Zaur Mikayılov 30 milyon manatın hesabatını niyə vermir?

Hesablama Palatası ötən həftə bülleteninin 2024-cü il üzrə dördüncü nömrəsində bəzi dövlət qurumlarında keçirilmiş auditin nəticələrini açıqlayıb. Bu qurumlardan biri də Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinin tabeliyində olan müəsisələrlə bağlıdır. Palatanın apardığı audit nəticəsində Kür-Araz ovalığında kollektor-drenaj sistemlərinin və suvarılan torpaqların vəziyyətində ciddi nöqsanlar üzə çıxıb. Artıq mediada yayılmış məlumatda qeyd olunur ki, dren-kollektorların qeyri-effektiv istismarı, kollektor sularının təkrar istifadəsi və duzsuzlaşdırılmadan torpaqlara verilməsi, torpaqların yenidən şorlaşmasına səbəb olub. Həmçinin sahibsiz kollektorlar, qeyri-dəqiq uçot, normativ yanaşmaların olmaması, lil təmizləmə işlərinin plansız aparılması və mövcud istismar imkanlarından tam istifadə olunmaması kimi bir sıra sistemli nöqsanları da qeyd edir.

“Sabirabad və Salyan rayonlarında qış otlaqlarında suvarma və drenaj obyektlərinin tikintisi” layihəsi çərçivəsində ayrılmış 27,8 milyon manatlıq vəsaitin yalnız bir hissəsi üzrə effektiv nəticələr əldə olunub.

Aktualinfo.org hələ ötən il Kür-Araz ovalığında kollektor-drenaj sistemlərinin və suvarılan torpaqların vəziyyətində ciddi problemlər olduğuna toxunmuşdu. Xatırladaq ki, Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinin Tikilməkdə olan Obyektlərinin Müdiriyyəti Publik Hüquqi Şəxsi Sabirabad və Salyan rayonlarında yerləşən qış otlaqlarında meliorativ tətbirlərin aparılması (Sabirabad rayonu) məqsədilə Kür çayı üzərində üzən nasos stansiyasının və suqəbuledici qurğunun tikintisi üzrə “ENSOL” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti ilə 2.401.843,48 manat məbləğində müqavilə bağlayıb. Məlumat satınalmaların portalında 27.11.2024-cü ildə dərc edilib.

Qeyd edək ki, Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinə tabeli Tikilməkdə olan Obyektlərinin Müdiriyyəti son illərdə belə, milyonlarla manat dəyəri olan satınalma keçirib və müqavilələr bağlayıb. Buna təsərrüfatların su təminatı məsələlərinin vaxtında və effektiv şəkildə həllinin dəstəklənməsi, su ehtiyatlarından daha səmərəli istifadə olunması, magistral kanalın suburaxma qabiliyyətinin artırılması məqsədilə Prezident İlham Əliyevin verdiyi Sərəncamdan sonra başlanılıb.

Qeyd edək ki, bu Sabirabad və Salyan rayonlarında meliorativ tətbirlərin aparılması ilə bağlı ilk tender deyil. Belə ki, hələ 2020-ci ildə Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin Tikilməkdə olan meliorasiya və irriqasiya obyektlərinin birləşmiş müdiriyyəti “Sabirabad və Salyan rayonlarındakı qış otlaqlarında suvarma və drenaj obyektlərinin tikintisi” (Sabirabad rayonu üzrə II mərhələ) üzrə “Akkord STİK” ASC ilə 27.887.824,39 manat məbləğində satınalma müqaviləsibağlamışdı. Satınalmaların portalında 24.12.2020-ci ildə dərc edilmiş sözügedən müqavilə üzrə işlər 28.02.2022-ci ildə başa çatmalı idi.

Göründüyü kimi dövlət sözügedən rayonlarındakı qış otlaqlarında suvarma və drenaj obyektlərinin tikintisini yaxşılaşdırmaq məqsədi ilə 28 milyon manata yaxın vəsait ayırmışdır. Elan olunmuş tenderin nəticəsindən də göründüyü kimi bu ikinci mərhələyə ayrılan vəsaaitdir. Birinci mərhələyə ayrılan vəsait haqqında satınalmaların portalında heç bir məlumat yoxdur. Bununla belə 2021-ci ildə başlanılmış və 2022-ci ildə sona çatmış işlərin iki il sonra Hesablama Palatası həmin ərazinin böyük massivlərində heç bir əkinin aparılmadığını, həyata keçirilmiş əkinlərin isə, torpaq yuma işlərinin həyata keçirilməməsinin də təsiri ilə, seyrək olduğunu, görülmüş işlərin və sərf olunmuş vəsaitlərin qənaətbəxş nəticələr vermədiyini üzə çıxardı.

Buradan sual yaranır. Niyə bu layihə gözlənilən yüksək nəticəni verməyib? Hesablama Palatası açıqlayır ki, ayrılmış 27,8 milyon manatlıq vəsaitin yalnız bir hissəsi üzrə effektiv nəticələr əldə olunub. Bəs qalanı? Bəs necə oldu ki, 2020-ci ildə 28 milyon manata yaxın vəsait ayrılan layihəyə 2024-cü ildə də iki milyon yarım manat yenidən ayrılır? Çünki, əvvəl ayrılmış milyonların hamısı təyinatı üzrə xərclənməyib. Hesablama Palatasının da açıqladığı kimi, layihə çərçivəsində 15950 ha sahədə suvarma və dren-kollektor şəbəkələri qurulsa da, həmin ərazinin böyük massivlərində heç bir əkin aparılmamış, torpaq yuma işlərinin həyata keçirilməməsinin də təsiri ilə görülmüş işlərin və sərf olunmuş vəsaitlərin qənaətbəxş nəticələr vermədiyini göstərmişdir.

Xatırlatmaq istərdik ki, Prezident İlham Əliyev hələ 2020-ci ilin iyulun 23-də su təsərrüfatının vəziyyətinə həsr olunmuş videoformatda keçirilən müşavirədə bildirmişdi ki, “Azərsu, meliorasiya qurumları, sadəcə olaraq, dövlət investisiya proqramı müzakirə olunarkən fəallaşırdılar ki, onlara nə qədər dövlət büdcəsindən pay düşəcək. Bəzi hallarda onların təklif etdikləri layihələr, ümumiyyətlə, diqqətəlayiq deyildi. Sadəcə olaraq görürdüm ki, burada məqsəd dövlət vəsaiti götürüb ondan istifadə etməkdir. Amma ondan sonra bu layihələrin səmərəliliyinə kimsə baxıb? Kimsə bunu təhlil edib? Yox. Ona görə bəzi böyük həcmdə investisiya qoyulmuş layihələr faktiki olaraq heç bir səmərə verməyib. Necə ola bilər ki, suyun mənbəyi düzgün təhlil edilmir? O qədər böyük xərc çəkilir, boru xətləri çəkilir, vətəndaşlar buna sevinir. Sonradan min dənə bəhanə gətirirlər ki, belə oldu, elə oldu, su çatmadı, yeni mənbə axtarmalıyıq, yenə vəsait verin, yeni mənbə axtaracağıq. Buna son qoyulmalıdır. Ona görə mən bütün bu işləri mütəşəkkil qaydada tənzimləyəcəyəm. Aidiyyəti qurumlara göstərişlər verilib. Ciddi nəzarət mexanizmi olmalıdır. İlk növbədə, xərclərə ciddi nəzarət mexanizmi olmalıdır. Yoxsa Azərsudan, “Meliorasiya və Su Təsərrüfatı” Səhmdar Cəmiyyətindən sifariş gəlir, mənə bu qədər pul lazımdır ki, bunu edim. Amma sonra baxıb görürlər ki, bunun texniki-iqtisadi əsaslandırması yoxdur.”

Göründüyü kimi Prezident İlham Əliyev hələ 2020-ci ildə indiki Tikilməkdə olan Obyektlərinin Müdiriyyəti, o vaxtkı Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin Tikilməkdə olan meliorasiya və irriqasiya obyektlərinin birləşmiş müdiriyyətinin həyata keçirdiyi layihələrin səmərəsiz olduğunu bildirmişdi.

Qeyd edək ki, Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin Tikilməkdə olan Meliorasiya və İrriqasiya Obyektlərinin Birləşmiş Müdiriyyətinin Ramiz Vəkilov olub. O, bu quruma 25 ildən çox rəhbərlik edib. Onun rəhbərlik etdiyi dövrdə, respublika ərazisində, meliorasiya, iriqasiya və suvarma sistemlərinin fəaliyyətini yaxşılaşdırılması məqsədi ilə son illər yüz milyonlarla manat dövlət vəsaitləri ayrılıb. Lakin qurumun gördüyü işlərin səmərəli olmadığını Prezident İlham Əliyev də 2020-ci ilin iyulun 23-də su təsərrüfatının vəziyyətinə həsr olunmuş videoformatda keçirilən müşavirədə açıqlamışdı.

Struktur islahatlrı aparıldıqdan sonra Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinin Tikilməkdə Olan Obyektlərin Müdiriyyətin yeni direktoru Məmmədov Samir Teymur oğludur. Ramiz Vəkilov onun yanında baş məsləhətçidi.

Müqavilə sabiq sədr Əhməd Əhmədzzadənin dövründə bağlanılsa da işin icrası 05 aprel 2021-ci ildə “Azərbaycan Supermarketləri” MMC-də İcraçı direktor vəzifəsindən Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin sədri vəzifəsinə keçmiş Zaur Mikayılovun dövründə həyata keçirilib.

Hesablama Palatası Kür-Araz ovalığında kollektor-drenaj sistemlərinin və suvarılan torpaqların vəziyyətində ciddi nöqsanlar olduğunu açıqladı. Buyursun indi də Zaur Mikayılov 30 milyon manatın hesabatını versin.

Aktualinfo.org