Zelenski Ərdoğanın çətiri aıtında... Deputatdan açıqlama

“Beynəlxalq münasibətlər sistemində “çətir” anlayışı xüsusi yer tutur və iki əsas kontekstdə istifadə edilir. Birinci kontekst sırf praktiki məqsəd daşıyır – yağışlı havada və ya təhlükəsizlik baxımından mühafizəçilər tərəfindən tutulan çətir. İkinci kontekst isə simvolik məna daşıyır: bir tərəfin digər tərəfin üzərində çətir tutması onun himayəsi və ya proteksiyası altında olduğunu göstərən diplomatik bir jest hesab olunur. Bu tip simvolik məqamlar beynəlxalq diplomatiyada ciddi nəzərə alınır. Ümumiyyətlə, bədən dili diplomatik münasibətlərdə mühüm elementlərdən biridir. Məsələn, son görüşlərdən birində Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın verdiyi bədən dili siqnalları, o cümlədən “bəyənmə” işarəsi, müxtəlif siyasi məqamlara işarə kimi qəbul edildi”.

Bu fikirləri AzNews.az-a açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Azər Allahverənov deyib.

Deputat qeyd edib ki, bu görüşün önəmini artıran məqamlardan biri də Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin əvvəlcə Rusiya rəsmiləri ilə danışıqlara qatılmaq ehtimalı ilə bağlı yayılan xəbərlər, lakin son anda qərarını dəyişərək Türkiyəyə səfər etməsi idi.

Xatırladaq ki, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin görüşü həm yerli, həm də dünya mediasında gündəm olub. Xüsusilə rəsmi qarşılanma mərasimi zamanı çəkilən görüntülər maraqla qarşılanıb. Belə ki, yağış yağdığından Ərdoğan çətirini Zelenski ilə paylaşıb və tərəflər birgə foto çəkdirib.

“Bu, Ukrayna diplomatiyasının strategiyasında mühüm bir dönüş kimi qiymətləndirilir. Bəzi ekspertlər hesab edirlər ki, ABŞ və Türkiyə arasında bu məsələyə dair müəyyən bir iş bölgüsü mövcuddur: Türkiyə Rusiya ilə, ABŞ isə Ukrayna ilə danışıqlar apararaq tərəfləri yaxınlaşdırmağa çalışır. Digər yanaşmaya görə isə ABŞ-ın dəstəyinin zəiflədiyini hiss edən Ukrayna Avropa daxilində yeni təhlükəsizlik zəmanətləri axtarır. Bu kontekstdə Avropada gedən proseslər – müdafiə sisteminin təkmilləşdirilməsi, vahid Avropa ordusunun yaradılması və bu prosesdə Türkiyə və Böyük Britaniyanın iştirakı xüsusi diqqət çəkir. Türkiyə və Böyük Britaniyanın birgə əməkdaşlığı, Almaniyanın da əlavə edilməsi ilə regionda güclü hərbi-siyasi blokun formalaşmasına səbəb ola bilər”.

Deputat daha sonra bildirib:

“Zelenskinin Ərdoğanla görüşündən sonra NATO Baş katibi Mark Rütte ilə birbaşa təmas qurması da diqqətçəkən məqamlardandır. Burada Türkiyənin Ukraynaya təhlükəsizlik zəmanəti verə biləcəyi məsələsi müzakirə olunub. Zelenski hesab edir ki, təhlükəsizlik zəmanətinin təmin olunması üçün ABŞ, Böyük Britaniya, Türkiyə və bəzi digər dövlətlər prosesdə fəal iştirak etməlidir. Gələcəkdə atəşkəs və ya sülh razılaşması əldə olunarsa, beynəlxalq güclərin təmas xəttində yerləşdirilməsi gündəmə gələ bilər. BMT-nin sülhməramlı qüvvələrinin – “mavi dəbilqəlilər”in, eləcə də Türkiyə və Böyük Britaniya əsgərlərinin burada iştirak etməsi ehtimalı müzakirə olunur. Bütün bu proseslər göstərir ki, Türkiyə həm Qara dəniz hövzəsindəki strateji mövqeyinə, həm də Rusiya və Ukrayna ilə münasibətlərinə görə bu münaqişənin həllində mühüm vasitəçi rolunu oynayır. Fevral ayının sonuna qədər bu mövzuda yeni qərarların qəbul olunması gözlənilir”.

Rəfiqə NAMAZƏLİYEVA,

AzNews.az