Icma.az
close
up
RU
“Əliyev Ərdoğanı inandıra bildi ki...”

“Əliyev Ərdoğanı inandıra bildi ki...”

Icma.az xəbər verir, Ayna saytına əsaslanaraq.

Zeev Hanin: “Hikmət Hacıyev ilə Benyamin Netanyahunun müzakirə edəcəyi çox şey var”

Tanınmış israilli politoloq Zeev Hanin AYNA.AZ-a müsahibəsində ölkələrimiz arasındakı münasibətləri şərh edib. Beləliklə:

- Azərbaycan Prezidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyev bu yaxınlarda iki dəfə İsrailə səfər edib. Sizcə, bu səfərlərin arxasında nə dayanır?

- Aydındır ki, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin köməkçisi Hikmət Hacıyev ikitərəfli strateji tərəfdaşlığın gələcək inkişafının təfərrüatını müzakirə etmək üçün İsrailə gəlib. Tamamilə aydındır ki, yeri gəlmişkən, İsrail şelfində qaz yataqlarının işlənməsində mühüm pay almış Azərbaycan İsrail iqtisadiyyatının əsas sahələrində kifayət qədər yaxından iştirak edir. Bu fakt müəyyən mənada iki ölkənin milli təhlükəsizlik sistemində tərəfdaşlığın bir hissəsidir.

İsrailə tədarük edilən Azərbaycan nefti Gürcüstan, oradan isə Türkiyə ərazisi ilə nəql olunur. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Ərdoğan İsrail əleyhinə açıqlamaları ilə tanınır. İlham Əliyev bir neçə dəfə Ərdoğanı Türkiyə ilə İsrail arasında qarşıdurmanın səviyyəsini azaltmağa inandırmağa çalışıb. O, Türkiyəni də İsraillə barışdırmağa çalışdı və bu da oldu. Ərdoğan vəziyyəti içəridən partlatmağa başlayana qədər Bakı bu problemi həll edə bildi. 2022-ci il oktyabrın 7-dən sonra Ərdoğan İsraillə ticarət əlaqələrinə və əhəmiyyətli bir sıra İsrail mallarının tədarükünə sanksiyalar tətbiq edəcəyini açıqlamışdı.

Halbuki, Azərbaycan nefti Türkiyə ərazisi ilə İsrailə çatdırılıb. İlham Əliyev isə bunda mühüm rol oynadı, çünki o, yaxın tərəfdaşı Ərdoğanı inandıra bildi ki, əgər o, Türkiyənin Cənubi Qafqaz, Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiyadan enerji resurslarının tədarükü üçün mərkəzə çevrilməsində maraqlıdırsa, o zaman anti-İsrail bəyanatlarının səviyyəsini dayandırmalı və ya azaltmalıdır. Doğrudan da, son vaxtlar Türkiyə rəhbərliyinin anti-İsrail ritorikasının bir qədər azaldığının şahidi olduq, baxmayaraq ki, qarşıda bizi yeni dalğanın gözləməsi mümkündür.

Ümumiyyətlə, biz başa düşürük ki, Türk dünyası ilə tərəfdaşlıq İsrail üçün vacibdir və Azərbaycan burada ikitərəfli müdafiə tərəfdaşlığını nəzərə almasaq, kifayət qədər ciddi rol oynayır. Deməli, məncə, Hikmət Hacıyev və Benyamin Netanyahunun danışacaqları çox şey var.

- Begin-Sadat Strateji Araşdırmalar Mərkəzi sizin həmmüəllif olduğunuz “Azərbaycanı Trampın regional planlarına və İsrailin maraqlarına necə effektiv cəlb etməli: praktik tövsiyələr” adlı hesabat dərc edib. Hesabatda qeyd olunur ki, İsrail və ABŞ-dakı israilyönlü qüvvələr Azərbaycanın yeni “Böyük Yaxın Şərq” arxitekturası çərçivəsində üstünlüyündən tam şəkildə istifadə etmək üçün Azərbaycanın ABŞ-İsrail regional inkişaf, investisiya və texnologiya tərəfdaşlıqlarına daxil edilməsini fəal şəkildə müdafiə etməlidir. ABŞ-İsrail-Azərbaycan geosiyasi oxunun yaradılmasının nə dərəcədə real əsası var?

- Bu hesabatda həmkarımla birgə “İbrahim Anlaşmaları”nın yalnız İsrail ilə diplomatik münasibətləri olan ərəblər ilə yanaşı, diplomatik münasibətləri olmayan ərəb ölkələrinə, ilk növbədə Səudiyyə Ərəbistanı, həm də Səudiyyə blokunun qalan ərəb ölkələri, həm də qeyri-müsəlman ərəb ölkələri tərəfindən diplomatik münasibətlər quracağına yönəldirik. Amma indiki halda söhbət İsraillə kifayət qədər yaxın münasibətləri olan ölkələrin, belə deyək, strateji müttəfiqlik xarakteri də ala biləcək bu sazişlərə qoşulma ehtimalından gedir.

Azərbaycan burada siyahıda birincidir. Deyə bilərəm ki, bundan sonra Hindistan və bəzi digər dövlətlərin qoşulması çox yaxşı məna kəsb edə bilər. Bu, tamamilə fərqli bir vəziyyət olardı ki, Azərbaycan və İsrail Səudiyyə Ərəbistanı ilə birlikdə, əlbəttə ki, ABŞ-ın himayəsi altında, İrandan gələn birgə çağırışlar və təhdidlər əsasında strateji tərəfdaşlar kimi mühüm rol oynaya bilər.

- İsraildə Baş nazir Benyamin Netanyahu ilə ABŞ dövlət katibi Marko Rubio arasında bu yaxınlarda keçirilən görüşdə onlar İranın nüvə silahına yiyələnməsinin qarşısını almaq və onun regionda təsirini zəiflətmək əzmində olduqlarını bəyan etdilər. Bu, o demək deyilmi ki, ABŞ və İsrail İrana müdaxilə senarisi üzərində razılaşıb?

- Bu gün Vaşinqton qərarlaşıb, ən azı Donald Tramp bu barədə bir neçə dəfə danışıb: Tehranla razılığa gəlmək və Trampın 2015-ci ildə Prezident Barak Obamanın imzaladığı sazişi tənqid edərkən onun ilk prezidentlik dövründə haqqında danışdığı boşluqlar olmadan və ya minimumu olmayan bir növ nüvə sazişi imzalamağa hazırdır. Deməli, ilk növbədə, onlar problemin diplomatik yolla həllinə şans verməyə hazırdırlar, lakin bu, nəticə verməsə, o zaman ehtimal etmək lazımdır ki, gücü nəzərdə tutan senari təklifləri artıq ABŞ Prezidentinin masasındadır. Digər məsələ odur ki, bu, hələlik Tehranı ritorika və diplomatik manipulyasiya səviyyəsini azaltmağa təşviq etmək üçün bir təhlükədir. Və ya bəlkə də, problemin həlli üçün hər iki varianta Ağ Evdə demək olar ki, eyni şəkildə baxılır. ABŞ-ın nəyi seçəcəyi yaxın gələcəkdə bəlli olacaq.

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:133
embedMənbə:https://ayna.az
archiveBu xəbər 02 Mart 2025 10:23 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see250

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see239

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see201

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see201

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see196

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see190

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see179

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see171

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see164

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see162

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see142

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see138

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see135

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see135

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see134

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see131

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see131

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see126

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see126

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri