Sən sevdiyin kişinin başdaşını da sevirsən!..

“Ne haste bekler sabahı

ne taze ölüyü mezar,

ne de şeytan bir günahı

seni beklediyim kadar...” (Nəcib Fazil Qısakürək)

Bir türk əfəndi varmış və o gecələr durub vaxtsız azan oxuyarmış... Hörmətindən dolayı heç kəs də soruşa bilməz ki, əfəndim, niyə belə edirsiniz? Sonda biri ona bu sualı verir. Əfəndi deyir, mənim yaşadığım məhəllədə sağalmaz xəstələrin ölümünü gözlədiyi bir xəstəxana var. Ölümünü gözləyənlərin sabahı gözlədiyi kimi heç kim, heç nəyi gözləyə bilməz. Mən də gecələr azan deyirəm ki, həmin xəstələr sübhün gəldiyinə aldanıb təskin olsunlar.

Mətanət İsgəndərlinin “Gecələr”i vaxtsız azandır.

“Taleyim mənim”, “Gecədən sübhə qədər” “Solma gülüm”. “Gecələr” “Səni sevdim”, “Sevdirə bilmədim özümü sənə”. “Mənim adım eşq”, “Axtarma məni”... Oxuduğu mahnıların adları yanaşı qalanda da hekayə olur. 

Mətanət xanımı əvvəlcə anam kimi sevmişəm. Mahnılarının məsləhətində məstan-məstan ləzgi qızları sevmişəm. Özlərindən xəbərsiz elə aşiq olmuşam ki, minnətləri olsun. Bu gün də Mətanət İsgəndərli mahnılarında yaşayırlar. 

Mahnılarından tutub böyüdüm, özünə aşiq oldum. Nə qədər mikrofonlara qırmızı-qırmızı danışsam da, heç bir qaranlığa pıçıldaya bilməyəcəyim qədər azarlı eşq!

“Seviyorum seni...

Geceleyin ateşler içinde uyanarak

ağzımı dayayıp musluğa su içer gibi! (Nazim Hikmət)

Müsahibə ala bilməyəcəyim qədər!  

Əvvəllər düşünürdüm, yəqin əvvəlki həyatlarımdan birində Mətanət xanım anam olub, bir sonrakında sevgilim. Yoxsa belə “ikisibirində”lik olmaz! 

“Bacı qurban”dan sonra düşündüm ki, Mətanət nə vaxtsa bacım da olub. Sevdiyi şəxs xalq düşməni də olsa, onu əlindən tutub biçarə sevgisinə qovuşmaq üçün zindana apara biləcəyim bacım! Heykələ dönsə, Bıdı kimi ağlayacağım Mətanət bacım.

Bu yazını oxuyanda kimlərsə pafos hiss eləyə bilər. Ancaq o adamların heç biri uşaqlıqda lalə qönçələrini “qızdır, yoxsa oğlan?” bəhsinə girib bir-bir parçalamayıb. Parçalasaydılar, oğlan çıxan lalə çiçəklərinin ürkək çəhrayısını Mətanətin titrək səsində tapacaqdılar və həmin şəxslərin heç biri bu yazıda zərrə pafos görməyəcəkdilər. 

İzaholunmaz şeylər yaranırsa, yaşayırsa, bu laübalıq bəşəriyyətin ömrünü uzadır. Mətanət də səsindəki ilğım ümidi ilə bəşəriyyətin ömrünü uzadır. Çünki həmin yanğını da sözlə ifadə etmək olmur. Onun səsindən danışmaq istəyəndə yalnız bir əlimizin barmaqlarını bir-birinə sürtə-sürtə xeyli uzaqlara baxa bilərik, yaxşı susa bilərik. 

Onun səsini eşidəndə sanki oralardan bir qəfəs görmüş bülbüli-qüdsi gəlib buramızda oxuyur, düz buramızda!

Heç bir mahnı ilk ifaçısından gözəl eşidilməyib yenisinin səsində. Ancaq Yalçın Rzazadə ən sevdiyim sənətkarlardan olsa da, Mətanət İsgəndərlinin bağladığı “Mənim taleyim”də Vaqif Bayatlı təbirində “bir dön geri bax” yeri var. 

Onun mahnıları təkcə solo hissəsində deyil, ansambl ifasında da mətanətini itirmir. 

Məsələ təkcə onun səsində də deyil. Xüsusən də son mahnılarını ifa edəndə üzündə uzaq bir təbəssüm peyda olur; sanki bir bildiyi var, heç kəsin o şeydən xəbəri yoxdur! Sanki həmin sirri desə də, heç kəs anlayan deyil. Elə bil, mahnıları ilə bizi aparmaq istədiyi yerlərin kədərini daşıyır gözlərində. Sirat körpüsüdür o baxışlar - burayla Mətanətin dünyası arasında!

Gənclik yaşımı ötdükcə Mətanəti qızım kimi sevirəm... Nə zamansa “onu sevmə!” dediyim qızım. Təkcə onu yox! Ümumiyyətlə, sən sevmə! Çünki sən sevdiyin kişinin başdaşını da sevirsən! 

“Uşaqlar qurbağaları zarafata daşlayırlar, amma qurbağalar həqiqətən ölür”. (Bertolt Brext). 

Sənin sevgin zarafata gəlməz. Bunu yalnız səni sevənlər bilər! 

Heç vaxt Mətiş deyə bilməyəcəyim Mətanət balam! Bir də aşiq olma...

Qeyd edək ki, bu gün Əməkdar artist Mətanət İsgəndərlinin doğum günüdür, onun 62 yaşı tamam olur. 

Sərdar Amin

Xüsusi olaraq “Qafqazinfo” üçün