Universitetlərdən gəlir əldə edilməsi məqsədilə vəsait tutulursa... AÇIQLAMA

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində (ADPU) 2025/2026-cı tədris ili üçün təhsil haqları artırılıb. Artım həm bakalavriat, həm də magistratura səviyyələrinə şamil olunur və bəzi ixtisaslarda 200 manatadək yüksəliş qeydə alınıb. Belə ki, universitetdən “Azərbaycan müəllimi” qəzetinə verilən məlumata görə, bakalavriat və magistratura səviyyələrində bütün ixtisaslar üzrə təhsil haqqı 2300 manatdan 2400 manata, MBA proqramlarında isə 2500 manatdan 2700 manata qaldırılıb. Hazırda digər aparıcı ali təhsil müəssisələri qiymət artımı nəzərdə tutmadıqlarını bildirsələr də, bu mövqenin gələcəkdə dəyişib-dəyişməyəcəyi açıq qalır.
Demokrat.az-a açıqlamasında millət vəkili Fazil Mustafa deyib ki, son dövrlərdə Azərbaycanda ali təhsil müəssisələrində təhsil haqlarının artması narahatlıq doğuran mövzulardan birinə çevrilib:
“Bu artım, bir tərəfdən universitetlərin maliyyə ehtiyacları ilə əsaslandırılsa da, digər tərəfdən bir sıra problemləri də gündəmə gətirir. Ali təhsil müəssisələri publik hüquqi şəxs kimi fəaliyyət göstərir və dövlət büdcəsindən yalnız məhdud maliyyə dəstəyi alırlar. Qanunvericiliyə əsasən, bu qurumlar öz maliyyə ehtiyaclarını əsasən öz gəlirləri hesabına ödəməlidirlər. Lakin problem ondadır ki, universitetlərin qazandığı gəlirin müəyyən bir hissəsi Elm və Təhsil Nazirliyi tərəfindən tutulur və bu da onların maliyyə muxtariyyətinə ziddir. Nəticədə ali təhsil müəssisələri yaranmış boşluğu tələbələrdən alınan ödənişlər vasitəsilə kompensasiya etməyə məcbur olurlar. Bu isə təhsil haqlarının süni şəkildə yüksəlməsinə səbəb olur”.
Millət vəkili əlavə edib ki, belə bir vəziyyət tələbələr üçün ciddi maneələr yaradır:
“Onların ali təhsilə çıxış imkanlarını məhdudlaşdırır. Əgər universitetlərdən gəlir əldə edilməsi məqsədilə vəsait tutulursa, bu, birbaşa olaraq tələbələrin üzərinə əlavə yük deməkdir. Bu isə sosial ədalət prinsipinə ziddir və ölkədə təhsil bərabərliyinə ciddi təsir göstərir. Təhsil almaq imkanı yalnız maddi imkanı olan tələbələrlə məhdudlaşarsa, bu, gələcəkdə cəmiyyətin sosial strukturuna və intellektual potensialına mənfi təsir edə bilər. Bu səbəbdən, məsələ ciddi şəkildə araşdırılmalı və universitetlərin qazandıqları vəsait üzərində tam muxtariyyət hüququ bərpa olunmalıdır. Elm vəTəhsil Nazirliyi bu məsələyə müdaxilə etməməli, əksinə, ali təhsil müəssisələrinin müstəqil şəkildə maliyyə siyasəti aparmasına şərait yaratmalıdır”.
Leyla Turan
Demokrat.az