Kahramanmaraşdakı Azərbaycan məhəlləsi: münasibətlərin duyğulu və qürurlu rəmzi

İki gün əvvəl prezident İlham Əliyev Türkiyədə idi. Bu işgüzar səfərin məqsədi Kahramanmaraşdakı "Azərbaycan" məhəlləsinin açılışında iştirak etmək idi.

Bilirsiniz ki, 2023-cü il fevralın 6-da Türkiyənin 11 əyalətində dağıdıcı gücə malik zəlzələ baş vermişdi. Həmin zəlzələdə Türkiyə 53 min 735 nəfər insan itirdi. Onların 12 min 796 nəfəri Kahramanmaraşlı idi. Bu, onu göstərir ki, Kahramanmaraş zəlzələnin ən çox zərər vurduğu, ən çox insanın həlak olduğu bölgədir. Çünki zəlzələnin episentri bu bölgəyə düşmüşdü. Buna görə də Azərbaycan dövlətinin məhz Kahramanmaraşda - şəhər mərkəzində məhəllə tikməsi təsadüfi deyil. Məhəllə elə "Azərbaycan" adlanır.

Məlumat üçün deyək ki, fəlakətin ilk Prezident İlham Əliyevin tapşırığı ilə bütün imkanlar səfərbər olunmuşdu. Bir yanda Azərbaycan Fövqəladə Hallar Nazirliyinin axtarış-xilaserətmə dəstələri sözün tam mənasında fövqəladə qəhrəmanlıq göstərdilər; 53 nəfəri dağıntıların altından sağ çıxardılar, 3200 yaralıya Azətbaycan həkimləri tibbi xidmət göstərdi.

Azərbaycanın Mənzil İnşaatı Dövlət Agentliyi 27,6 hektarlıq ərazidə salınan məhəllədə 1194 mənzildən ibarət 68 yaşayış binası, Heydər Əliyev adına ibtidai məktəb, uşaq bağçası, mədəniyyət mərkəzi və başa sosial obyektlər inşa etdi. Burada məskunlaşacaq ailələr üçün 1595 ticarət obyekti də yaradılacaq.

2024-cü il sentyabrın 11-də Heydər Əliyev adına ibtidai məktəbin və uşaq bağçasının açılışları olub.

“Azərbaycan” məhəlləsinin Baş planı üzrə 7, 8, 11 və 12-ci kvartalların tikintisi artıq tamamlanıb. 4 kvartalda 26 yaşayış binası yerləşir. Binalar hamısı 4 mərtəbəlidir. Bu binalarda ümumilikdə 456 mənzil, 328 qeyri-yaşayış obyekti inşa edilib.

Bütün bunlar Kahamanmarşın ürəyindədir artıq. Maraşlılar və bütövlükdə Türkiyənin 80 milyondan çox əhalisi bu jesti, bu dəstəyi həmişə görəcək, şahidi olacaq, unutmayacaq.

Türkiyədə "Əsrin fəlakəti" adlandırılan bu zəlzələnin nəticələrinin aradan qaldırılması istər-istəməz 1915-1916-cı illərin ci Canaqqala döyüşü və qazanılmış tarixi zəfəri, eləcə də, 1918-ci il sentyabrın 15-də Bakının azad edilməsini xatırladır. Bu savaşlarda Anadolu və Qafqaz türkləri çiyin-çiyinə döyüşmüş və tarix yazmışlar. Bundan başqa 2020-ci il 27 sentyabr- 10 noyabr tarixləri arasındakı 44 günlük Vətən müharibəsində Azərbaycanın xalqına, dövlətinə və ordusuna Türkiyənin verdiyi siyasi-mənəvi dəstək də unudulmaz bir qardaşlıq nümunəsi idi. Həyatda - insanlar arasında münasibətlərin nümunələrində də görürük: bəzən atabir-anabir qardaşlar da bioloji doğmalığa, qan birliyinə baxmayaraq, dost ola bilmirlər, hətta dünya malına görə düşmənə çevrilənlər də var. Azərbaycanla Türkiyə isə bu anlamda tamamilə fərqli örnəkdir. Prezident İlham Əliyevin Kahramanmaraşda da dediyi kimi, Azərbaycanla Türkiyə qardaş, dost, müttəfiq ölkələrdir. Kahramanmaraşdakı "Azərbaycan" məhəlləsi də Azərbaycanın Anodulu türklərinə - Türkiyənin cəmiyyətinə qardaşlıq dəstəyi olmaqla Azərbaycan və Anadolu türklərinin qardaşlığına qoyulmuş abidədir.

Bu gün Ermənistan baş nazirinin Türkiyəyə səfəri, "Ermənistan açılımı" haqda söhbətlər gedir. Azərbaycanı və Türkiyəni sevməyənlər, Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığını istəməyən xarici dairələrin yandaşları bundan fürsət kimi istifadə edərək, iki ölkənin münasibətlərinə zərər vurmağa çalışırlar. Ancaq anlamırlar ki, Azərbaycan prezidenti Ermənistan baş nazirindən bir gün əvvəl Türkiyədə idi; prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanla birlikdə açılış törənindəydi, görüşdülər, danışdılar. Çox güman ki, Türkiyə prezidenti Azərbaycanlı mövqedaşı ilə bu məsələ haqqında Paşinyanın səfərindən əvvəl söhbət olub. Eyni zamanda Azərbaycan xarici işlər naziri Ceyhun Bayramovun da İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının tədbirində iştitak vəsiləsi ilə Türkiyəyə səfəri var. Heç şübhəsiz ki, Türkiyəli məsləkdaşı ona Türkiyə-Ermənistan təmasları haqqında aydın və dolğun bilgi verəcəkdir.

Bura qədər bir şey tam aydındr ki, Azərbaycanla Türkiyə təkcə dövlətlər olaraq dost, qardaş və müttəfiq deyillər. Azərbaycan Türkiyənin hökuməti ilə yanaşı, xalqı ilə də birbaşa və təbii müttəfiqdir. Bu yerdə Şuşa Bəyannaməsini xatırlatmaq yerinə düşür. Həmin sənəddə deyilir ki, hər iki tərəf öz münasibətlərini "Azərbaycan Respublikası və Türkiyə Respublikasının müstəqilliyi, suverenliyi, ərazi bütövlüyü, beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin toxunulmazlığı kimi milli maraqlara söykənən məsələlərdə ikitərəfli və çoxtərəfli formatlarda həmrəylik və qarşılıqlı yardım prinsiplərindən çıxış edərək" inkişaf etdirəcək.

Bu isə deməyə əsas verir ki, Azərbaycan Ermənistanlair danışıqlarda Türkiyənin dəraq maraqlarını öndə tutduğu kimi, Türkiyə də Ermənistanla kontaktlarında Azərbaycanın həssaslığını da nəzərə alaraq addımlar atacaq.

Yeri gəlmişkən, Ermənistanın özündə ekspertlər və bir çox siyasətçilər Türkiyənin Azərbaycanla məsləhətləşmədən, razılaşmadan Ermənistanla normallaşmaya getməyəcəyi haqda, demək olar, yekdil bir fikirdədirlər.

Orxan, Bizimyol.info