Yaponlar niyə uzunömürlü olurlar?
Icma.az, Yeniavaz portalına istinadən məlumat verir.
Yaponiya dünyada ən uzunömürlü əhali sırasına malik ölkələrdən biri olaraq tanınır və bu fakt müxtəlif beynəlxalq elmi mərkəzlərin apardığı tədqiqatlarla da təsdiqlənib.
Yeniavaz.com xəbər verir ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) məlumatına görə, Yaponiyada orta ömür uzunluğu kişilər üçün 81, qadınlar üçün isə 87 yaşı ötür.
Harvard Universiteti və Tokio Universitetinin birgə apardığı araşdırmalar bu fenomenin arxasında bir sıra mühüm amillərin dayandığını ortaya qoyur.
Ən vacib səbəblərdən biri yaponların sağlam və balanslı qidalanma vərdişidir. Rasionlarında təzə tərəvəzlər, dəniz məhsulları, fermentləşdirilmiş qidalar (miso, natto), yaşıl çay və az miqdarda qırmızı ət üstünlük təşkil edir. Bu cür pəhriz ürək-damar xəstəlikləri və piylənmə riskini xeyli azaldır. Bundan başqa, yaponlar porsiya ölçülərinə ciddi diqqət yetirirlər və “hara hachi bu” – yəni "qarının 80 faizi doyana qədər ye" prinsipi geniş yayılıb.
Yaponiyada tibbi xidmətlərə çıxış yüksək səviyyədədir və profilaktik müayinələr dövlət tərəfindən təşviq edilir. Bu isə xəstəliklərin erkən mərhələdə aşkarlanmasına və vaxtında müdaxilə edilməsinə imkan yaradır. Sosial sistem də yaşlı əhalinin aktiv həyat tərzi keçirməsinə şərait yaradır – yaponlar təqaüd yaşına çatdıqdan sonra da ictimai həyatda iştirak edir, könüllü fəaliyyətlə məşğul olurlar, bu isə onların psixoloji rifahını gücləndirir.
Fiziki aktivlik də yaponların gündəlik həyatının ayrılmaz hissəsidir. Əhali əsasən piyada hərəkət edir, velosiped və ictimai nəqliyyatdan istifadə edir. Yapon şəhərlərində infrastruktur piyadaların rahat hərəkəti üçün qurulub.
Ümumilikdə, yaponların uzunömürlülüyü yalnız genetika ilə deyil, həyat tərzi, qidalanma, sosial mühit və səhiyyə sisteminin sinxron təsiri ilə izah olunur. Dünyanın aparıcı elmi institutları Yaponiya modelini nümunəvi sağlam cəmiyyət modeli kimi təqdim edirlər.

Yaponlar niyə latın əlifbasına keçmədilər?
22 May 2025 09:36
Yaponlar Trampdan ehtiyat edirlər
20 Yanvar 2025 06:58
Yaponlar ən intellektual xalqdır
13 Mart 2025 12:07
Yaponlar süni qanı sınaqdan keçirdi
05 İyun 2025 15:12
Yaponlar yeni diş yetişdirməyi öyrəndi
07 Yanvar 2025 18:55

