Universitetlərdə hansı yeni ixtisaslar yaradılır? AÇIQLAMA

Xəbər verildiyi kimi, universitetlərdə bakalavr dərəcəsi üzrə 7, magistratura pilləsi üzrə 20 və rezidentura üzrə 8 yeni ixtisas yaradılacaq. Bəs bu ixtisaslar hansılar olacaq?

Təhsil eksperti Ramin Nurəliyev Metbuat.az-a açıqlamasında bildirib ki, hazırda bakalavriat səviyyəsində 153 ixtisas təsnifata daxil edilib. Bu ixtisaslardan yeddisi isə hələ rəsmi olaraq təsdiqlənməyib:

“Lakin abituriyent jurnalı çıxanda bu məsələnin tam dəqiqliyi açıqlanacaq və yeddi yeni ixtisasın əlavə edildiyi bildiriləcək. Bu yeni ixtisaslar müasir dövrün tələblərinə uyğun olaraq birinci ixtisas qrupunu da əhatə edəcək kompüter yönümlü sahələri əhatə edir. Bu ixtisasların içərisində ən diqqət çəkənlərdən biri “Data analitikası” ixtisasıdır. Müasir dövrdə məlumatların doğru şəkildə idarə olunması və qorunması məsələsi çox vacibdir. Dövlət və özəl sektorda fəaliyyət göstərən təşkilatlar müxtəlif texnoloji avadanlıqlarla məlumatları saxlayır, bu səbəbdən məlumatların düzgün şəkildə qorunması və itirilməməsi üçün mütəxəssislərə ehtiyac var. Data analitikası ixtisası məhz bu məqsədlə əhəmiyyətlidir. Bu sahədə peşəkarlar məlumatların düzgün idarə olunması və qorunması istiqamətində mühüm rol oynayacaqlar. Bununla yanaşı, Riyaziyyat-İnformatika (Rİ) alt qrupuna bu ixtisasın əlavə olunması abituriyentlərin seçimində daha çox seçim imkanı yaradacaq və nəticədə digər ixtisaslara olan tələbatı da artıracaq”.

Ekspertin sözlərinə görə, proqram təminatı mühəndisliyi də mühüm ixtisasdır. Bu kompüter yönümlü ixtisaslar sırasına daxildir və Rİ alt qrupunda olacağı təxmin edilir.

R.Nurəliyev heyvandarla bağlı yeni ixtisasların yaradılmasından da danışıb:

“Hal-hazırda Azərbaycanda kənd təsərrüfatı sahəsində müxtəlif ixtisaslar mövcuddur, lakin xüsusi olaraq heyvandarlıq sahəsi üzrə ixtisaslar yox idi. Bu ixtisasın əlavə edilməsi ilə kənd təsərrüfatı sahəsinin inkişafına yeni bir nəfəs gələcək. Məsələn, Gəncə Aqrar İnstitutunda kənd təsərrüfatı ixtisasları var idi, amma orada heyvandarlıqla bağlı xüsusi tədris proqramları yox idi. Bu yeni ixtisasın əlavə olunması ilə heyvandarlıq sahəsinin inkişafına ciddi təkan veriləcək və bu sahədə mütəxəssislər yetişdiriləcək. Kənd təsərrüfatı texnologiyası ixtisası da mühüm bir sahədir. Müasir dövrdə kənd təsərrüfatında texnoloji avadanlıqlardan istifadə olunmadan irəliləyiş əldə etmək çətindir. Bu ixtisasın tədrisi ilə fermerlər müasir texnologiyaları daha effektiv istifadə etməyi öyrənəcəklər və bu da kənd təsərrüfatının inkişafına gətirib çıxaracaq”.

Təhsil eksperti qeyd edib ki, dietologiya ixtisası da müasir dövrün tələblərinə uyğun olaraq əlavə olunub:

“Qidalanma məsələləri günümüzdə önəmli mövzulardan biridir və cəmiyyətdə düzgün qidalanma və dietik qida məhsullarına olan tələbat artır. Bu sahədə mütəxəssis çatışmazlığı mövcuddur, buna görə də dietologiya üzrə təhsil verən ixtisasın tədrisi vacibdir. Bu ixtisası bitirən mütəxəssislər, düzgün qidalanma və dietik qida məhsullarının istifadəsi ilə bağlı cəmiyyətə peşəkar yardım göstərə biləcəklər”.

Riyaziyyat və fizika müəllimliyi ixtisasının yaradılmasını təqdirəlayiq hesab edən R.Nurəliyev bildirib ki, əvvəlki illərdə bu ixtisaslar ayrı-ayrılıqda tədris olunurdu, amma indi onların birləşdirilməsi qərarı verilib:

“Riyaziyyat və fizika bir-birini tamamlayan fənlər olduğu üçün bu iki fənnin bir müəllim tərəfindən tədris edilməsi təhsil sahəsində mühüm irəliləyişlərə səbəb olacaq. Bu, həm də müəllimlərin həm riyaziyyat, həm də fizika istiqamətində tədris etmələrini təmin edəcək. Yazılı mühəndislik ixtisası isə müasir dövrün ən tələblərindən biridir, amma təəssüf ki, bu ixtisas hələ əlavə olunmayıb. Yazılı mühəndislik, xüsusilə hava nəqliyyatı sahəsində, məsələn, insansız hava vasitələrinin (PUA), helikopterlərin, yəni hava nəqliyyatının idarə olunmasında mühüm rol oynayır. PUA-ların istehsalına və idarə edilməsinə dair tədris proqramlarının hazırlanması gərəkdir. Mən ümid edirəm ki, gələcək illərdə bu ixtisasın tədrisinə başlanacaq”.

Onun fikrincə, kənd təsərrüfatı və kibertəhlükəsizlik sahələrində kompüter yönümlü ixtisasların əlavə edilməsi diqqət çəkicidir:

“Müasir dövrün tələblərinə cavab verən ixtisasların tədrisi bir çox köhnəlmiş ixtisasların çıxarılmasını şərtləndirir. Çıxarılan ixtisaslar artıq müasir tələblərə uyğun olmayan sahələrdir. Lakin əlavə olunan yeni ixtisaslar dünya üzrə ehtiyac duyulan sahələrə yönəlmiş ixtisaslardır. Magistratura və doktorantura ixtisasları arasında da, xüsusilə kompüter yönümlü ixtisasların, kənd təsərrüfatı texnologiyalarının inkişafını nəzərə alaraq yeni istiqamətlərə meyil göstərilmişdir. Kənd təsərrüfatı sahəsində artıq yalnız ənənəvi üsullarla inkişaf mümkün deyil. Kənd təsərrüfatının texnologiyası, müasir texnoloji avadanlıqlardan istifadə edərək bu sahənin inkişaf etdirilməsi zəruridir. Bu səbəbdən kənd təsərrüfatının texnologiyası kimi yeni bir ixtisasın əlavə olunması vacibdir. Eyni zamanda kompüter yönümlü ixtisaslardan biri olan "Data analitikası" da vacib ixtisaslardan biridir. Data analitikası məlumatların saxlanması, idarə olunması və düzgün istiqamətləndirilməsini təmin edən bir sahədir. Magistratura və doktorantura ixtisaslarında müasir dövrün tələblərinə uyğun ixtisasların əlavə edilməsi, həm də dünya ilə ayaqlaşma və texnoloji inkişafı təşviq etmək məqsədi güdür”.

Sevinc İbrahimzadə / Metbuat.az

Məqalə Medianın İnkişafı Agentliyinin (MEDİA) maliyyə dəstəyi ilə “elmi-kütləvi, mədəni-maarif, təhsil proqramlarının hazırlanması” mövzusu üzrə hazırlanmışdır.