Icma.az
close
up
RU
Edamda son 10 ilin “REKORDU”

Edamda son 10 ilin “REKORDU”

Cebheinfo saytından əldə olunan məlumata görə, Icma.az məlumat yayır.

2024-cü ildə bütün dünyada ölüm hökmü icra edilənlərin sayı yenidən kəskin artaraq 2015-ci ildən bəri ən yüksək həddə çatıb. 

Belə cəzaların əsas hissəsi İran, Səudiyyə Ərəbistanı və İraqda baş verib. 

“Cebheinfo.az” xəər verir ki, “Amnesty İnternational” (AI) insan haqları təşkilatının illik hesabatına görə, bu üç ölkə qeydə alınan bütün işlərin 90 faizinə sahibdir. 

AI-nin hesablamalarına görə, İran ən azı 972 nəfərin edam edildiyi 2024-cü il siyahısına başçılıq edir. Bir il əvvəl orada 853 edam qeydə alınıb. Kəskin artım Səudiyyə Ərəbistanında baş verib, burada edamların sayı iki dəfə artaraq ən azı 345-ə çatıb ki, bu da süni intellekt ölkə üçün qeydlər aparmağa başladığından bəri ən yüksək göstəricidir.

İraqda edamların sayı 2023-cü illə müqayisədə demək olar ki, dörd dəfə artaraq 63-ə çatıb.  AI öz hesabatında Çin hakimiyyətini “edamlarda dünya lideri” adlandırıb. Bununla belə, hüquq müdafiəçiləri Çində həyata keçirilən edamların əsl miqyası haqqında təxmini təsəvvürə malik deyillər və mövcud məlumatlara əsasən minlərlə insanın edam edildiyini söyləyirlər. Çin ölüm hökmünün icrası ilə bağlı məlumatları demək olar ki, açıqlamır. İnsan haqları təşkilatı həmçinin Şimali Koreya və Vyetnamı ölüm hökmündən geniş istifadə etməkdə şübhələnir, lakin məlumatların açıqlanmasından imtina statistikanın aparılmasını qeyri-mümkün edir.

Səudiyyə Ərəbistanı və İranda müxaliflərə təzyiq

Səudiyyə Ərəbistanında vəliəhd şahzadə Məhəmməd bin Salmanın elan etdiyi modernləşdirmə siyasətlərinə və edamların cinayət cəzası kimi istifadəsini məhdudlaşdıracağına dair vədinə baxmayaraq, edamların sayı artıb. AI iddia edir ki, bu artımın əsas səbəbi siyasi müxalifətin etirazının yatırılmasıdır. Təşkilatın məlumatına görə, Səudiyyə Ərəbistanı hakimiyyəti 2011-2013-cü illərdə "hökumət əleyhinə" etirazlara dəstək verən şiə azlığının üzvlərini cəzalandırmaq üçün ölüm hökmündən istifadə etməkdə davam edir. 2024-cü ilin avqustunda səlahiyyətlilər ilkin məhkəmə sənədlərində onun etirazlarda iştirakının göstərilməsinə baxmayaraq, məhkum edilmiş terrorçulardan biri Əbdülməcid əl-Nimr haqqında ölüm hökmü çıxarıb. 

İranda 2022-ci ildə Məhsa Əmininin polis nəzarətində ölməsi ilə bağlı baş verən ümummilli etirazlara görə ən azı yüz nəfər edam cəzasına məhkum edilib. Ötən il iki ölüm hökmü icra edilib. Təşkilatının Baş Katibi Agnes Kallamard "Hakimiyyətə etiraz etməyə cəsarət edənlər ən sərt cəzalarla üzləşirlər, xüsusən də İran və Səudiyyə Ərəbistanında, burada ölüm cəzası öz sözünü deyə biləcək qədər cəsurları susdurmaq üçün istifadə olunur",-deyib.

ABŞ-də təmiz azotla edam

Birləşmiş Ştatlar ölüm cəzasının tətbiqində Qərb demokratiyaları arasında istisna olaraq qalır. ABŞ-də edamların ümumi sayı 2024-cü ildə bir qədər artaraq 24-dən 25-ə yüksəlsə də, AI narahatedici tendensiyaların yarandığını deyir. "Rəqəmlər həm edamlar, həm də məhkumluqlar üçün çox aşağı tarixi göstəriciləri göstərir, lakin keçən il biz dörd ştatın edamları bərpa etdiyini gördük: Cənubi Karolina, Corciya, Yuta və İndiana. Bu, dərin narahatlıq doğurur, çünki bu ştatlar bir neçə ildir edam icra etmirlər", - AI bildirib. Bundan əlavə, AI Alabamada edamların sayının üç dəfə artdığını və onların yarısının azotdan istifadə etdiyini vurğulayır. Bundan əvvəl BMT ekspertləri azot hipoksiyasından boğulma nəticəsində ölümün işgəncəyə bərabər ola biləcəyi qənaətinə gəlib və bunun dayandırılmasını istəyiblər.

Xəzər
“Cebheinfo.az”

Açar sözlər: edam ölm hökmü İran ABŞ

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:55
embedMənbə:https://cebheinfo.az
archiveBu xəbər 08 Aprel 2025 10:31 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see214

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see202

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see179

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see173

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see166

Məşhur tennisçi Devis Kubokunun finalında oynamayacaq

20 Oktyabr 2025 21:39see164

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see158

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see144

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see143

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see138

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see136

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see135

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see135

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see134

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see134

Zəngilan son beş ildə müasir və böyük əhəmiyyətə malik bölgəyə çevrilib

20 Oktyabr 2025 09:17see132

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see128

Xalq artistindən İDDİALI FOTOSESSİYA

20 Oktyabr 2025 17:22see125

Türkiyədə Can Holding in rəhbəri həbs olundu

21 Oktyabr 2025 01:36see123

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri