Alimlər xərçəng immunoterapiyasının yaşlı və gənc xəstələrdə eyni dərəcədə təsirli olduğunu tapıblar

Yaşlı xərçəng xəstələri, immun sistemində yaşa bağlı dəyişikliklərə baxmayaraq, immunoterapiyaya gənc xəstələrdən daha pis reaksiya vermirlər. Con Hopkins Universitetinin Kimmel Xərçəng Mərkəzinin tədqiqatçıları belə nəticəyə gəliblər. Elmi iş “Nature Communications” (NatCom) jurnalında dərc olunub.
Ən çox xərçəng diaqnozu 65 yaşdan yuxarı insanlarda olsa da, bu qrup xəstələrdə müalicə müvəffəqiyyəti ümumiyyətlə daha aşağıdır. İmmunitet sisteminin yaşa bağlı zəifləməsinin xərçəng hüceyrələrini tanımaq və məhv etmək qabiliyyətinə mane ola biləcəyi çoxdan düşünülürdü. Lakin yeni araşdırmalar göstərir ki, immuno-onkoloji dərmanlar, xüsusən də nəzarət nöqtəsi inhibitorları bütün yaşlarda olan xəstələrdə eyni dərəcədə yaxşı işləyir.
Alimlər müalicə alan 100-ə yaxın insanın qanında immun hüceyrələri və sitokin adlanan zülalları tədqiq ediblər. Onların yarısının yaşı 65-dən yuxarı olub. Bütün xəstələr nəzarət nöqtəsi inhibitorları-immunitet sisteminə şiş hüceyrələrinə daha aktiv şəkildə hücum etməyə kömək edən dərmanlar alıblar.
Təhlil göstərib ki, müalicəyə ümumi müsbət reaksiyaya baxmayaraq, yaş qrupları arasında immun hüceyrə funksiyasında hələ də fərqlər var. Məsələn, zərərli agentləri məhv etməkdən məsul olan T hüceyrələri yaşlı xəstələrdə "daha təcrübəli" görünüblər, sanki onlar artıq bir dəfədən çox təhdidlərlə qarşılaşıblar və yenilərinə o qədər də kəskin reaksiya verməyiblər. Bu o demək ola bilər ki, immunoterapiya yaşlı xəstələr üçün xüsusilə vacibdir və zəifləmiş reaksiyanı kompensasiya etməyə kömək edir.
Komandanın növbəti addımı müxtəlif yaşlarda olan xəstələrdə immun hüceyrələrin birbaşa şişlərin içərisində necə davrandığını öyrənməkdir. Əldə edilən məlumatlar xəstənin yaşına və vəziyyətinə daha dəqiq uyğunlaşdırılmış müalicəyə yeni yanaşmalar yaratmağa, habelə yan təsirlərin riskini artırmadan mövcud metodların effektivliyini artırmağa kömək edəcəkdir.
Almaz Həsənli