Pakistan və Hindistan müharibə edərsə 100 milyon insan ölə bilər QORXUNC SSENARİ

Alimlər nüvə müharibəsinin nə dərəcədə dağıdıcı ola biləcəyini göstərmək üçün dövrün mövcud məlumatlarından istifadə ediblər. 2019-cu ildə aparılmış elmi tədqiqat Hindistan və Pakistan arasında mümkün müharibənin başlama tarixini dəqiq şəkildə 2025-ci il olaraq proqnozlaşdırıb. Araşdırmada müxtəlif ssenarilər irəli sürülüb, lakin əsas diqqət münaqişənin nüvə müharibəsinə çevriləcəyi halda baş verəcək nəticələrə yönəldilib.

Milli.Az xəbər verir ki, bu barədə wionews.com yazır.

Araşdırma Kolorado Universitetinin alimləri tərəfindən, Ratqers Universitetinin tədqiqatçılarının iştirakı ilə aparılıb və "Science Advances" adlı nüfuzlu elmi jurnalda dərc olunub.

Layihədə, həmçinin ABŞ-nin Milli Atmosfer Araşdırmaları Mərkəzi, Amerika Alimlər Federasiyası, Təbiət Resurslarını Qoruma Şurası, Rio Qrande Universiteti (Texas) və Kaliforniya Universiteti (Los-Anceles) iştirak ediblər.

"Tədqiqatın əsas məqsədi - nüvə müharibəsi təhlükəsindən xəbərdar etmək və bu kimi qarşıdurmaların qarşısını almağa yönəlmiş beynəlxalq müqavilələrin vacibliyini vurğulamaqdır. Xüsusilə BMT-nin 2017-ci il Nüvə Silahlarının Qadağan Edilməsi Müqaviləsinə diqqət yetirilib. Alimlər mövcud statistik məlumatlardan istifadə edərək, Cənubi Asiyanın bu iki ölkəsi arasında mümkün atom müharibəsinin region və dünya üçün nə qədər dağıdıcı ola biləcəyini göstəriblər", - deyə qeyd olunur.

Araşdırmaya əsasən, nüvə müharibəsi baş verdiyi halda ilk mərhələdə təxminən 100 milyon insan dərhal həyatını itirə bilər.

Kompyuter modelləri əsasında aparılan hesablamalara görə, əgər Hindistan 100, Pakistan isə 150 nüvə başlığı istifadə edərsə, daha 50-125 milyon insan sonrakı nəticələrdən həlak ola bilər. Bunun ardınca isə qlobal aclıq fəlakəti baş verəcək və bu da insan itkilərini daha da artıracaq.

"Belə bir müharibə yalnız bombaların hədəf aldığı bölgələrə deyil, bütün dünyaya təhlükə yaradacaq", - deyə layihənin müəlliflərindən biri, Ratqers Universitetindən Alan Robok bildirib.

Araşdırmada qeyd olunur ki, nüvə partlayışları nəticəsində 16-36 milyon ton qara tüstü (saz) atmosferə qalxacaq. Bu tüstü qısa müddətdə Yer atmosferinin yuxarı qatlarına yayılacaq və bütün planeti bir neçə həftəyə örtəcək. Proqnozlara görə, saz günəş şüalarını udacaq və havanı qızdıracaq. Günəş işığı 35%-ə qədər azalacaq, bu isə Yer səthinin 5°C soyumasına səbəb olacaq.

Bundan əlavə:

Bitki örtüyünün artımı 30% azalacaq,

Okeanların məhsuldarlığı 15% azalacaq,

Bu nəticələr ən azı 10 il davam edəcək, çünki tüstü uzun müddət atmosferdə qalacaq.

Hindistan və Pakistan artıq uzun müddətdir ki, nüvə silahına malik ölkələr kimi tanınır və bir-birinə zərbə vurmaq qabiliyyətinə sahibdirlər. 2019-cu il proqnozlarına görə, 2025-ci ilə qədər Hindistanın 400-500 arası nüvə başlığı ola bilər.

Xatırladaq ki, daha əvvəl Hindistan və Pakistan arasında sərhəddə döyüş əməliyyatlarının başladığı bildirilmişdi.

Qeyd:
Pakistan tərəfi dəfələrlə regionda sülh və sabitliyin qorunmasının tərəfdarı olduğunu bəyan edib. Rəsmi İslamabad beynəlxalq hüquq normalarına uyğun şəkildə münaqişələrin danışıqlar yolu ilə həllini dəstəkləyir və nüvə silahından istifadəni yalnız son çarə kimi görür.

P.S.:
Unutmaq olmaz ki, bu cür ssenarilər elmi modellərə əsaslansa da, reallıqda region ölkələrinin diplomatik səyləri və beynəlxalq ictimaiyyətin müdaxiləsi bu kimi fəlakətlərin qarşısını almaqda həlledici rol oynaya bilər. Sülh hər zaman müharibədən güclüdür.

Xəyal Abdullayev
Milli.Az