Kenqurunu da havaya qaldıra bilərdi: tarixdəki ən böyük qartal HAQQINDA

Haastın qartalı Yeni Zelandiyanın ən təhlükəli yırtıcısı idi, lakin nəsli kəsilməkdən xilas ola bilməyib.

Lent.az-ın xarici mediaya istinadla xəbərinə görə, bu gün qartalların 60-dan çox növü var, onlardan bəziləri quş standartlarına görə nəhəngdir. Halbuki onların hamısı 1400-cü illərdə Yer üzündə yaşamış növlərlə müqayisədə kiçikdir.

Ruatqersk Universitetinin amerikalı təkamülçü bioloqu Skott Travers “Forbes” üçün köşə yazısında tarixi dövrdə ən böyük yırtıcı quş olan Haast qartalı haqqında yazıb. O, bu növün təsir edici ölçüsünə baxmayaraq niyə tamamilə nəsli kəsildiyini izah edib.

Travers qeyd edib ki, Haastın qartalının çəkisi 15 kiloqrama qədər, qanadlarının açıqlığı isə 2,4-3 metr olub. Kütləvi pəncələri pələng pəncələri ilə müqayisə edilə bilər və güclü dimdiyi qalın əzələ və sümükləri deşə bilirdi.

Bioloq Haastın qartalının böyük ov ovladığını paylaşıb. Onun əsas hədəfi 220 kiloqramdan artıq çəkisi olan nəhəng uça bilməyən quş Moa idi.

Haastın qartalı, növün ən yüksək hökm sürdüyü Yeni Zelandiyada təcrid olunmuş şəkildə təkamül edib. Adanın unikal ekosistemi, təbii rəqiblərdən azaddır və yavaş hərəkət edən, yerdə yaşayan quşlarla doludur, bu növün belə böyük ölçüdə böyüməsi üçün ideal şərait yaradıb.

Bioloq vurğulayıb ki, Yeni Zelandiyanın kövrək ekoloji tarazlığı Haast qartallarının uzunmüddətli mövcudluğu üçün nəzərdə tutulmayıb. Hətta ən güclü yırtıcı da insanların gəlişi ilə sürətlə baş verən ani ekoloji dəyişikliklərə qarşı həssas ola bilər.

Travers xatırladıb ki, Polineziya dənizçiləri Yeni Zelandiyaya təxminən 13-cü əsrdə gəliblər. İki əsrdən az müddətdə Moa tamamilə yox olana qədər məhv edilib. Bu, Haast qartalı üçün fəlakətli bir zərbə olub, çünki növlərin sağ qalması demək olar ki, tamamilə bu quşların populyasiyasından asılı idi. 1400-cü illərin ortalarında Haast qartalı tamamilə yox olub.