Aspirin xərçəngə necə dur deyir?
Sherg.az portalından əldə olunan məlumata əsasən, Icma.az xəbər verir.
Kembric Universitetinin alimləri heyvanlar üzərində araşdırma aparıblar
Dünyada ən çox istifadə edilən ağrıkəsicilərdən biri olan aspirinin xərçəngin yayılmasını dayandırma potensialına malik olub-olmadığı elm aləmində müzakirə edilir. Kembric Universitetinin alimləri heyvanlar üzərində apardıqları təcrübələrdə müşahidə ediblər ki, aspirin immunitet sistemini gücləndirərək xərçənglə mübarizə qabiliyyətini artıra bilər. Bundan əlavə, tədqiqat aspirinin müxtəlif xərçəng növlərində təsirli ola biləcəyini ortaya qoydu.
Bəs, qızdırma salan və ağrıkəsici kimi tanıdığımız aspirin həqiqətən xərçənglə mübarizə apara bilərmi? “Sherg.az” “Milliyet.com.tr”yə istinadən bildirir ki, bu suala qastroenteroloq professor Vedat Göral aydınlıq gətirib. V.Göral bildirib ki, aspirin və xərçəng arasındakı əlaqə uzun illərdir tədqiq edilir. Kembric Universitetinin tədqiqatçıları bu yaxınlarda aspirinin immunitet sistemini aktivləşdirərək bəzi xərçəng növlərinin metastazını necə azalda biləcəyini açıqlayıblar. Alimlər aşkar ediblər ki, metastaz edən xərçəng hüceyrələri immunosupressiv mikromühitdən uzaq olduqda daha həssas olurlar. Bu, immun sistemini aktivləşdirən anti-metastatik müalicələr üçün böyük bir fürsət təqdim edir. Burada aspirin işə düşür. Əvvəlki tədqiqatlar aşağı dozalı aspirin istifadəsinin döş, prostat və kolon xərçənglərində metastazı azalda biləcəyini göstərsə də, bunun işləmə mexanizmi tam olaraq başa düşülməyib. Kembric Universitetinin Xərçəng İmmunologiyası professoru Rahul Roychoudhuri və komandası bu suala cavab tapmağa çalışıb. "Təəccüblüdür ki, biz aspirinin immun sisteminin metastatik xərçəng hüceyrələrini tanımasını və öldürməsini asanlaşdırdığını kəşf etdik" deyən R.Roychoudhuri, apardıqları araşdırmada immunitet sisteminin ən əhəmiyyətli döyüşçüləri olan T hüceyrələrinin metastatik xərçəng hüceyrələrini məhv edə bildiklərini, lakin bir maneə ilə qarşılaşdıqlarını ifadə edib. Bu maneə, əslində, qanımızda laxtalanmağı təmin edən trombositlərdir. Trombositlər T hüceyrələrini sıxışdıraraq, xərçəng hüceyrələrini məhv etməyi çətinləşdirir. Aspirin trombositləri parçalayaraq bu təzyiqi aradan qaldırır, T hüceyrələrinə xərçəng hüceyrələrini daha effektiv şəkildə ovlamağa imkan verir. Bu mühüm kəşf, aspirinin erkən diaqnoz qoyulan xərçənglərdə daha təsirli ola biləcəyini və immunitet sisteminə, xüsusən də əməliyyatdan sonra bütün bədənə yayılmış xərçəng hüceyrələrini aşkar etməyə kömək edə biləcəyini göstərir. Ancaq hələlik bu tapıntılar yalnız heyvanlar üzərində aparılan tədqiqatlarda təsdiqlənib.
Alimlər bildirir ki, aspirinin həqiqətən xərçənglə mübarizədə silah olub-olmadığını müəyyən etmək üçün daha çox klinik araşdırmaya ehtiyac var. İnsanlar üzərində gələcək tədqiqatlar aspirinin xərçəngin müalicəsində rolunu aydınlaşdıra bilər. Professor Göral qeyd edib ki, bu həyəcanverici tapıntılara baxmayaraq, xərçəng xəstələri dərhal aspirinə müraciət etməməlidir. Unutmaq olmaz ki, aspirindən müntəzəm istifadə daxili qanaxma və insult kimi ciddi yan təsirlərə səbəb ola bilər. Həmçinin bu təsirin bütün xərçəng növləri üçün, yoxsa yalnız müəyyən növlər üçün keçərli olduğu hələ aydın deyil. O qeyd edib ki, aspirin tox qarnına qəbul edilməlidir. "Tədqiqatçılar xəbərdarlıq edir ki, aspirinin yan təsirləri ola bilər və hər kəs üçün uyğun olmaya bilər. Ümumiyyətlə, aspirin mədə və ya bağırsaqda qıcıqlanma, ürək bulanması və həzmsizlik yarada bilər. İnsanların kiçik bir hissəsində aspirin qanaxma və ya mədə xorası kimi ciddi yan təsirlərə səbəb ola bilər. Ona görə də xərçəng xəstəliyindən əziyyət çəkən və döyüşməyə başlamazdan əvvəl hansı həkimin daha çox faydası olduğunu anlamaq vacibdir". Bununla belə, professor hesab edir ki, tamamilə aspirinə təslim olmaq düzgün deyil.

