür. Məsələn, keçmiş prezident və Qarabağ münaqişəsində iştirak etmiş Robert Koçaryan bir müddət əvvəl geniş mətbuat konfransı keçirərək hakimiyyət iddiasını ortaya qoydu. Azərbaycana gəldikdə isə, son beş ildə bölgədə yeni reallıqlar formalaşdırıb, öz gücü ilə ərazi bütövlüyünü və suverenliyini bərpa edib. Rusiya ilə strateji tərəfdaşlıq və müttəfiqlik fəaliyyəti haqqında anlaşma mövcuddur. ABŞ-la isə Bayden administrasiyası dövründə müəyyən gərginliklər və problemlər yaşanıb, lakin Azərbaycan bu səhifəni bağlayaraq yeni bir səhifə açmağa çalışır. Hər iki tərəf – həm Qərb, həm də Rusiya – bölgədə öz maraqlarını həyata keçirmək üçün müxtəlif yollar axtaracaq ki, bu prosesdə Azərbaycana da müəyyən təzyiqlər istisna edilmir”.

Politoloq daha sonra bildirib:

“Bununla belə, bölgənin taleyini yalnız bu iki güc müəyyən etmir. Türkiyə də regionda mühüm söz sahibidir və Azərbaycanla Türkiyə arasında imzalanmış strateji müttəfiqlik haqqında Şuşa Bəyannaməsi kifayət qədər ciddi bir sənəddir. Azərbaycan müstəqil xarici siyasət kursuna malikdir və bu siyasət uğurla həyata keçirilməkdədir. Əgər Ukrayna müharibəsi Rusiyanın istədiyi şəkildə başa çatsa, Moskva keçmiş postsovet məkanında, xüsusilə də Güney Qafqazda təsirini artırmağa və təzyiqlər göstərməyə çalışacaq. Bu təzyiqlərə qarşı durmaq üçün Azərbaycan hazır olmalıdır. Lakin Azərbaycan bir daha öz iradəsini, müqavimət gücünü və müstəqil siyasətini nümayiş etdirərək milli maraqlarını qorumağa davam edəcək. Azərbaycan xarici siyasətinin əsas xətti bütün tərəflərlə balanslı şəkildə işləmək, heç bir tərəfi tam dəstəkləməmək və milli maraqlarını maksimum dərəcədə qorumaqdır”.

Rəfiqə NAMAZƏLİYEVA,

AzNews.az