Azərbaycan və Somali münasibətləri yeni inkişaf mərhələsində

Fevralın 12-də Somali Federativ Respublikasının Prezidenti Hasan Şeyx Mahmudun Azərbaycana rəsmi səfəri çərçivəsində iki ölkə arasında mühüm sənədlər imzalandı. Bu sənədlər Azərbaycan və Somali arasında müxtəlif sahələrdə – iqtisadiyyat, müdafiə, təhsil və beynəlxalq arenada əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsinə yönəlib. Prezident İlham Əliyevin mətbuata bəyanatında vurğuladığı kimi, bu razılaşmalar hər iki dövlətin strateji maraqlarına uyğun olmaqla yanaşı, uzunmüddətli tərəfdaşlığın əsasını təşkil edir.

İmzalanmış sənədlər çərçivəsində Azərbaycan və Somali iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində birgə fəaliyyətin inkişafını nəzərdə tutur. Xüsusilə, Azərbaycan Somali iqtisadiyyatının əsas sahələrinə sərmayə yatırmağı planlaşdırır. Dövlət başçısı İlham Əliyevin bəyanatında qeyd etdiyi kimi, liman qurğuları, infrastruktur və kənd təsərrüfatı sahələri potensial investisiya istiqamətləri olaraq müəyyən edilib. Azərbaycanın bu sahələrdə geniş təcrübəyə malik olması və ölkəmizin son illərdə özünü təmin edən kənd təsərrüfatı sektorunu inkişaf etdirməsi Somali ilə əməkdaşlıq üçün əlverişli imkanlar yaradır. Azərbaycan nümayəndə heyətinin Somaliyə səfəri və bu ölkədəki sərmayə imkanlarını araşdırması göstərir ki, iqtisadi əməkdaşlıq planları yalnız imzalanmış sənədlərlə məhdudlaşmır, praktik addımlar da atılacaq. Bu baxımdan, Azərbaycan iş adamlarının Somali bazarına çıxışı və orada iqtisadi layihələrə investisiya yatırması perspektivli görünür. Ölkə rəhbəri İlham Əliyev bəyanatında təhsil sahəsinə xüsusi önəm verildiyini vurğulayıb. Bu gün Somali tələbələri Azərbaycanda Heydər Əliyev adına təqaüd proqramı çərçivəsində təhsil alırlar və yeni imzalanmış sənəd bu imkanları daha da genişləndirəcək. İlkin mərhələdə 10 tələbənin təhsil alacağı nəzərdə tutulur, lakin gələcəkdə bu sayın artırılması planlaşdırılır. Bu təşəbbüs təkcə humanitar əməkdaşlıq deyil, həm də Somalinin iqtisadi və sosial inkişafına töhfə verəcək mühüm addımdır. Azərbaycan universitetlərində müasir təhsil proqramlarına çıxış əldə edən Somali gəncləri gələcəkdə öz ölkələrində müxtəlif sahələrdə fəaliyyət göstərərək iki ölkə arasında körpü rolunu oynaya bilərlər. Azərbaycanın müdafiə sənayesi sahəsində güclü potensiala malik olması və bu sahədə ixrac imkanlarının genişləndirilməsi Somali ilə əməkdaşlıq üçün yeni bir perspektiv açır. Bakı görüşlərində imzalanmış sənədlərdən biri də məhz müdafiə və müdafiə sənayesi sahələrində əməkdaşlıq haqqında sazişdir. Azərbaycanın yüksək texnologiyalı müdafiə avadanlıqlarını istehsal etməsi və hərbi təlimlər sahəsində geniş təcrübəyə malik olması Somali üçün əhəmiyyətli ola bilər. Xüsusilə, Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin uğurlu hərbi əməliyyat təcrübəsi və müasir təlim metodları Somalinin təhlükəsizlik sahəsində potensialını artırmaq üçün mühüm töhfə verə bilər. Azərbaycan və Somali arasında münasibətlərin mühüm aspektlərindən biri də beynəlxalq təşkilatlarda qarşılıqlı dəstəyin göstərilməsidir. Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, Azərbaycan və Somali BMT, İslam Əməkdaşlığı Təşkilatı və digər beynəlxalq qurumlarda bir-birinə dəstək verməyə davam edəcək.Bu əməkdaşlıq hər iki ölkənin strateji maraqlarını qorumaq və qlobal arenada mövqelərini gücləndirmək baxımından önəmlidir.

Xüsusilə, Azərbaycanın son illərdə diplomatik fəaliyyətini genişləndirməsi və yeni tərəfdaşlarla əlaqələr qurması Afrika qitəsi ilə münasibətlərin inkişafına da töhfə verə bilər.Somali Prezidenti Hasan Şeyx Mahmudun Azərbaycana rəsmi səfəri və imzalanmış sənədlər iki ölkə arasında əməkdaşlığın daha yüksək səviyyəyə qalxmasına xidmət edir. İqtisadiyyat, müdafiə, təhsil və beynəlxalq münasibətlər sahələrində nəzərdə tutulan birgə layihələr Azərbaycan və Somali arasında uzunmüddətli tərəfdaşlıq üçün mühüm əsas yaradır.Bu əlaqələrin gələcəkdə daha da dərinləşməsi hər iki dövlətin maraqlarına cavab verməklə yanaşı, Azərbaycanın Afrika qitəsində strateji mövqeyinin gücləndirilməsi baxımından da əhəmiyyətli olacaq.

Fərid Mustafayev

YAP Yasamal rayon Elm və Təhsil Nazirliyinin Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutu üzrə ərazi partiya təşkilatının sədr müavini