Icma.az
close
up
RU
Çörək ziyandır, yoxsa? Mütəxəssis danışır

Çörək ziyandır, yoxsa? Mütəxəssis danışır

Icma.az, Tribuna saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

GMOların ətrafında, xüsusilə qida olaraq istifadəsi mövzusunda dünyada qızğın mübahisə getməkdədir. Üzərində anlaşmazlıq olan əsas məsələlər, GMO qidanın müvafiq şəkildə etiketlənməsi, dövlət tənziminin bu işdə rolu, GMO məhsullarının insan sağlığı və ətraf mühit üzərindəki təsiri, pestisid müqaviməti, aqronomiya və dünya əhalisini qida ilə təmin etmə prosesinə təsiri ətrafında cəmləşir. Bəs geni dəyişmiş qidalar hansı fəsadlara səbəb olur? Azərbaycan ən çox çörək istifadə edən ölkələr sırasındadır. Çörəyin, buğdanın vir zamanlar faydası olduğu halda indi çörəyi az istifadə etməyi tövsiyyə edirlər. Kökündə isə yediyimiz saxta çörək yatır. Bununla, saxta qidalarla necə mübarizə apara bilərik?

Tribunainfo.az-a açıqlama verən Qida təhlükəsizliyi Hərəkatının rəhbəri, Sağlam qidalanma mütəxəssisi Məhsəti Hüseynova bildirib ki, dünyada bir çox statistikaya görə, dünya əhalisinin sayının artmasını səbəb göstərərək aclığa çarə olaraq eyni zamanda iqlim dəyişikliyi ilə əlaqədar bir çox yerlərdə quraqlığa davamlı olsun deyə 1943-cü ildə, İkinci Dünya müharibəsindən sonra buğdanın tərkibi ilə oynanıldı.

Mütəxəssisin sözlərinə görə, daha çox məhsuldarlıq baxımından dayanıqlı, davamlı ola bilməsi üçün geni dəyişdirilmiş buğdalar yetişdirildi.

“Bu gün də artıq günümüzdə həmin buğdalardan istifadə olunur. Bu buğdalar olana qədər çölyak xəstəliyi kimi bir xəstəliyi tanımasalar da bu gün artıq çölyak xəstəliyindən əziyyər çəkən çox insan var. Buna da səbəb məhz geni dəyişdirilmiş buğda cə tərkibində qulitenin həddindən artıq çox olmasıdır. İnsan sağlamlığına vurduğu zərərlərdir. Xüsusilə də həmin buğdaların da artıq emal prosesi keçərək kəpək və rüşeym qismindən ayrılaraq “əla növ” buğda unu halına gətirilməsi belə onun tərkibindəki vacib elementlərin artıq yoxa çıxması ilə nəticələnir. Bu da insan orqanizmində müəyyən fəsadların yaranmasına səbəb olur. Eləcə də buğdanın kəpəklə rüşeym qismində olan prolinisin maddəsi var ki, bu maddə həm xərçənglə mübarizədə əsas rol oynayan maddələrdən biridir. Həm də xərçəngin yaranmasının qarşısını alır.

Amma bu gün “əla növ” sort olan buğdalarda həmin maddədən tamamilə yoxsuldur.

Bir çox insanlar həmin buğdadan hazırlanmış məhsulları qəbul edərkən hər hansı bir ciddi problemlə üzləşməsələr belə qluten dirənci eyni zamanda orqanizmdə müxtəlif ağrılar, baş ağrıları, qan azlığı kimi problemlərə səbəb olur. Əvvəllər baş ağrısı daha yuxarı yaşlı adamlarda görülürdüsə bu gün bir çox aşağı yaşlı uşaqlarda belə baş ağrısından əziyyət çəkmə eləcə də dəri xəstəlikləri, immun sisteminin aşağı düşməsi, hormonal balansın posulması və bir çox xəstəliklər günümüzdə günü-gündən çoxalmaqdadır və daha erkən yaşa enməkdədir ki, burada da gündəlik istifadə olunan buğdanın fəsadlarını da qeyd etmək olar.

Məhz bu prosesi aradan qaldırmaq üçün dünyanın inkişaf etmiş ölkələrində bir çox fəaliyyətlər görmək istəyirlər. Burada da əsasən buğdanın tərkibinin zənginləşdirilməsi, qan azlığına çarə olması üçün əlavə dəmir elementlərinin əlavə olunması digər vitamin və minerallarla zənginləşdirilməsi kimi məsələlər ortaya qoyurlar. Eləcə də bir neçə il öncə Azərbaycanda da bu məsələ qaldırılsa da hələ tam öz həllini tapmayıb.

Yaxşı olar ki, ümumiyyətlə nəinki buğdada eləcə də bütün qida məhsullarında biz daha çox yerli, geni və tərkibi ilə çox oynanılmayan mövsümü qida məhsullarından istifadə edək. Bu həm bitki mənşəli həm də heyvan mənşəli məhsullara aiddir. Bununla bağlı da artıq həm Kən Təsərrüfatı Nazirliyi həm Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi eyni zamanda da aidiyyatı qurumlar birlikdə çalışmalıdırlar. Çünki bu kimi hallar oıduğu kimi davam etdikdə günü-gündən yaranan xəstəliklər, qidadan sonra yaranan ağırlıq, şişkinlik, narahatlıq, iştahsızlıq yaxud da həddindən çox yemək, saç tökülmələri, depressiyaya meyllilik çoxaldıqca bu qidaların tərkibində, xüsusilə də gündəlik istifadə olunan qidaların tərkibinin yetərincə makro və mikro elementlərlə zəngin olmamasından qaynaqlanır ki, həmin buğdadan hazırlanan qidaları tez -tez qəbul etdikcə artıq piylənməyə obeziteyə, şəkərli diabetə belə gətirib çıxarır.

Sağlam olmaq istəyiriksə mümkün qədər həmin buğdadan hazırlanan qidalardan uzaq duraq. Yaxud da ondan hazırlayırıqsa ən azından acıtması üçün təmiz, təbii mayalardan istifadə edərək tərkibinə digər toxumların qatılmasını təmin edərək onun zənginləşdirilməsinə səbəb olaq ki zərəri minimuma endirmiş olaq”.

Dəniz Pənahova

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:102
embedMənbə:https://tribunainfo.az
archiveBu xəbər 04 Noyabr 2024 18:49 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see240

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see197

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see194

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see162

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see161

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see147

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see146

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see139

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see136

Xaçmaz Rayon Prokurorluğunda “Açıq Qapı” Günü Keçirilib

17 Oktyabr 2025 11:35see136

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see134

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see134

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see134

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see128

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see128

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see128

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see127

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see126

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see124

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see124
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri