Əbədiyaşar Yalçın müəllimə xitabən: Sənətdə son mənzil olmur

Təhsil aldığım Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsi yaradıcı və sağlam mühiti ilə seçilir. Həm də təmənnasız kollektiv həmişə xoşbəxt görünür. Bu xoşbəxtliyin sirrini əbədiyaşar Mir Cəlal Paşayevin fikirlərilə oxucuya çatdırmaq istəyirəm: "İnsan gərək bu dünyada yalnız özü üçün yaşamasın, başqalarına da yaşamağa kömək etsin. İnsanlara təmənnasız və qərəzsiz yaxşılıqlar etsin, ətrafdakı insanlara xoşbəxtlik arzulasın.

Onda sən özün də belə bir mühitdə xoşbəxt olarsan". Bu mənada müəllimlərimiz sələflərinin mənəvi yolunu davam etdirirlər. İlk kurslardan təlim-tərbiyəsi, dərslərə münasibəti, zəhməti, yaradıcı tərəflərilə fərqlənən tələbələrə daha çox dəstək olurlar. Həm də fakültəmizdə "Tələbə tribunası" deyilən guşə də vardır ki, burada mətbuatda dərc olunan yazılarımız yer alır. Tribuna ilə yanaşı stenddə əbədiyyətə qovuşan müəllimlərimizin şəkilləri də vardır. Məndə belə bir təəssürat yarandı ki, həmin müəllimləri araşdırım, onların həyat və yaradıcılığı haqqında özümün və tələbə yoldaşlarımın məlumatı olsun. Həm də elə ilk kursdan qələmimi sınamaq istədim. Çünki müəllim mənim üçün bir işıqdır. Müəllim hər bir tələbənin həyatında silinməz izdir... 

M.K.Atatürkün belə bir kəlamı var: "Müəllim bir şama bənzər, özünü əridərək başqalarına işıq verər”. Həqiqətən müəllim həyatı boyu nəyisə öyrətməyə, ölkə üçün savadlı, dünyagörüşlü gənclər yetişdirməyə çalışır. Müəllim haqqı ödənməzdir. Üzərimizdə əməyi olan müəllimləri unutmamalıyıq, onları sevməli və ata, anamız kimi hörmət etməliyik. 

Əziz oxucu, qələmə aldığım məqaləm vaxtilə — 1999-2012-ci illərdə fakültəmizin dekanı olan professor Yalçın Əlizadə haqqındadır. Yalçın müəllim 1974–1981-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) Jurnalistikanın nəzəriyyəsi və təcrübəsi kafedrasında (indiki Yeni media və kommunikasiya nəzəriyyəsi kafedrası) müəllim, baş müəllim, dosent vəzifəsində çalışıb. 1979-1989-cu illərdə Universitetin Müəllim Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin sədri olub. 1982-1999-cu

illərdə Moskva Dövlət Universiteti jurnalistika fakültəsindəki televiziya və radio jurnalistikası kafedrasının müdiri, "dünya şöhrətliTV , radio nəzəriyyəçisi” ( Y. Boretski) Ənvər Bağırovun Azərbaycan təmsilçisi olub. O, ləyaqəti ilə tələbələrə hər zaman düzgün yol göstərib. Bəs Yalçın Əlizadə yetişdirdiyi müəllimlərinin xatirəsində necə qalıb? 

Bakı Dövlət Universitetinin Yeni media və kommunikasiya nəzəriyyəsi kafedrasının müdiri, dosent Xatirə Hüseynova "Bütöv Azərbaycan” qəzetinə müsahibəsində Yalçın müəllimin onun karyera yüksəlişindəki dəstəyindən söz açır: "Yalçın müəllimin gənclərin əksəriyyətinin elmə gəlməsində çox

böyük rolu olub. Mən 1990-cı illərin tələbəsi olmuşam. Magistraturada təhsil alanda dekanımız Yalçın Əlizadə idi. Yalçın müəllim bütün tələbələrə təmannasız olaraq hər cür kömək göstərməyə hazır idi. Əgər mən bu gün akademik sahədəyəmsə, buna görə Yalçın müəllimə minnətdaram. Jurnalistika praktik sahədir, elə mən də praktik jurnalist işləməyi düşünürdüm, tələbəlik illərimdən mətbuatda çıxış edirdim, Televeziyaların birində xəbərlər departamentində redaktor işlədiyim vaxt Yalçın müəllim məni fakültəyə dəvət etdi. Mənə pedaqoji sahədə potensialımı gördüyünü dedi.

Yalçın müəllimin əsas xüsusiyyətlərindən bir də o idi ki, dərs dediyi tələbələri seçməyi bacarırdı. Kim hansı sahədə yaxşı ola bilər, kim potensialını harada daha parlaq nümayiş elətdirə bilər — bunları bilirdi. 2001-ci ildə Yalçın müəllim məni fakültəyə dəvət etdi. Mən də müəllimimin intuisiyasına güvənərək fakültəyə gəldim. Bundan sonra namizədlik dissertasiyası üzərində işlədim. Yalçın müəllimin köməyini, dəstəyini hər zaman hiss etmişəm. O, mənim və

mənim kimi bir çox gənclərin həyatında öz müsbət rolunu oynayıb. 24 yaşım hələ tamam olmamışdı. Yalçın müəllim məni auditoriyaya müəllim kimidəvət etdi. Jurnalistika fakültəsində mənə dərs verdi. Bilirdim ki, o, özü mənə hiss etdirmədən dərslərin gedişini ciddi izləyir. Hansı dərsi necə aparırdım, tələbələrlə necə işləyirdim, bu barədə onun məlumatı var idi. Yeri düşdükcə çağırıb pedoqoji tövsiyələrini verirdi. Bundan əlavə mən tədrislə bağlı ondan çox şey öyrənirdim. Dərs yükünün bölünməsindən tutmuş, kafedranın bir çox administrativ texniki işlərinə qədər. Yalçın müəllimin rəhbərlik etdiyi kafedrada 11 il

işlədim. Namizədlik işimin müdafiəsində də Yalçın müəllimin çox böyük dəstəyini hiss etdim. Əslində bəzi insanlar adamın həyatında o qədər böyük rol oynayırlar ki, həyatının axışını belə dəyişdirə bilirlər. Çünki bəzən özünün də sahib olduğun potensialdan xəbərin olmaya bilər. Düşünürəm ki, doğrudan da, müəllimlərimiz nə qədər müdrik olublar. İndi mən də tələbələrimə o gözlə baxıram. Artıq özüm də müəyyənləşdirə bilirəm ki, hansı tələbə hansı istiqamətdə daha faydalı ola bilər. Ustadlarımız — Yalçın Əlizadə, Şirməmməd Hüseynov, Tofiq Rüstəmov, Nəsir Əhmədli, Cahangir Məmmədli, Akif Rüstəmov da tələblərdə o işiğı görürdülər. Ona görə o işığın daha da parlaq olması üçün əllərindən gələni əsirgəmirdilər. Biz də çalışırıq ki, bu gün onların yolunu davam etdirək”.

Jurnalistika fakültəsinin Beynəlxalq jurnalistika və informasiya siyasəti kafedrasının müdiri Aynur Nəsirova "Bütöv Azərbaycan” qəzetinə müsahibəsində Yalçın müəllimlə bağlı xatirlərini bölüşüb: "Yalçın müəllim mənim üçün tək müəllim deyil. Əgər mən bu gün öz sahəmdə nəyəsə nail olmuşamsa, Yalçın müəllim təşəkkür etdiklərim siyahısında başda gəlir. Məni İlk dəfə auditoriyaya — tələbə önünə Yalçın müəllim çıxarıb. Yalçın müəllim bakalavr, magistratura, fəlsəfə doktoru pillələrində elmi rəhbərim olub. Yaxşı yadımdadır, "Hər kim 100 il yaşamasa…” (Nəsibə Zeynalova və Mirzə Babayev ilə müsahibə) mövzusunda yaradıcı buraxılış işi seçmişdim. Müsahiblərim hər ikisi həyatlarının son dövrlərini yaşayırdılar. Buraxılış işim əsasında Azərbaycan radiosunun "Mədəniyyət verilişləri" redaksiyasında "Axşam görüşləri" verilişinin xüsusi buraxılışı kimi ümumrespublika efirində yayımlandı. Verilişin aparıcısı Fəridə Aslanbəyli efirdə də xüsusi vurğuladı ki, veriliş BDU-nun Jurnalistika fakültəsinin 4-cü kurs tələbəsinin buraxılış işidir. Mənə bu hissləri, bu yolu Yalçın müəllim göstərdi. Yalçın müəllimin dəstəyi olmasa idi, bəlkə də, belə böyük məsuliyyətli işə imza atmazdım. Magistratura pilləsində də elmi rəhbərim Yalçın müəllim oldu. Mən yenidən Yalçın müəllimlə birlikdə işləməyə qərar verdim. Təhsilimi davam etdirərkən paralel olaraq "Sara” Televiziyasında müxbir kimi

işə başladım. Dərslərə çox az-az gəlirdim. Hər dəfə də Yalçın müəllim əsəbləşirdi ki, sən fakültədə az olursan.

"Sara” Televiziyası ilə fəaliyyətimi dayandırdıqdan sonra "Lider” Televiziyasında fəaliyyətə başladım. Əvvəl müxbir idim. Sonra Prezident Administrasiyasına Akkreditasiya olunan müxbir və redaktor kimi fəaliyyətimi davam elətdirdim. Hər dəfə də Yalçın müəllim mənə deyirdi ki, "Sən fakültəyə qayıtmalısan!”, "Sən gəl fakültədə işə başla”. Lakin mən özümü elmi fəaliyyət üçün hazır hiss eləmirdim. Düşünürdüm ki, əvvəlcə praktik jurnalist kimi özümü təsdiqləməliyəm. 3 il sonra qərara aldım ki, artıq vaxtdır. Məni fakültəyə çəkən qüvvə Tədris-Teleradio studiyasında olan vakansiya idi.

Öyrəndiklərimi tələbələrə də öyrətmək, paralel olaraq elmi fəaliyyətə başlamaq qərarımı ilk Yalçın müəllimə açıqladım. Yalçın müəllim məni fakültəyə dəvət etdi. Az müddət içərisində Tədris-Teleradio studiyasının müdiri kimi işə başladım. Xəbərdən, televiziyadan ayrılanlar çox yaxşı bilirlər, qaynar iş rejimindən uzaqlaşmaq nə deməkdir. Amma mən Tədris-Teleradio studiyasında işə başlayarkən bunu özüm üçün tənzimləməyi bacardım. Biz tələbələrlə mini televiziya yarada bildik. Sujetlər çəkdik, efirlər hazırladıq. Mən nisbətən fakültəyə adaptasiya olmağa başladım. Gəldiyim gündən az müddət sonra Yalçın müəllim seminar dərslərində müəllim kimi özümü sınamağa şərait yaratdı.

"Televiziya və Radio jurnalistikası” kafedrasının seminar dərslərini aparmağa başladım. Bir dəfə may ayı idi. Mənə zəng elədilər ki, Yalçın müəllim səni gözləyir. Otağına girəndə ilk sözü "Aynur, artıq məzuniyyətə çıxırıq. Mən istəyirəm ki, yeni tədris ilindən Radio Jurnalistikası fənninin mühazirələrini də sənə tapşırım. Mən çox həyacanlandım, dərhal bu, mümkün deyil, mühazirə üçün hazır deyiləm, dedim. Yalçın müəllim zəhmli baxışları ilə mənə baxdı. Dedi ki, "Aynur qərar artıq verilib, get hazırlaş". O gün bu gün artıq 20 ildir ki, Radio Jurnalistikası fənnini sevə-sevə tədris edirəm. Həmin dövrdə doktorantura pilləsində də təhsil alırdım. Elmi rəhbərim dəyişməmişdi. Artıq 3-cü dəfə idi ki Yalçın müəllim ilə elmi iş üzərində işləyirdik. Bununla bağlı bir xatirəni sizinlə bölüşmək istərdim. Bir dəfə sənəd işlərimlə əlaqədər olaraq dərsimin başlamasına 1 saat qalmış rektorluğa getməli oldum. İşim yubandığından dərsə 10 dəqiqə gecikdim. Qorxa-qorxa liftdən çıxanda gördüm ki, Yalçın müəllimdəhlizdə dayanıb. Onun baxışlarını görəndə əsəbiləşdiyini hiss elədim. Pərt halda auditoriyaya daxil oldum. Dərs bitdikdən sonra Yalçın müəllimin qapının ağzında məni gözlədiyini gördüm. Yalçın müəllim gülə-gülə məni öz otağına apardı. "Nə olursa, olsun, dərsə gecikmək olmaz!”, — dedi. Artıq illər keçib, mən bu tapşırığa əməl etməyə çalışıram. Hər dəfə nə isə bir problem olanda, dərsə gecikəndə elə bilirəm ki, Yalçın müəllim fakültə dəhlizində dayanıb məni gözləyir. Müdafiə ərəfəsində artıq Yalçın müəllim səhəti ilə bağlı işdən uzaqlaşmışdı. Müdafiə günü Yalçın müəllimə zəng vurdum.

"Yalçın müəllim, mən elmi rəhbərim yanımda olmadan necə müdafiə edim”, - dedim. Yalçın müəllim xeyir-duasını verdi, "Sənə güvənirəm”, dedi. Bir dəfə də hələ elmi dərəcəmi almadan elmi işlər üzrə dekan müavini Sevinc Əliyeva məni otağına çağırdı. Dedi ki, "Aynur, Yalçın müəllim magistraturada tədris etdiyi bütün fənlərin sənə verilməsini istəyir”. Yalçın müəllimin dəstəyini son anlara qədər hiss etdim. İlk uğurlarımı məhz onunla bölüşdüm. Hər kitab çıxanda, dərs vəsaitinin yazılışı zamanı, proqramların çap üzü gördüyü vaxt sanki ona hesabat verirdim. Hətta kafedra müdiri seçkilərinə qatılmağı planlaşdıranda belə Yalçın müəllimin xeyir-duasını alıb addım atdım. "20 il bundan əvvəl mən demişdim ki, vaxt gələcək sən Jurnalistika fakültəsində kafedra müdiri olacaqsan, sənə uğurlar arzulayıram!”, - dedi. Ustad!.. 

Allah Ustada rəhmət eləsin, məzarı nurla dolsun!

Həyatın sonunda dünyasını dəyişmək çox ürəklərdə yaşamaq deməkdir. Yalçın müəllim də hamının qəlbində şəxsiyyət kimi yaşayan insanlardandır".

Əziz oxucu, müəyyən qədər çalışdım ki, fakültəmizin sütunlarından olan, bu gün fiziki olmasa da, ancaq mənəvi bizimlə olan Yalçın Əlizadə haqqında qısa da olsa məlumat verən. Və bunu mənəvi borc kimi yerinə yetirdim. Nə qədər uğurlu alınmasını isə Sizlərin — oxucuların ixtiyarına buraxıram. Dünənə bağlılıq, müəllim ruhuna ehtiramla xoş mütaliələr... 

Kəmalə Vəliyeva, BDU-nun Jurnalistika fakültəsinin tələbəsi