Icma.az
close
up
RU
Xalq artisti: Anam at sümüklərinin üstündəki ət parçalarını didişdirib yemək bişirirdi...

Xalq artisti: Anam at sümüklərinin üstündəki ət parçalarını didişdirib yemək bişirirdi...

Icma.az, Kulis.az portalına istinadən məlumatı açıqlayır.

Kulis.az əfsanəvi xoreoqraf, bir çox xalqların milli rəqslərinin mahir ifaçısı, SSRİ Xalq artisti Mahmud Esambayevin anası haqqında xatirəsini Babək Məmmədlinin tərcüməsində təqdim edir.

Valideynlərim çeçendir. Atam 106 il yaşayıb, 11 dəfə də evlənib. İkinci arvadı – Sofya Mixaylovna yəhudi idi. Ona, ancaq ona ana demişəm. O isə məni Moyşe çağırırdı.

- Moyşe, mən sürgünə yalnız və yalnız sənə görə gəlmişəm. Mənim sənə yazığım gəlir, - deyirdi mənə.

Onda bütün çeçenləri Orta Asiyaya köçürmüşdülər. Biz də Frunzedə yaşayırdıq. Günümün çox hissəsi həyətdəki uşaqlarla keçirdi.

- Moyşe! - məni çağırırdı. - Bura gəl.

- Hə, ana, nədir?

- Gəl bura, mən sənə deyim niyə cüllüt kimi arıqsan. Çünki, boşqabın dibini görə bilmirsən. Gəl, şorbanı axıra qədər ye qurtar, ondan sonra gedərsən.

Özü çox vaxt yemirdi, hamısını mənə verirdi. Burdakı odessalı rəfiqələri Fira Markovna, Maya İsaakovnagilə qonaq gedəndə də - onlar bizdən yaxşı yaşayırdılar - qarşısına qoyulan rulet və ya piroq dilimini kağıza büküb evə gətirirdi.

- Moyşe, bunu sənə gətirmişəm.

- Bəs sən?

- Mən istəmirəm...

Bir müddət sonra ət kombinatında dərnək fəaliyyətə başladı. O dərnəkdə bal və qərb rəqsləri öyrədirdim, bunun qarşılığında mənə bir kisə at sümüyü verirdilər. Anam sümüklərin üstündəki ət parçalarını didişdirib, yığıb kotlet bişirir, sümüklərdən də qaynadıb bulyon hazırlayırdı. Gecə düşəndə sümükləri evdən uzağa aparıb atırdım ki, bilməsinlər bizimdi.

Bir də baxırdın, heç nədən dadlı yemək hazırlayıb. Mən qazanmağa başlayanda toyuq boğazları, çimes bişirirdi. Qurudulmuş seld balığından elə yemək hazırlayırdı, adam az qala ağlını itirsin. Mənim Qırğızıstan Opera və Balet Teatrından dostlarım hələ də xatırlayırlar: "Mişa! Sənin anan bizi necə yedizdirirdi!"

Dedim axı, əvvəllər çox kasıb idik. Anam deyirdi: "Sabah Melomedgilə toya gedirik. Orda qefilte fiş, qaz içalatı verəcəklər. Bizim evdə bunlar olmur, çəkinib eləmə, doyunca ye".

Mən artıq yaxşı rəqs edir və "Varneçkes" oxuya bilirdim. Bu, anamın sevimli mahnısı idi. O, buna Sovet İttifaqının himni kimi qulaq asırdı. Tamara xanımı da "Varneçkes" oxuduğuna görə çox sevirdi.

Anam deyirdi: "Toyda səndən rəqs etməyini xahiş edəcəklər. Rəqs edib yaxşı dincələrsən, sonra oxuyarsan. Oxuyanda başını sağa-sola döndərmə, zürafə deyilsən. Adamlara baxma, mənim qarşımda dayan və anan üçün oxu".

Bəy və gəlin xupanın altında dayanmışdılar, rebe nigah mərasimini bitirdikdən sonra hamı masaya buyurdu, musiqi çalındı, rəqslər başladı. Anam fərəhlə deyirdi: "İndi Moyşe rəqs edəcək". Mən beş-altı rəqs oynadıqdan sonra o dedi: "Moyşe, indi isə oxu". Mən dediyi kimi onun qənşərində dayanıb oxumağa başladım: "Vı nemt men, vu nemt men, vu nemt men?.." Anam qürurla deyirdi: "Görün, o, necə istedadlıdır!" Ətrafdan ona tərif yağdırırdılar: "Təşəkkür edirik sizə, Sofya Mixaylovna, siz bir yəhudi oğluna düzgün tərbiyə vermisiniz. İndi çoxu ruslaşıb, artıq yəhudicə heç nə bilmirlər..."

Məni Qırğızıstan Opera və Balet truppasına götürmüşdülər. Anam bütün tamaşalarıma gəlib baxırdı. Bir dəfə məndən soruşdu:

- Moyşe, de görüm, rus milləti var?

- Hə, ana, əlbəttə var.

- İspanlar da millətdir?

- Millətdir, ana.

- Bəs induslar?

- Bəli.

- Bəs yəhudilər millət deyil?

- Nə olub axı, ana, niyə belə deyirsən? Əlbəttə, millətdirlər.

- Əgər sən dediyin kimidirsə, bəs onda niyə yəhudi rəqsi oynamırsan? "Yevqeni Oneqin"də rus rəqsi oynayırsan, "Lakme"də indus.

- Yəhudi rəqsini kim göstərəcək axı, mənə?

- Mən göstərəcəm...

O, çox iri qadın idi, hardasa150 kiloqram çəkisi olardı.

- Sən necə göstərəcəksən axı?

- Əllərimlə.

- Bəs ayaqlar?

- Özün bir şey fikirləşərsən.

Bundan sonra Şolom-Aleyxemi oxuyub özümdən "E yunqer şnayder" rəqsini uydurdum. Dərzidə artıq qalan parçalardan kostyum tikdirmişdim; şalvarım gödək, arxası isə başqa materialdan idi. Bütün bunlar rəqsimi açırdı. Bu rəqs mənim pasportum oldu. Tamaşaçılar hər dəfə "bis" çığırıb bu rəqsi təkrar oynamağımı istəyirdilər.

Anam deyirdi: "Əziz balam, sən elə fikirləşirsən ki, mən yəhudi olduğuma görə sənin yəhudi rəqsi oynamağını istəyirəm? Əlbəttə, yox. Yəhudilər sənin haqqında belə deyəcəklər: gördünüz, o Braziliya rəqsini necə gözəl oynadı? Və yaxud da İspan rəqsini. Yəhudi rəqsindən isə heç nə deməyəcəklər. Ancaq, səni məhz o yəhudi rəqsinə görə sevəcəklər!"

Anam 91 yaşında öldü. Vilnyusda yaşayan bacısı Mira bizə - Frunzeyə qonaq gəlmişdi. Gedəndə anamı təkidlə Vilnyusa dəvət etdi: "Sofa, mütləq gəl. Mişa artıq uşaq deyil, ailəli kişidir, bircə ay yanında qalmasan itib-batası deyil, qorxma". Nə qədər israr etdim: "Oranın iqlimi başqadır. Sən yaşda adama təhlükəlidir".

- Moyşe, bir az qalıb gələcəm, narahat olma, - dedi.

Getdi və daha qayıtmadı...

O, çox mərhəmətli və xeyirxah biri idi. Biz birlikdə gözəl ömür sürdük. Heç vaxt atama ehtiyacımız olmadı. O, mənə doğma anamı əvəz etdi. Hər ikisi həyatda olsa idi, mən bilməzdim hansına birinci yaxınlaşım, qucaqlayım...

Pula qənaət üçün az yeyən, həyat yoldaşı ilə iki il yarım məktublaşan, özündən başqa rəqibi olmayan Kamal Sunal Mədəniyyət naziri Akademik Musiqili Teatrın qonağı oldu Məşhur rejissorun aktrisa qızı həbs edildi
Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:72
embedMənbə:https://kulis.az
archiveBu xəbər 14 Noyabr 2024 17:02 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Britaniya ordusunun sayını artırır İlk dəfə

03 İyun 2025 01:17see137

İmamoğlunun trolları hərəkətə keçdi

02 İyun 2025 15:13see136

Efirdə Təyyar Bayramovun mikrofonu söndürüldü Video

02 İyun 2025 15:31see132

Rusiya və Ukrayna yeni mübadilələr haqqında razılığa gəldi

02 İyun 2025 18:38see131

“Hörümçək toru” əməliyyatı ABŞ ı şoka salıb..?

03 İyun 2025 00:26see125

Bu beş bürc iyunda çətin sınaqdan keçəcək

03 İyun 2025 00:08see121

RUSİYA BİR GÜNDƏ NƏ QƏDƏR İTİRDİ? Məhv edilən təyyarılərin qiymətləri

02 İyun 2025 15:22see121

Təmkin: “Bizə olan inamı doğrultduq”

03 İyun 2025 09:15see120

Futzal üzrə Azərbaycan Kubokunun final oyununa təyinatlar açıqlanıb

03 İyun 2025 10:16see119

Ukrayna zərbə endirdi, bütün vilayət işıqsız qaldı

03 İyun 2025 01:34see119

Avtobus zolağının ətrafında qəza baş verərsə sürücülər nə etməlidir? VİDEO KONKRET

02 İyun 2025 23:52see118

Ata telefonu açaraq oğlunun Qatilini Tapdı

02 İyun 2025 23:28see117

Puqaçovanın evi ilə bağlı müəmma Elan yoxa çıxdı...

02 İyun 2025 13:19see116

Rusiya vapların satışına tam qadağa qoymağa çağırır...

02 İyun 2025 22:55see116

Yeni dərs ilində məktəb formaları dəyişəcək? RƏSMİ

02 İyun 2025 14:52see115

Amerikalı aktyor güllələnərək öldürüldü

03 İyun 2025 01:26see114

Ağdamda 747 nəfər işlə təmin olunub

02 İyun 2025 15:16see114

Xaricdən gətirilmiş ət ilə daxildə satılan ət arasında əsas fərqlər yalnız kimyəvi tərkib baxımından ola bilər AÇIQLAMA

02 İyun 2025 22:30see114

Mançester Siti iki müdafiəçiyə elçi düşdü edir Biri razılıq verdi, o biri...

02 İyun 2025 16:00see114

Bu günə qədər Qareginin ünvanına güldən ağır söz deyilməyib

03 İyun 2025 09:40see114
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri