Icma.az
close
up
RU
Edamda son 10 ilin “REKORDU”

Edamda son 10 ilin “REKORDU”

Cebheinfo saytından əldə olunan məlumata görə, Icma.az məlumat yayır.

2024-cü ildə bütün dünyada ölüm hökmü icra edilənlərin sayı yenidən kəskin artaraq 2015-ci ildən bəri ən yüksək həddə çatıb. 

Belə cəzaların əsas hissəsi İran, Səudiyyə Ərəbistanı və İraqda baş verib. 

“Cebheinfo.az” xəər verir ki, “Amnesty İnternational” (AI) insan haqları təşkilatının illik hesabatına görə, bu üç ölkə qeydə alınan bütün işlərin 90 faizinə sahibdir. 

AI-nin hesablamalarına görə, İran ən azı 972 nəfərin edam edildiyi 2024-cü il siyahısına başçılıq edir. Bir il əvvəl orada 853 edam qeydə alınıb. Kəskin artım Səudiyyə Ərəbistanında baş verib, burada edamların sayı iki dəfə artaraq ən azı 345-ə çatıb ki, bu da süni intellekt ölkə üçün qeydlər aparmağa başladığından bəri ən yüksək göstəricidir.

İraqda edamların sayı 2023-cü illə müqayisədə demək olar ki, dörd dəfə artaraq 63-ə çatıb.  AI öz hesabatında Çin hakimiyyətini “edamlarda dünya lideri” adlandırıb. Bununla belə, hüquq müdafiəçiləri Çində həyata keçirilən edamların əsl miqyası haqqında təxmini təsəvvürə malik deyillər və mövcud məlumatlara əsasən minlərlə insanın edam edildiyini söyləyirlər. Çin ölüm hökmünün icrası ilə bağlı məlumatları demək olar ki, açıqlamır. İnsan haqları təşkilatı həmçinin Şimali Koreya və Vyetnamı ölüm hökmündən geniş istifadə etməkdə şübhələnir, lakin məlumatların açıqlanmasından imtina statistikanın aparılmasını qeyri-mümkün edir.

Səudiyyə Ərəbistanı və İranda müxaliflərə təzyiq

Səudiyyə Ərəbistanında vəliəhd şahzadə Məhəmməd bin Salmanın elan etdiyi modernləşdirmə siyasətlərinə və edamların cinayət cəzası kimi istifadəsini məhdudlaşdıracağına dair vədinə baxmayaraq, edamların sayı artıb. AI iddia edir ki, bu artımın əsas səbəbi siyasi müxalifətin etirazının yatırılmasıdır. Təşkilatın məlumatına görə, Səudiyyə Ərəbistanı hakimiyyəti 2011-2013-cü illərdə "hökumət əleyhinə" etirazlara dəstək verən şiə azlığının üzvlərini cəzalandırmaq üçün ölüm hökmündən istifadə etməkdə davam edir. 2024-cü ilin avqustunda səlahiyyətlilər ilkin məhkəmə sənədlərində onun etirazlarda iştirakının göstərilməsinə baxmayaraq, məhkum edilmiş terrorçulardan biri Əbdülməcid əl-Nimr haqqında ölüm hökmü çıxarıb. 

İranda 2022-ci ildə Məhsa Əmininin polis nəzarətində ölməsi ilə bağlı baş verən ümummilli etirazlara görə ən azı yüz nəfər edam cəzasına məhkum edilib. Ötən il iki ölüm hökmü icra edilib. Təşkilatının Baş Katibi Agnes Kallamard "Hakimiyyətə etiraz etməyə cəsarət edənlər ən sərt cəzalarla üzləşirlər, xüsusən də İran və Səudiyyə Ərəbistanında, burada ölüm cəzası öz sözünü deyə biləcək qədər cəsurları susdurmaq üçün istifadə olunur",-deyib.

ABŞ-də təmiz azotla edam

Birləşmiş Ştatlar ölüm cəzasının tətbiqində Qərb demokratiyaları arasında istisna olaraq qalır. ABŞ-də edamların ümumi sayı 2024-cü ildə bir qədər artaraq 24-dən 25-ə yüksəlsə də, AI narahatedici tendensiyaların yarandığını deyir. "Rəqəmlər həm edamlar, həm də məhkumluqlar üçün çox aşağı tarixi göstəriciləri göstərir, lakin keçən il biz dörd ştatın edamları bərpa etdiyini gördük: Cənubi Karolina, Corciya, Yuta və İndiana. Bu, dərin narahatlıq doğurur, çünki bu ştatlar bir neçə ildir edam icra etmirlər", - AI bildirib. Bundan əlavə, AI Alabamada edamların sayının üç dəfə artdığını və onların yarısının azotdan istifadə etdiyini vurğulayır. Bundan əvvəl BMT ekspertləri azot hipoksiyasından boğulma nəticəsində ölümün işgəncəyə bərabər ola biləcəyi qənaətinə gəlib və bunun dayandırılmasını istəyiblər.

Xəzər
“Cebheinfo.az”

Açar sözlər: edam ölm hökmü İran ABŞ

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:57
embedMənbə:https://cebheinfo.az
archiveBu xəbər 08 Aprel 2025 10:31 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see250

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see239

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see201

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see201

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see196

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see188

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see178

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see171

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see163

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see162

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see151

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see142

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see138

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see135

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see135

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see134

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see131

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see131

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see126

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see126
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri