Icma.az
close
up
RU
Yuxuların sirri: Gördüklərimiz nədən xəbər verir?

Yuxuların sirri: Gördüklərimiz nədən xəbər verir?

Olke.az portalından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər yayır.

Demək olar ki, hər kəsin müəyyən tezliklərdə cavabını soruşduğu yuxu mövzusu son dərəcə dərin dənizdir. Bu videoda bəşəriyyətin varlığından bəri araşdırılan, lakin qəti bir cavab tapılmayan yuxuların nə olduğu və niyə görüldüyü haqqında fikir əldə edə biləcəksiniz. Əgər hazırsınızsa, gəlin bu sirri araşdırmağa başlayaq.

Ümumiyyətlə yuxu nədir?

Bəzən yuxumuzda şirəli alma, bəzən qəzəbli öküz, bəzən dibsiz zülmət, bəzən də ucsuz-bucaqsız meşə görürük. Bütün bu görüntülər sadəcə beynimizin hiyləsidir? Yuxular yuxu zamanı şüuraltının təsiri altında baş verən vizual, eşitmə və emosional təcrübələr olaraq izah edilir. Yuxu zamanı beyin hələ də aktiv işləyir. 

Yuxuların qəti elmi izahı olmasa da, tədqiqatlar beyin fəaliyyəti, emosional emal və yaddaşın möhkəmlənməsi kimi proseslərlə əlaqəli olduğunu göstərir. Yuxuların mənası və təfsiri psixologiyada və müxtəlif mədəniyyətlərdə fərqlidir və hər kəsin yuxuları xüsusi olaraq öz həyatı və şəxsiyyəti üçün şərh edilməlidir.

Bəs biz niyə yuxu görürük?

Bu sualın dəqiq cavabı hələ ki yoxdur. Lakin alimlər və tədqiqatçılar yuxu görməyin iki əsas səbəbi ola biləcəyini düşünürlər. Bunlardan biri belə izah olunur:

Şüuraltı: Bu, insanın özü fərqində olmasa da beynində baş verən və hisslərinə, düşüncələrinə təsir edən proseslərdir. Alimlərin fikrincə, biz yuxuda gün ərzində yaşadığımız hadisələri, hiss etdiklərimizi və düşündüklərimizi “şüuraltı” şəkildə yenidən yaşayırıq. Yəni, bəzən yuxularla gün ərzində başımıza gələn hadisələr və ya hiss etdiklərimiz arasında gizli bir əlaqə olur. Bu da yuxunun beynimizdə həmin təcrübələri emal etməsinin bir yolu ola bilər.

Beyin Aktivliyi: Yuxuların yaranma səbəblərindən biri də beynin fəaliyyətidir. İnsan yuxuda olsa da, beyin tamamilə dayanmaz – o, müxtəlif funksiyalarını davam etdirir və müxtəlif dalğalarla işləyir. Yuxu zamanı beyin, gündəlik həyatda yaşadığımız hadisələri və hissləri “emal edir”, yəni onları təkrar nəzərdən keçirir və nizamlayır. Bu zaman şüuraltımızda olan düşüncələr, emosiyalar və xatirələr yuxu şəklində üzə çıxa bilər. Bəzən yuxular, insanın içində yaşadığı qorxu, narahatlıq, xoşbəxtlik və ya stress kimi hissləri simvolik şəkildə əks etdirir. Bu da bizim emosional tarazlığımızı qorumağa və stresin öhdəsindən gəlməyə kömək edir.

Bununla yanaşı, yuxular yaradıcılıqla da sıx bağlıdır. Bir çox məşhur sənətkarlar, musiqiçilər və alimlər ideyalarını yuxuda aldıqlarını bildiriblər. Məsələn, Dmitri Mendeleyev dövri elementlər cədvəlini yuxuda gördüyünü qeyd etmişdi.

Yuxular haqqında bəzi elmi faktlar da var.

1.Yuxuların böyük hissəsini unuduruq. İnsanlar yuxularının təxminən 50 faizini oyandıqdan 5 dəqiqə sonra, 90 faizini isə 10 dəqiqə ərzində unudur.

2.Görmə məhdudiyyətli insanlar da yuxu görür. Sonradan görmə qabiliyyətini itirən şəxslər vizual obrazları xatırlaya bilər. Anadangəlmə görmə əngəlli insanlar isə səs, toxunma və duyğular vasitəsilə yuxu görürlər.

3.Yuxularımızda yalnız tanıdığımız üzləri görürük. Beyin yeni üzlər yaratmır, biz yuxularımızda real həyatda gördüyümüz, bəzən isə xatırlamadığımız insan simalarını görürük.

4.Yuxuların hamısı rəngli olmur. İnsanların bir hissəsi yuxularını yalnız ağ-qara görür. Bu göstərici illər keçdikcə dəyişib və rəngli televiziyanın yayılması ilə rəngli yuxular artıb.

5.Gecə boyunca bir neçə dəfə yuxu görürük. Orta hesabla hər gecə 4-dən 7-yə qədər yuxu görmək mümkündür və bu, ümumilikdə 1-2 saat çəkə bilər.

6.Heyvanlar da yuxu görür. Araşdırmalar sübut edir ki, bəzi heyvanlar da insanlar kimi yuxu mərhələlərindən keçir. 

7.Kişi və qadınların yuxuları fərqlənir. Kişilər daha çox kişi obrazları, qadınlar isə həm kişi, həm də qadın obrazları görür. Kişilərdə daha çox aqressiv duyğular müşahidə olunur.

8.Xoruldamaq yuxu görməyə mane ola bilər. Elmi tam sübut olmasa da, bəzi araşdırmalar xoruldayan insanların daha az yuxu gördüyünü iddia edir.

9.REM mərhələsi – dərin yuxu mərhələsidir. Sürətli Göz Hərəkəti yəni, REM yuxunun standart mərhələsidir, bu müddət ərzində gözlər sürətlə hərəkət edir. REM yuxusu yeniyetmələrdə bütün yuxunun 20-25 faizini əhatə edir ki, bu da bir gecənin 90-120 dəqiqəlik yuxusuna bərabərdir. REM yuxusu zamanı bədən yuxuda hərəkət etsə də, realda heç bir hərəkət olmur, buna görə də bədən müvəqqəti “yuxu iflici” vəziyyətinə keçir. Yuxudan qorxu içində oyanmaq – xüsusilə də ürək döyüntüsü, tərləmə və ya nəfəs darlığı ilə – şüuraltında yığılan gərginliyin artıq bədəninizə də təsir etdiyini göstərir. Bu hal bəzən stress, narahatlıq, ya da keçmişdə yaşanmış travmaların hələ də təsir etməsi ilə bağlı olur. 

10.Alimlər arasında gördüyümüz yuxuların 6 saniyə çəkdiyini deyənlər olsa da, bunun 10-25 dəqiqə davam etdiyini söyləyənlər də var.

Məlum olur ki, yuxular emosional və psixoloji dünyamızda əvəzsiz yer tutur. Onlar bəzən ilham mənbəyi çıxış edir. Bəlkə də bu səbəbdəndir ki, yuxular həm insan ruhunun güzgüsü, həm də şüur aləminin ən sirli pəncərələrindən biri olaraq qalır. Və hər gecə yuxular vasitəsilə biz, öz daxili dünyamızla səssiz, amma bir o qədər də mənalı dialoqa giririk.

Həmidə İbrahimova

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:98
embedMənbə:https://olke.az
archiveBu xəbər 24 Aprel 2025 10:05 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see242

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see196

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see190

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see175

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see171

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see153

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see150

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see145

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see132

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see132

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see128

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see127

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see126

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see125

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see123

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see123
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri