Icma.az
close
up
RU
İnsan beynində mikroplastiklərin sayı sürətlə artır

İnsan beynində mikroplastiklərin sayı sürətlə artır

Bizimyol saytından alınan məlumatlara görə, Icma.az xəbər verir.

Son illərdə plastik tullantıların təbiətə yayılması ilə mikroplastik çirklənmə sürətlə artıb.

Bizimyol.info "trthaber"ə istinadən xəbər verir ki, yeni araşdırma bu vəziyyətin insan beyin toxumasında da özünü göstərdiyini ortaya çıxarıb.

1997-2024-cü illər arasında aparılan yarılmalar beyin, qaraciyər və böyrək toxumalarında artan miqdarda mikro və nanoplastikləri aşkar edib.

Mikroplastiklərin insan sağlamlığına təsiri tam məlum deyil, lakin araşdırmalar onların insult və infarktla əlaqəli ola biləcəyini göstərir.

Tədqiqatın digər diqqətəlayiq tapıntısı demans xəstələrinin beyinlərində mikroplastik səviyyələrin təxminən altı dəfə yüksək olması ilə əlaqələndirir. Bununla belə, alimlər qeyd ediblər ki, demans artıq beyin toxumasında pisləşməyə səbəb olur və bu, mikroplastiklərin yığılmasını artırmış ola bilər. Bu səbəbdən birbaşa səbəb-nəticə əlaqəsinin qurulmaması lazım olduğunu vurğuladılar.

Tədqiqata rəhbərlik edən ABŞ-ın Nyu Meksiko Universitetindən professor Metyu Kampen və onun komandası mikroplastiklərin nevroloji xəstəliklərə və ya digər sağlamlıq problemlərinə səbəb olub-olmadığını anlamaq üçün daha geniş miqyaslı tədqiqatlara ehtiyac olduğunu söyləyib.

Mikroplastiklər plastik tullantıların parçalanması nəticəsində əmələ gəlir və Everest dağının zirvəsindən tutmuş okeanların ən dərin nöqtələrinə qədər dünyanın hər yerində rast gəlinir. İnsanlar bu hissəcikləri su, qida və tənəffüs yolu ilə bədənlərinə daxil edirlər.

Başqa bir yeni araşdırma, vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrin plasentalarında mikroplastiklərin nisbətinin daha yüksək olduğunu ortaya qoyub. Siçanlar üzərində aparılan təcrübədə mikroplastiklərin beyin damarlarını bağlayaraq nevroloji zədələrə səbəb ola biləcəyi öyrənilib. Bununla belə, insan kapilyarlarının daha geniş olduğu və eyni təsirin olub-olmayacağının aydın olmadığı bildirilib.

Tədqiqat qrupu 2016-2024-cü illər arasında dünyasını dəyişən 52 nəfərin beyin, qaraciyər və böyrək toxumalarını analiz edib. Məlum olub ki, beyin toxumalarında mikroplastiklərin sıxlığı digər orqanlara nisbətən xeyli yüksək olub. Bundan əlavə, 2024-cü ildə ölən insanların beyin və qaraciyər toxumalarında mikroplastiklərin səviyyəsi 2016-cı illə müqayisədə əhəmiyyətli dərəcədə artıb.

1997-2013-cü illər arasında ABŞ-ın şərq sahillərində ölən insanların beyin toxumaları da araşdırılıb və beyinlərdə mikroplastik çirklənmənin 1997-2024-cü illər arasında tədricən artdığı məlum olub.

Ən çox aşkar edilən plastik növü plastik torbalarda və qida qablaşdırmalarında istifadə olunan polietilen olub. Beyindəki plastik hissəciklərin əksəriyyətinin nanoölçülü qırıqlar və hissəciklər olduğu müəyyən edilib.

Tədqiqat qrupu, yalnız bir orqan nümunəsinin alındığını və fərdlər arasındakı fərqlərin tam olaraq bilinmədiyini qeyd edib. Həmçinin qeyd edilib ki, ABŞ-ın müxtəlif bölgələrindən götürülmüş nümunələr arasında coğrafi fərqlər də nəticələrə təsir edə bilər.

İngiltərənin Exeter Universitetindən professor Tamara Gallovay, beyinlərdəki mikroplastik səviyyələrin son 8 ildə yüzdə 50 artdığını və bunun plastik istehsalı və istifadəsindəki artımla uyğunlaşdığını söyləyib. Gallovay ətraf mühitdəki mikroplastik çirklənmənin azaldılması ilə insan orqanizminə daxil olan mikroplastikin miqdarının da azalacağını bildirib.

Avstraliyanın RMIT Universitetinin professoru Oliver Cons mikroplastiklərin insan sağlamlığına dəqiq təsirini anlamaq üçün əlavə və daha əhatəli araşdırmalara ehtiyac olduğunu vurğulayıb.

Qadir, Bizimyol.info

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:134
embedMənbə:https://www.bizimyol.info
archiveBu xəbər 04 Fevral 2025 12:00 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see247

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see204

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see201

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see163

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see162

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see160

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see150

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see147

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see141

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see138

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see137

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see136

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see135

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see130

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see128

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see128

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see127

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see126

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see124

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see124
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri