Alparslan Bayraktar: Ankara Azərbaycanla “Qarabağ” yatağından qaz tədarükü üzrə yeni saziş üzərində işləyir

Türkiyə Azərbaycanla “Qarabağ” neft-qaz yatağından qaz tədarükü ilə bağlı yeni saziş üzərində işləyir.

“Report” "S&P Global" beynəlxalq reytinq agentliyinə istinadən xəbər verir ki, bunu Türkiyənin energetika və təbii sərvətlər naziri Alparslan Bayraktar bildirib.

Nazirin sözlərinə görə, bu yataqdan qaz idxalına 2028-2029-cu illərdə başlanması barədə razılıq əldə olunub.

Türkiyənin qaz sektorunda daha geniş strategiyasına toxunan A. Bayraktar ölkənin uzun illər Rusiya və İrandan tədarükdən əhəmiyyətli dərəcədə asılı olduğunu vurğulayıb: “Bu sazişlərin müddəti tezliklə başa çatır və biz alternativ qaz mənbələri tapmalıyıq”.

O, qaz portfelinin diversifikasiyasının və daxili bazarda rəqabətin gücləndirilməsinin prioritet olduğunu qeyd edib.

Nazir əlavə edib ki, mart ayında Türkiyə İran üzərindən Türkmənistandan svop qazının idxalına başlayıb: “Bu il biz İran vasitəsilə Türkmənistandan 1,3 milyard kubmetr qaz alacağıq. Son on ildə Türkiyə qaz infrastrukturuna böyük sərmayələr qoyub və artıq idxal imkanlarımız yalnız boru kəmərləri ilə məhdudlaşmır”.

Türkiyənin mayeləşdirilmiş təbii qaz (LNG) infrastrukturu barədə danışan A. Bayraktar bildirib ki, ölkənin LNG reqazifikasiya gücü gündə 30 milyon kubmetrdən 160 milyon kubmetrə qədər artırılıb və bu göstəricinin 200 milyon kubmetrə çatdırılması planlaşdırılır.

“Hazırda Türkiyənin qaz tələbatının təxminən 25 %-i LNG hesabına ödənilir”, - o əlavə edib.

Nazir həmçinin ölkənin daxili enerji resurslarının inkişafına sadiqliyini vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, hazırda Qara dənizdəki Sakarya yatağında hasilat gündə təxminən 7 milyon kubmetr təşkil edir və aprel ayında bu rəqəm 9 milyon kubmetrə çatacaq: “2026-cı ilin üçüncü rübündə hasilat gündə 20 milyon kubmetrə, 2028-ci ilə qədər isə 40 milyon kubmetrə çatacaq”.

Qeyd edək ki, “Qarabağ” neft-qaz yatağı Bakıdan 120 km şərqdə, Xəzər dənizindəki Günəşli yatağından 20-25 km məsafədə, 150-200 metr dərinlikdə yerləşir. "Aşrəfi - Dan Ulduzu - Aypara" strukturu isə Bakıdan 90-110 km şimal-şərqdə, 80-180 metr dərinlikdə yerləşir.

Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) və Norveçin "Equinor" şirkəti 31 may 2018-ci ildə "Aşrəfi - Dan Ulduzu - Aypara" perspektiv strukturlar blokunun kəşfiyyatı və işlənməsi üzrə HPBS (Hasilatın Pay Bölgüsü Sazişi) və “Qarabağ” yatağının işlənməsi üzrə Risk Service Contract imzalayıblar. Layihənin icrası üçün SOCAR və "Equinor" paritet əsaslarla əməliyyat şirkəti təsis ediblər.

Lakin "Equinor" 2023-cü ilin dekabrında bu layihələrdəki 50 %-lik payını SOCAR-a satıb. Sövdələşmə 2024-cü ilin aprelin 24-də rəsmiləşdirilib.