“Azərbaycan fəlsəfəsinin yadda qalan simaları Məqsəd Səttarov” mövzusunda respublika elmi konfransı keçirilib

Bakı, 12 may, AZƏRTAC

Mayın 12-də AMEA Rəyasət Heyəti və Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun birgə təşkilatçılığı ilə “Azərbaycan fəlsəfəsinin yadda qalan simaları – Məqsəd Səttarov” mövzusunda respublika elmi konfransı keçirilib. Konfrans görkəmli filosof alimin 100 illik yubileyinə həsr edilib.

Bu barədə AZƏRTAC-a AMEA-dan məlumat verilib.

Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunda baş tutan tədbiri AMEA-nın prezidenti akademik İsa Həbibbəyli açıb. O, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının 80 illiyinin qeyd edilməsi haqqında” 2025-ci il 18 mart tarixli Sərəncamı ilə əlaqədar AMEA-da müxtəlif istiqamətlərdə və mövzularda silsilə tədbirlərin keçirildiyini deyərək, belə tədbirlərin sırasında həyatı və elmi fəaliyyəti akademiya ilə bağlı olmuş görkəmli alimlərin yubileylərinin də qeyd olunduğunu bildirib. O, AMEA-nın müxbir üzvü olmuş Məqsəd Səttarovun 100 illiyinə həsr edilən konfransın Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun bazasında akademiyanın yubileyinə aid tədbirlər kimi mühüm əhəmiyyət daşıdığını söyləyib.

Görkəmli filosofun fəaliyyətinin birbaşa akademiya ilə bağlı olduğunu deyən AMEA rəhbəri onun uzun illər bu elm məbədində çalışdığını, Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunda namizədlik və doktorluq dissertasiyalarını müdafiə etdiyini bildirib. Qeyd edib ki, Məqsəd Səttarov, həmçinin Azərbaycan EA Fəlsəfə kafedrasının müdiri kimi gənc alimlərin hazırlanması sahəsində mühüm xidmətlər göstərib.

Akademik İsa Həbibbəyli filosof alimin sovet dönəmində yaşayıb fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq, cəmiyyətin alt qatını yaxından görən, hələ 70-ci illərdə cəmiyyəti dərindən dərk edən ziyalı olduğunu vurğulayıb. O qeyd edib ki, yüksək vətəndaşlıq ruhunun daşıyıcısı olmuş Məqsəd Səttarov cəmiyyəti düşündürəcək fikirləri söyləməklə, gəncləri o cəmiyyətin simasını dərindən dərk etməyə, azərbaycançılığa xidmət etməyə yönəldib.

“Məqsəd Səttarov öz dövrünün ideallarına uyğun əsərlər yazsa da, həmin cəmiyyətin ümumi totalitar simasını hamıdan əvvəl dərk edən, onun məhvə məhkum olduğunu hiss edərək yeni nəsillərə çatdıran görkəmli filosof alimdir”, - deyə AMEA prezidenti bildirib.

Çıxışının sonunda akademik İsa Həbibbəyli Məqsəd Səttarovun “Fəlsəfə və ideologiya”, “İnsan və cəmiyyət haqqında düşüncələr” kitablarının məziyyətlərindən danışıb, alimin zəngin elmi irsinin bu günün işığında, azərbaycançılıq istiqamətində daha dərindən tədqiq olunmasının vacibliyini qeyd edib.

Sonra Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun direktoru professor İlham Məmmədzadə “Məqsəd Səttarovun fəlsəfi görüşlərinə dair” məruzəsini təqdim edərək alimin elmi fəaliyyəti və fəlsəfə elminə verdiyi töhfələr haqqında məlumat verib. Məruzəçi qeyd edib ki, Məqsəd Səttarov 1950-ci illərin sonlarından etibarən taleyini ömürlük olaraq Fəlsəfə İnstitutu ilə bağlayıb. Təxminən otuz ildən çox Fəlsəfə kafedrasına rəhbərlik edən Məqsəd Səttarov gənc və perspektivli alimlərə daim qayğıkeş münasibət göstərib. O, fəlsəfə, din, ontologiya, qnoseologiya və etikanın aktual problemlərinə həsr olunmuş otuz kitab, monoqrafiya və çoxsaylı məqalələr yazıb.

Diqqətə çatdırılıb ki, alimin əsərləri çoxaspektlidir, fəlsəfə və ictimai elmlərin bir çox aktual məsələlərinə, maarifçilik ideyalarına həsr olunub. Onun cəmiyyət və ideologiya haqqında düşüncələri müəyyən maraq kəsb etməklə yanaşı, böyük əhəmiyyət daşıyır.

Tədbirdə, həmçinin Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun direktor müavini tarix elmləri doktoru Eynulla Mədətli “Elmi rəhbər tələbkarlığı ilə səmimi qayğının vəhdəti”, bu institutun şöbə müdirlərindən professor Rəna Mirzəzadə “XX əsr Azərbaycan fəlsəfəsində yeri və rolu olan Məqsəd Səttarov”, professor Azər Mustafayev “Məqsəd Səttarov: fəlsəfi düşüncələrdə, yaddaşlarda və xatirələrdə”, professor Sakit Hüseynov “Düşüncənin yolu: Məqsəd Səttarovun fəlsəfi elmə və Azərbaycanın mənəvi həyatına töhfəsi” və Arzu Hacıyeva “Məqsəd Səttarov opponent rolunda, yaxud zaman içində fəlsəfi dialoq” mövzularında məruzə ilə çıxış ediblər. Professor Rəbiyyət Aslanova çıxış edərək Məqsəd Səttarovun fəlsəfi irsinə münasibətini bildirib.