Xəstəlik 7ci günü keçirsə...Mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır
Lazım gələrsə, uşaq əhalisinin kütləvi vaksinasiyası məsləhət görüləcək
Uşaq, gənc, yaşlı, qoca... fərq etmir, əhali arasında qrip və kəskin respirator virus infeksiyaları yayılıb. Əksəriyyət boğaz ağrısı, yüksək hərarətlə başlayan, kəskin öskürək, baş ağrısı, halsızlıqla günlərdir davam edən xəstəlikdən əziyyət çəkir. “Yeni” xəstəliyə ad da tapılıb: “metapnevmovirus”. Əlamətlər bildiyimiz qrip xəstəliyinin əlamətləridir, koronavirusa oxşarlığı da var. COVİD dönəmində koronavirusla tanış olanlar “yeni xəstəlikdən” ehtiyat edir, qorxu və həyəcan keçirirlər. Uşaqlar arasında da xəstələnənlərin sayının artması valideynləri daha da narahat edir. Analar “qızdırmanı aşağı ala bilmirik. Dərman veririk, qızdırma düşür, səhərə yaxın yenidən qalxır. Boğaz şişib, uşağın səsi çıxmır, danışa da bilmir” deyib çarəsizlikdən şikayətlənirlər. Eyni hal orta yaş və yaşlı insanlarda da müşahidə edilir. Lakin Səhiyyə Nazirliyi əhalinin narahatlığına ciddi əsas olmadığını, yayılan xəstəliyin hər hansı yeni virus növü deyil, bildiyimiz qrip – kəskin respirator (yuxarı tənəffüs yollarının iltihabı) xəstəlik olduğunu açıqlamaqla narahatlığa son qoyub. SN-nin mütəxəssis-eksperti, infeksionist Təyyar Eyvazov bildirib ki, qeyd olunan əlamətlər kəskin respirator və fəsli qrip infeksiyaları ilə əlaqədardır: "Uşaqlar risk qrupu sayıldığı üçün onlar arasında daha çox yayılıb. Bu viruslardan qorunma yolları ənənəvi üsullardır. Məsələn, koronavirus infeksiyasından qorunma yollarının indiki virus infeksiyalarından qorunma yollarından fərqi yoxdur. Qorunmaq üçün xəstəlik əlamətləri olan şəxslərlə yaxın təmasda olmamalı, qoruyucu maska taxmalı, gigiyena qaydalarına əməl etməli və əhalinin sıx olduğu məkanlardan çəkinməliyik. Xəstə uşaqları evdə saxlamaq mütləqdir. Əgər yüksək bədən hərarəti üç gündən çox davam edirsə, həkimə müraciət tövsiyə olunur". T.Eyvazov son günlər cəmiyyətdə narahatlıq yaradan HMPV virusu ilə bağlı da danışıb: "İnsan metapnevmovirusu" (HMPV) Çində yayılıb. Yeni virus deyil. Respirator virusların bir növüdür. Bu virus illərdir, mövcuddur. Bizdə yayılan virus isə fəsli qrip və digər respirator viruslardır".
Qeyd edək ki, virus infeksiyasına qarşı profilaktik və əksepidemik tədbirlərin gücləndirilməsi məqsədilə Səhiyyə Nazirliyi ölkəyə mövsümi qrip əleyhinə “Abbott” şirkətinin istehsalı olan tam təhlükəsiz və yüksək keyfiyyətli vaksin preparatları gətirib və səhiyyə nazirinin müvafiq əmrinə əsasən ötən il sentyabr ayının 10-dan vaksinasiyaya başlanılıb. Ölkədə qrip əleyhinə kifayət qədər vaksin ehtiyatı olduğu üçün əlavə vaksinlərin alınması nəzərdə tutulmayıb. Bu barədə “Report”un sorğusuna cavab olaraq Səhiyyə Nazirliyindən bildirilib. Nazirlik əhalinin sağlamlığının qorunması və kəskin respirator virus infeksiyalarına yoluxma hallarının qarşısının alınması məqsədilə risk qrupuna aid olan vətəndaşları mövsümi qripə qarşı peyvənd olunmağa çağırır. Məlumata görə, qripə qarşı peyvənd olunmaq istəyən şəxslər yaşayış və ya iş yeri üzrə əhaliyə ambulator-poliklinik xidmət göstərən dövlət tibb müəssisələrinə müraciət edə bilərlər.
Həkim-terapevt Şahvələd Məmmədov "Sherg.az”a açıqlamasında son vaxtlar yayılan virusların mürəkkəb, qarışıq assoisasiyalı olduğunu dedi:
- Bu virusun Qazaxıstanda, Rusiyada, Ukraynada, Çində yayıldığına dair məlumatlar var. Çində ümumiyyətlə, kütləvi xarakter alıb. Niyə “Metapnevmovirus” adlanır, çünki qısa zamanda, 24 saat ərzində pnevmaniyaya keçmə xüsusiyyəti var. Bu xüsusiyyətinə görə təhlükəli hesab edilir. SN tərəfindən bəli, qrip əleyhinə vaksinlər ölkəyə gətirilib, yaşlı insanlar, xroniki xəstəlikləri olanların qrip əleyhinə peyvənd vurdurması məsləhətdir. Həmçinin uşaqların da yaş həddinə uyğun peyvənd olunmaları məsləhətdir. Uşaqlar arasında da respirator xəstəliklər yayılıb, qrip, rotavirus. Lazım gələrsə, uşaq əhalisinin kütləvi vaksinasiyası məsləhət görüləcək. Qorunma üsulları bəllidir. Tibbi maskalardan istifadə etmək, kütləvi yerlərə getməmək, xəstə insanlarla kontaktda olmamaq, təmiz havada gəzinti, gigiyena qaydalarına əməl etmək, bol maye qəbulu və immunitet gücləndirən qidalara üstünlük vermək.
Ş.Məmmədov bildirdi ki, qızdırmanı aşağı salmaq üçün parasitomol tərkibli dərman preparatlarından (Paraferin, Parasitomol) istifadə edilməlidir. Bu cür preparatlar boğazda yanmanı da aradan qaldırır, qızdırmasalıcı preparatlardır:
- Antivirus preparatlardan istifadə etmək olar. Məsələn, “Erqaferon”, “Anaferon”, “İnoseda”. Bu xəstəlik adətən 3-5, bəzən 7 gün davam edir. Lakin xəstəlik 7 gündən çox davam edirsə, intoksikasiya artırsa, mütləq həkimə müraciət etmək və döş qəfəsini rentgen etdirmək lazımdır ki, pnevmaniya əlaməti olub-olmadığı bilinsin. Kəskin ağırlaşma baş vermədən qarşısı alınsın, lazımi müalicə aparılsın.