Ağır çantalarla yüklənən kiçik məktəblilər: Bəs beynəlxalq standart necədir?

"Təmiz dünya” ictimai birliyinin sədri Mehriban Zeynalova şagirdlərin çantalarının onların sağlamlığına zərbə vurduğunu açıqlayıb.

Sədr sosial səhifə hesabında 11 yaşlı uşağın məktəbə apardığı çantasının fotosunu paylaşıb:

"Bu çanta 11 yaşlı uşağın qaldırdığıdır. Mənə elə gəlir təhsil ekspertləri məsələni gündəmə gətirməlidir. Azərbaycanda bizim dövrümüzdə skolioz, kifoz kimi xəstəliklər o qədər də tanınmırdı. 7 yaşından başlayaraq 10 ay uşaq bu ağır yüklə məktəbə gedir. Uşağın formalaşmamış orqanları yükdən əyilir. Hamı məktəbə uşağını maşında aparmır ki... Əgər uşaqların sağlam inkişafından danışırıqsa, bu mövzu ciddi müzakirə edilməlidir. Dərs proqramlarının çətinliyi zehni gərginlik yaradırsa, əlavə olaraq da yaşına uyğun olmayan ağırlığı qaldırmaq, sözsüz ki, uşağın inkişafını ləngidir”.

Mehriban Zeynalova vurğulayıb ki, son günlər doğuşun azalması ilə bağlı müzakirələrdə bu problem qabardılır:

"Bütün orqanları əyilmiş gəncin uşaq dünyaya gətirə bilməsi mümkünsüzləşir”.

Ölkə.az xəbər verir ki, təhsil eksperti Elmin Nuri Qaynarinfo-ya açıqlamasında bildirib ki, ağır məktəbli çantası problemi ara-sıra gündəmə gəlsə də, kölgədə saxlanılan, ciddi qəbul olunmayn məsələ kimi dəyərləndirilir:

"Amma bu, kökündən yanlışdır. Tam əminliklə deyə bilərəm ki, şagirdlərin hazırda üzləşdiyi ağır çanta problemi onların gələcəkdə zehni, fizioloji-psixoloji inkişafına mənfi təsir göstərəcək. Bunun belə olacağı çox təəssüf ki, yüksək ehtimalla dəyərləndirilir. Kimsə bunu bunu ciddi məsələ kimi qəbul etməyə bilər, amma məsələnin əsaslandırılması çox vacibdir. Bu gün dünya standartlarında məktəbli çantasının çəkisi şagird çəkisinin 10%-dən yuxarı çıxmamalıdır. 10% maksimal göstəricidir. Bu 7-8, hətta 6%-də ola bilər. Məsələn, ibtidai sinifdə oxuyan bir uşağın çəkisi 40 kilodursa, heç zaman 4 kilodan artıq çanta qaldırmamalıdır. Burada qan dövranının hərəkət mexanizmi var, skolioz, onurğa ilə bağlı olan bir çox ciddi məsələlər var ki, bu, davamlı şəkildə il boyu həyata keçdikdə şagirdin fizionomiyasına ciddi təsir edir”.

Elmin Nuri əlavə edib ki, aparılan araşdırmalar və dünya təcrbəsi ağır məktəbli çantasının şagirdin dərsə olan marağına da ciddi təsir göstərdiyini vurğulayıb:

"Hər kəs dərsə maşına getmir, uşaqlar çantasını çiyinlərində daşıyır. Bu, hələ dərs başlamamış uşaqlarda yorğunluq yaradır. Məsələnin görünməyən tərəfləri çoxdur. Beynəlxaq standartlarda nəinki çantanın, hətta bir məktəbli üçün lazım olan dərs vəsaitinin də xüsusi çəkisi göstərilir ki, bu, onu keçməməlidir”.