Gəncləri təhdid edən yeni sağlamlıq böhranı: 50 yaşdan aşağı insanlarda artım
Dünyada 50 yaşdan aşağı şəxslərdə bağırsaq xərçəngi diaqnozu nisbətləri sürətlə artır.
Gununsesi.info xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, Lancet Oncology jurnalında dərc edilən hərtərəfli araşdırma, İngiltərənin bu artımın ən sürətli olduğu ölkələrdən biri olduğunu ortaya qoydu.
Tədqiqat 50 fərqli ölkədən bağırsaq xərçəngi məlumatlarını araşdırıb. 27 ölkədə xəstəlik nisbətlərində artım müşahidə olunub. Ən böyük illik artım templəri Yeni Zelandiya (4 faiz), Çili (4 faiz), Puerto Riko (3,8 faiz) və Böyük Britaniya (3,6 faiz) kimi qeyd edilib.
Mütəxəssislər bu artımın arxasında zərərli qidaların istehlakı, piylənmə və fiziki hərəkətsizlik kimi amillərin ola biləcəyini qeyd edirlər.
Amerika Xərçəng Cəmiyyətindən Hyuna Sung, “Bu, qlobal bir hadisədir. Əvvəllər artım yalnız Qərb ölkələrində müşahidə edilirdisə, indi bütün dünyada sənədləşdirilir” deyib.
Böyük Britaniya Xərçəng Araşdırmalarının Baş Direktoru Mişel Mitçel deyib: “Bu tendensiyanın səbəbini anlamaq çox vacibdir. Qeyd etmək lazımdır ki, artıma baxmayaraq, gənclərdə bağırsaq xərçəngi nisbətləri hələ də aşağıdır, lakin bu tendensiya narahatedicidir. ”
Kolon xərçəngi dünyada ən çox diaqnoz qoyulan üçüncü xərçəng növüdür və xərçəng ölümlərinin ikinci səbəbidir. Mütəxəssislər, xüsusilə rektal qanaxma, qarın ağrısı, bağırsaq vərdişlərinin dəyişməsi və səbəbsiz kilo itkisi kimi əlamətlərə qarşı maarifləndirmənin artırılması lazım olduğunu bildirirlər.
Tədqiqatda iştirak etməyən Dublin Trinity College-dən David Robert Grimes, məlumatların keyfiyyətinə və ardıcıllığına diqqət çəkərək daha çox araşdırmaya ehtiyac olduğunu söylədi.
Tədqiqatçılar gənc nəsillərin artmasının qlobal təhlükə olduğunu deyir və erkən diaqnozu asanlaşdıracaq maarifləndirmə kampaniyaları və profilaktika strategiyalarının sürətlə həyata keçirilməsinin vacibliyini vurğulayırlar.
Orxan Saffari