Icma.az
close
up
RU
525ci qəzet Avropa Komissiyasının yeni tərkibi Rusiyaya qarşı Xaqani Cəfərli yazır

525ci qəzet Avropa Komissiyasının yeni tərkibi Rusiyaya qarşı Xaqani Cəfərli yazır

Icma.az, 525.az portalına istinadən məlumat verir.

Xaqani CƏFƏRLİ

Donald Trampın ABŞ-nin prezidenti seçilməsi Rusiyada məmnunluqla qarşılandığı halda, Avropa Parlamentinin noyabrın 27-də təsdiqlədiyi Avropa Komissiyasının yeni tərkibi Moskvanın Brüsselə münasibətlərinin yumşalacağına bəslənən ümidləri puça çıxardı. Məsələ ondan ibarətdir ki, Avropa Komissiyasının vitse-prezidenti və Avropa İttifaqının xarici əlaqələr və təhlükəsizlik siyasəti üzrə ali nümayəndəsi vəzifəsinə Estoniyanın keçmiş Baş naziri Kaja Kallas seçilib.

Ötən il Avropanın ən yaxşı siyasətçisi titulunu qazanan xanım Kallas sələfi Josep Borreldən fərqli olaraq Rusiya əleyhinə sərt fikirləri ilə tanınır. Məsələn, xanım Kallas hesab edir ki, Rusiyanın kiçik dövlətlərə parçalanması beynəlxalq təhlükəsizliyin təminatı üçün çox əlverişli ola bilər. Bundan başqa, Kaja Kallasa görə rusların əksəriyyəti Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsini dəstəklədiyi üçün sanksiyaların təsirini hiss etməlidirlər. Yəni Rusiyaya qarşı sanksiyalar hər bir Rusiya vətəndaşının həyatına mənfi təsir etməlidir. Bu ilin martında Rusiyada keçirilən seçkilərin demokratik olmadığını əsas gətirən xanım Kallas Vladimir Putini Rusiyanın prezidenti kimi tanımaqdan imtina etmişdi. Rusiyanı Estoniyanın yeganə düşməni adlandıran xanım Kallas ötən il Münhen Təhlükəsizlik Konfransında Rusiya rəhbərliyini mühakimə etmək üçün beynəlxalq tribunalın yaradılması təklifini irəli sürmüşdü. Estoniyanın Baş naziri olduğu vaxt Rusiya ilə ölkəsi arasında əksər əməkdaşlıq müqavilələrini ləğv edən Kaja Kallas iki ölkə arasında sərhədləri müəyyən edən 2014-cü il fevralın 18-də imzalanmış sazişin də ləğv edilməsinin tərəfdarı idi. Bunun üçün xanım Kallasın başçılıq etdiyi hökumət təşəbbüslə də çıxış etmişdi. Lakin o zaman Estoniya parlamenti hökumətin bu təşəbbüsünü dəstəkləməmişdi. Bununla belə, bu məsələnin hökumətin təşəbbüsünə çevrilməsi Estoniyanın Rusiya ilə münasibətlərində yeni mərhələnin başlanğıcı hesab olunur. Çünki iki ölkə arasında sərhədləri müəyyən edən 18 fevral 2014-cü il tarixli sazişin ləğv edilməsini müxalif Mühafizəkar Xalq Partiyasının təşəbbüsü hesab olunurdu.

Mühafizəkar Xalq Partiyasının (Eesti Konservatiivne Rahvaerakond) qurucusu, keçmiş diplomat Marta Helmen hesab edir ki, iki ölkə arasında sərhədləri müəyyən edən 18 fevral 2014-cü il tarixli sazişi Estoniya ərazisinin 5.2 faizinin Rusiyanın işğalında qalmasına səbəb olub. Qeyd edək ki, söhbət 1920-ci ildə imzalanmış Tartu Sülh Müqaviləsi ilə Estoniyaya məxsus olan, yalnız 1940-cı il işğalından sonra Rusiyanın tərkibinə qatılan Estoniyanın tarixi torpaqlarından gedir. Estoniya NATO-ya qəbul zamanı Rusiyaya qarşı ərazi iddialarından imtina etmişdi. İndi isə Tallinndə belə hesab edirlər ki, Estoniyanın tarixi torpaqlarının Rusiyaya verilməsini legitimləşdirən beynəlxalq münasibətlər dağılıb və itirilmiş torpaqların tələb edilməsi üçün əlverişli geosiyasi vəziyyət yaranıb. Estoniyanın Baş naziri olduğu müddətdə bu məsələnin həlli istiqamətində ciddi uğur qazana bilməyən xanım Kallasın Avropa Komissiyasının vitse-prezidenti və Avropa İttifaqının xarici əlaqələr və təhlükəsizlik siyasəti üzrə ali nümayəndəsi kimi Rusiyanın işğalı altında olan Estoniyanın tarixi torpaqlarının Tallinin nəzarəti altına qaytarılmasına çalışacağını ehtimal etmək olar.

Kaya Kallasın ailəsi Estoniyanın Sovet İttifaqı tərəfindən işğal edilməsindən sonra repressiyaya məruz qalıb. Belə ki, Kaja Kallasın babası, nənəsi və o zaman cəmi altı aylıq olan anası 20 min estonla birlikdə repressiyaya məruz qalıb və zorla Sibirə sürgün edilib. Bütün bunlar Kallası sərt Rusiya əleyhdarı siyasətçiyə çevirib. Qarşıdakı illərdə Avropa İttifaqının xarici, o cümlədən, Rusiyaya yönəlik siyasətini müəyyən edəcək əsas şəxslərdən birincisinin xanım Kallas olacağını nəzərə alanda Moskva ilə Brüssel arasında münasibətlərin yumşalacağına ümid etmək mümkün deyil. Əksinə, qarşıdakı illərdə Brüsselin Moskvaya yönəlik siyasətində sərtləşmənin baş verəcəyi ehtimalı daha çoxdur. Belə görünür ki, xanım Kallas Avropa İttifaqının Ukraynaya dəstəyinin artırılmasına çalışacaq. Avropa Parlamentindəki çıxışı zamanı da Kaja Kallas Brüsselin xarici siyasətində Ukraynanın dəstəklənməsinin prioritet təşkil edəcəyini bildirib.

Dekabrın ilk günü vəzifələrinin icrasına başlayacaq Avropa Komissiyasının Ukraynaya dəstək məqsədilə bir sıra qətiyyətli addımlar atacağı istisna deyil. Bu addımlardan biri də Rusiya Mərkəzi Bankının dondurulmiş aktivlərinin Ukrayanın bərpası üçün istifadə olunması ola bilər. Avropa Parlamentində çıxışı zamanı xanım Kallas bəyan edib ki, Rusiya Mərkəzi Bankının dondurulmuş aktivləri Ukraynanın bərpası üçün istifadə edilməlidir.

Avropa Komissiyasının yeni tərkibinin fəaliyyətə başlamasından sonra Brüsselin Moskva ilə münasibətlərinin daha da pisləşəcəyini ehtimal etməyə imkan verən digər məqam Danimarka, Estoniya, Finlandiya, Latviya, Norveç, Polşa və İsveçin Ukraynaya dəstəyi artmaqla bağlı qərar vermələridir. Noyabrın 27-də Stokholmun cənub-qərbində yerləşən Harpsund şəhərində İsveç hökumətinin iqamətgahında bir araya gələn bu ölkələrin baş nazirlərinin birgə bəyanatında deyilir ki, onlar yaxın aylarda Ukraynanın müdafiə sənayesinə dəstəyi artırmaqla yanaşı, həm də daha çox silahla təmin edəcəklər. Qeyd etmək lazımdır ki,  Danimarka, Estoniya, Finlandiya, Latviya, Norveç, Polşa və İsveçdən ibarət olan bu qrup Ukraynaya ABŞ-dan sonra ən çox dəstək verən birlikdir. Bu dövlətlərin Ukraynaya yardımı 24 milyard avro təşkil edir. İndi isə onlar bu yardımı artırmaq niyyətindədirlər. Danimarka, Estoniya, Finlandiya, Latviya, Norveç, Polşa və İsveçin Ukraynaya dəstəyi artırmaq qərarı Estoniyanın təmsilçisi Kaja Kallasın Avropa Komissiyasındakı mövqeyini gücləndirməklə Brüsselin Moskvaya yönəlik siyasətini də sərtləşdirəcək.

Hələlik isə görünən budur ki, Avropa Komissiyasının yeni tərkibinin fəaliyyətə başlamasından sonra Rusiya ilə Qərb arasındakı qarşıdurmanın mərkəzinin Moskva-Vaşinqton xəttindən Moskva-Brüssel xəttinə keçəcək. Bu isə Rusiya üçün daha ağır nəticələr doğura bilər.

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:108
embedMənbə:https://525.az
archiveBu xəbər 02 Dekabr 2024 17:12 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see185

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see179

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see142

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see136

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see134

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see133

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see132

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see131

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see129

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see129

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see128

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see126

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

19 Oktyabr 2025 07:08see123

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see122

Sofiya Universitetində “Azərbaycan suveren dövlətçilik yolunda” sərgisinin açılışı

19 Oktyabr 2025 06:45see121

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see120

Sabah yağış yağacaq

19 Oktyabr 2025 13:05see119

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see119

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri