Dərman və peyvənd üçün istifadə olunan iynələr tarix olur

Elm adamları, kalmardan ilhamlanaraq inkişaf etdirdikləri mikrojet sistemindən istifadə edərək dərmanları birbaşa toxumaya çatdıra bilən üsul hazırlayıblar.

Hurriyyet.az baku.ws-ə  istinadən xəbər verir ki, bu üsul makromolekulların daha effektiv çatdırılmasına imkan verən iynələri əvəz edə bilər.

Kalamardan ilhamlanan texnologiya

Nature jurnalında dərc edilən araşdırmada sefalopod canlılarının təbii reaktiv hərəkət mexanizmindən ilhamlanan mikrojet sistemi hazırlanıb.

Bu sistem insulin və RNT kimi makromolekulları yüksək təzyiqli reaktivlərlə mədə-bağırsaq toxumasına çatdıraraq mövcud inyeksiya üsullarının mənfi cəhətlərini aradan qaldırmağı hədəfləyir.

Ənənəvi inyeksiya təbabəti təcrübələri tibbi təlim ehtiyacı, iynənin yaratdığı zədə riski və tullantıların idarə edilməsi kimi çətinliklərlə üzləşir.

Lakin yeni sistem bu çətinlikləri aradan qaldırmaq, xəstələrin müalicəyə uyğunluğunu artırmaq və dərmanların sorulmasını yaxşılaşdırmaq məqsədi daşıyır.

Tədqiqatçılar dərmanları mədə-bağırsaq toxumalarına çatdırmaq üçün mikrojet sistemini (MiDe) optimallaşdırıblar.

Cihazlar dörd fərqli modeldə hazırlanıb. Radial modellər (MiDeRad) nazik bağırsaq kimi boru strukturları üçün optimallaşdırılıb, mədə kimi geniş sahələr üçün isə eksenel modellər (MiDeAx) yaradılıb.

Cihazlar laboratoriya şəraitində müxtəlif parametrlər üzrə sınaqdan keçirilib.

Ex vivo təcrübələrdə donuz toxumasından istifadə edərək mayenin paylanması və toxuma nüfuzu araşdırılıb. In vivo testlərdə insulin, GLP-1 analoqları və siRNA kimi terapevtik agentlər donuz və itlərin mədə-bağırsaq traktına çatdırılıb.

Bundan əlavə, təhlükəsizlik testləri cihazın toxuma zədələnməsinə səbəb olmadığını və terapevtik maddələri hədəf toxumaya effektiv şəkildə çatdırdığını təsdiqləyib. İkiqat nozzle dizaynı sayəsində cihazın geri çəkilmə effekti azalır və sabitlik artır.

Tədqiqatçılar bildirdilər ki, bu iynəsiz mikrojet sistemi subkutan inyeksiya ilə müqayisə edilən bioavailability səviyyələrinə nail olub və mədə-bağırsaq toxumasında təhlükəsiz şəkildə istifadə edilə bilər.

Bu texnologiya ənənəvi üsullara alternativ olaraq dərman və peyvənd tətbiqində inqilab yarada bilər.