Hökmdarlar olmadan çiçəklənən qədim yaşayış məskəni..?

…Barselona Muxtar Universitetinin (UAB) ispan arxeoloqları Avropanın ən böyük Mis dövrü yaşayış məntəqəsi “Valencina de la Concepción” haqqında anlayışlarını yenidən nəzərdən keçiriblər. Onlar sübut etdilər ki, burada min il (e.ə. 3300-2150-ci illər) açıq-aşkar sosial bərabərsizlik əlamətləri olmayan sabit cəmiyyət mövcud olub.

SİA-nın məlumatına görə, tədqiqat “Journal of Archaeological Science: Reports” elmi jurnalında dərc olunub.

...“Valencina de la Concepción” 450 hektar ərazini əhatə edirdi və bir neçə min nəfər əhalisi var idi.

Elm adamları yaşayış və istehsal sahələrindən, o cümlədən daxmalardan və emalatxanalardan olan artefaktları təhlil etmək üçün texnoloji və radiokarbon tarixlərindən istifadə ediblər.

635 daş alətin tədqiqi göstərib ki, sakinlər əkinçiliklə, dəri, metal və digər materialların emalı ilə məşğul olublar, lakin sərvət toplamayıblar. Bu, məskunlaşmanın ritual təbiəti ilə bağlı nəzəriyyələri təkzib edir.

Alətlər üçün xammal 30 km radiusda hasil edilib və onların təkrar istifadəsi rasional idarəetmədən xəbər verir.

Arxeoloqlar deyirlər ki, “Valencina de la Concepción” göstərir ki, mürəkkəb cəmiyyətlər sərt hakimiyyət olmadan mövcud ola bilər.

Yaşayış məntəqəsinin davamlılığı, istismara əsaslanan sonrakı sistemlərlə ziddiyyət təşkil edən resursların bərabər paylanması ilə təmin edilmişdir.

Yaşayış məntəqəsi 1000 ildən çox çiçəklənib, yalnız əhalinin sıxlığında dəyişikliklər yaşayıb.

…Bu cəmiyyət tərəqqi ilə iyerarxiyanı əlaqələndirən təkamül modellərinə meydan oxuyur.

Bunu tədqiqat koordinatoru Roberto Riş deyib.

Nazlı Almuradova