Icma.az
close
up
RU
525ci qəzet Müharibədə və beynəlxalq münasibətlərdə yeni mərhələ Xaqani Cəfərli yazır

525ci qəzet Müharibədə və beynəlxalq münasibətlərdə yeni mərhələ Xaqani Cəfərli yazır

525.az saytından alınan məlumata görə, Icma.az bildirir.

Xaqani CƏFƏRLİ

Prezident Cozef Baydenin Ukraynaya ABŞ istehsalı ATACMS və Britaniya-Fransa istehsalı Storm Shadow/SCALP qanadlı raketləri ilə Rusiyanın dərinliklərini vurmasına icazə verməsindən sonra Rusiya-Ukrayna müharibəsi, eləcə də beynəlxalq münasibətlər yeni mərhələyə keçdi.

Noyabrın 20-də kütləvi informasiya vasitələri Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Rusiyanın Bryansk vilayətindəki hərbi sursat anbarına ATACMS ballistik raketi ilə zərbə endirməsi haqqında məlumat yaydı. Nüfuzlu "Reuters" agentliyi Pentaqondakı mənbələrinə istinad edərək yazır ki, Ukrayna bu hücum zamanı səkkiz ATACMS ballistik raketindən istifadə edib. Rusiya tərəfi həmin raketlərin ikisini vurub. Rusiya Müdafiə Nazirliyinin rəsmi məlumatında isə Ukraynanın Bryanska altı ədəd raket atdığını, Rusiyanın hava hücumundan müdafiə sistemləri tərəfindən həmin raketlərin beşinin zərərsizləşdirdiyi, altıncı raketi zədələdiyi öz əksini tapmışdı. Göründüyü kimi, məlumatlar çox ziddiyyətlidir və bir-birindən kəskin fərqlənir. Peyk görüntüləri isə Ukraynanın 130 km məsafədə yerləşəm 1046 saylı logistika mərkəzinin silah arsenalına zərbə endirdiyini təsdiqləyir.

Bundan başqa, Ukrayna Hərbi Hava Qüvvələri Storm Shadow/SCALP qanadlı raketləri ilə Kursk vilayətinin Maryino qəsəbəsindəki bir neçə binaya zərbə endirib. Sosial şəbəkələrdə yayılan video görüntülər hücumun effektli olduğunu təsdiqləyir. Ehtimallara görə, Ukrayna Hərbi Hava Qüvvələrinin hədəfi Maryino qəsəbəsindəki Rusiya ordusunun rabitə mərkəzi olub.

Müharibənin yeni mərhələyə keçdiyini təsdiqləyən digər hadisə noyabrın 21-də Rusiyanın Ukraynaya qitələrarası ballistik raketlə zərbə endirməsidir. Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Ukraynaya hücum üçün "Oreşnik" ballistik raketindən istifadə etdiyini bildirib. Ekspetlər hesab edir ki, Putinin "Oreşnik" adlandırdığı raket əslində RS-26 Rubej qitələrarası ballistik raketidir. Ekspertlər qeyd edirlər ki, Rusiya tez-tez "ad dəyişmə"dən istifadə edir və yeni adlardan istifadə etməklə Qərbə psixoloji təzyiq göstərmək və beynəlxalq ictimaiyyəti qorxutmağa çalışır. Bu, Kremlin soyuq müharibə dövründən istifadə etdiyi psixoloji müharibə üsulu hesab olunur.

Pentaqonda da hesab edirlər ki, Rusiya noyabrın 21-də Ukraynaya hücum zamanı RS-26 Rubej qitələrarası ballistik raketindən istifadə edib. Ukraynanın məlumatına görə, zərbə üçün çoxlu döyüş başlığı olan 50 tonluq RS-26 Rubej raketindən istifadə edilib. Bu raket nüvə başlığı daşımaya bilər və NATO ilə ehtimal olunan nüvə münaqişəsi zamanı istifadə üçün nəzərdə tutulub. RS-26 Rubej raketi ilk dəfə 2011-ci ildə sınaqdan çıxarılıb və 6000 km-ə qədər məsafədə hədəfləri vura biləcəyi iddia olunur. İndi isə Rusiya bu raketdən Ukraynaya qarşı istifadə edib. Ekspertlər bu hadisənin ümumiyyətlə bəşəriyyətin tarixində ilk hadisə hesab edirlər. Çünki bu günə kimi hansısa bir ölkə başqa bir ölkəyə qitələrası ballistik raketlə zərbə endirməyib. Rusiyanın Həştərxan vilayətindən atılan bu raket Ukraynanın Dnepr şəhərinə yönəlib. Bundan başqa, noyabrın 21-də Rusiya Ukraynaya MiQ-31K qırıcısından atılan Kh-47M2 Kinjal aeroballistik raketi, həmçinin Tu-95MS strateji bombardmançı təyyarələrindən atılan yeddi Kh-101 qanadlı raketi ilə zərbə endirib. Rusiyanın bu addıma əl atması isə səbəbsiz deyil.

Bəzi nüfuzlu hərbi ekspertlər hesab edirlər ki, Rusiyanın ATACMS və Storm Shadow/SCALP qanadlı raketlərinə qarşı effektli müdafiə sistemi olmadığı üçün Ukraynanın bu silahlardan istifadə etməsi hərb meydanında vəziyyəti dəyişə bilər. Ancaq bunun üçün Ukraynanın bir neçə yüz ATACMS və Storm Shadow/SCALP raketinə sahib olması lazımdır. Çünki bir neçə raketlə hərb meydanında qüvvələr nisbətini dəyişmək mümkün deyil. Eksperlərin hesablamalarına görə, ATACMS və Storm Shadow/SCALP raketlərinin zərbə dairəsinə Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəni aparmasını təmin edən 245 strateji obyekt daxildir. Buraya hərbi hava limanları, hərbi zavodlar, silah və yanacaq anbarları, komanda və rabitə məntəqələri daxildir. Ekspertlər hesab edir ki, bu obyektlərə qarşı effektli hücum hərb meydanında qüvvələr nisbətini dəyişə, hətta müharibənin başa çatmasına da gətirib çıxara bilər. Problem isə ondan ibarətdir ki, ATACMS və Storm Shadow/SCALP raketləri baha olduğu kimi, məhdud saydadır. Məsələn, ATACMS raketinin bir ədədinin qiyməti 2 milyon dollardan bahadır. Ekspertlərə görə, Ukrayna ATACMS və Storm Shadow/SCALP raketlərinin məhdudluğu ilə bağlı problemi özünün istehsalı olan Neptun raketləri həll edə bilər. Ukrayna Silahlı Qüvvələri Krımdakı hədəflərə qarşı Neptun raketlərindən istifadə edib və bu raketlərin kifayət qədər effektli olduğu təsdiqlənib. İndi Qərbin qarşısında dayanan vəzifə Ukraynanı qısa zamanda çoxlu sayda Neptun raketi istehsal edə bilməsi üçün zəruri hissələrlə təmin etməkdir. İstənilən halda isə müharibə artıq yeni mərhələyə keçib. Çox böyük ehtimalla, bu, sonuncu, ən pis halda isə sonuncudan əvvəlki mərhələdir. Çünki dağdıcılıq gücü və uçuş məsafəsi böyük olan raketlərin istifadəsi ilə aparılan döyüşlərdən sonra ancaq nüvə silahından istifadə qalır.

Ukraynanın Rusiyanı ATACMS və Storm Shadow/SCALP raketləri ilə vurulmasına iczaə verilməsi ərəfəsində Rusiya prezidenti Vladimir Putin Rusiya Federasiyasının yenilənmiş nüvə doktrinasını təsdiqləyib. Rusiyanın yeni nüvə doktrinasına bu kütləvi qırğın silahından qeyri-nüvə dövləti ilə münaqişə zamanı da istifadə edilə bilər. Yeni doktrinaya görə, Belarusa da təhlükə yaranarsa, Rusiya nüvə siahından istifadə edə bilər. Rusiya prezidenti Vladimir Putinin ölkəsinin yenilənmiş nüvə doktrinasını təsdiqləməsi beynəlxalq münasibətləri yeni mərhələyə keçirib. Belə görünür ki, nüvə silahından istifadə ehtimalı noyabrın 20-dən öncə ilə müqayisədə daha da artıb. Bundan başqa, Rusiya prezidenti Vladimir Putin bildirib ki, yeni ballistik raketin hədəfi istehsal etdikləri silahla Ukraynanın Rusiya ərazisinə zərbə endirməsinə icazə verən ölkələr də ola bilər.

Rusiyanın yenilənmiş nüvə doktrinasına cavab olaraq Vaşinqton nüvə arsenalını artırmağa və modernləşdirməyə hazırdır. ABŞ Strateji Komandanlığının (STRATCOM) rəhbəri, general Entoni Kotton hesab edir ki, bugünkü təhdidlər on il əvvəl mövcud olan təhlükələrdən kəskin şəkildə fərqlənir. STRATCOM nümayəndəsi kontr-admiral Tomas Byukanan isə ABŞ-ın nüvə arsenalının bir hissəsinin potensial düşmənlərin qarşısını almaq üçün saxlamaq şərti ilə istənilən ölkə ilə nüvə zərbələri mübadiləsini istisna etməyib.

Moskva və Vaşinqtonun atdığı addımlar, rəsmi şəxslərin səsləndirdikləri fikirlər beynəlxalq münasibətlərin də yeni mərhələyə keçdiyini təsdiqləyir. Məhz bu mərhəlinin sonunda Ukraynada sülh, beynəlxalq münasibətlərdə sabitlik yarana bilər.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:71
embedMənbə:https://525.az
archiveBu xəbər 25 Noyabr 2024 17:02 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see225

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see208

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see194

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see194

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see189

Məşhur tennisçi Devis Kubokunun finalında oynamayacaq

20 Oktyabr 2025 21:39see185

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see179

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see165

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see152

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see148

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see146

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see145

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see142

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see141

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see139

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see139

Xalq artistindən İDDİALI FOTOSESSİYA

20 Oktyabr 2025 17:22see136

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see131

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see130

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see129
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri