Azərbaycan Albaniya münasibətləri multikultural dəyərlər üzərində qurulan strateji tərəfdaşlığa əsaslanır MÜSAHİBƏ

Bakı, 25 dekabr, Günel Türksoy, AZƏRTAC

Albaniya Beynəlxalq Tədqiqatlar İnstitutunun İdarə Heyətinin üzvü, akademik Arben Ramkaj AZƏRTAC-a verdiyi müsahibədə Azərbaycan-Albaniya münasibətlərinin mövcud vəziyyəti və inkişaf perspektivləri barədə fikirlərini bölüşüb. Akademik, eyni zamanda, Azərbaycanın multikultural dəyərlərin qorunması, mədəniyyətlərarası və dinlərarası dialoqun təşviqi istiqamətində dövlət səviyyəsində həyata keçirdiyi ardıcıl və məqsədyönlü təşəbbüslərin beynəlxalq müstəvidə mühüm əhəmiyyət daşıdığını vurğulayıb.

Həmin müsahibəni təqdim edirik:

- Azərbaycan tolerant ölkə kimi dünyada tanınır. Multikultural dəyərlərin qorunması və təşviqi istiqamətində Azərbaycanda görülən işləri necə qiymətləndirirsiniz?

- Azərbaycan bu gün multikulturalizm və dinlərarası birgə yaşayışın təşviqi sahəsində həm regionda həm də qlobal miqyasda nümunəvi mövqeyə malikdir. Bu uğur Prezident İlham Əliyevin uzaqgörən və ardıcıl strateji baxışının məntiqi nəticəsidir. Məhz bu liderlik sayəsində Azərbaycan müasir mədəni diplomatiyanın aparıcı rol oynayan ölkələrdən birinə çevrilib.

Müsəlman, xristian və yəhudi icmalarının sülh, qarşılıqlı hörmət və etimad şəraitində birgə yaşaması Azərbaycanda əsrlər boyu formalaşmış tarixi ənənədir. Bu model bu gün dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən biri kimi qorunur və sistemli şəkildə inkişaf etdirilir. Dini və mədəni irs abidələrinin bərpasına, dini icmaların institusional gücləndirilməsinə, mədəniyyətlərarası dialoqun təşviqinə və tolerantlıq mövzusunda qlobal platformaların yaradılmasına dövlət tərəfindən məqsədyönlü və davamlı investisiyalar həyata keçirilir. Nəticə etibarilə Azərbaycan müxtəlifliyin qarşıdurma deyil, əksinə qarşılıqlı anlaşma və sülh üçün güclü vasitə ola biləcəyini sübut edən ilhamverici beynəlxalq model kimi qəbul olunur.

- Azərbaycanda mədəniyyətlərarası və dinlərarası dialoqun təşviqinə yönəlmiş dövlət səviyyəli təşəbbüsləri necə dəyərləndirirsiniz?

- Azərbaycan mədəniyyətlərarası və dinlərarası dialoqun təşviqi sahəsində çevik, davamlı və səmərəli institusional mexanizmlər formalaşdırıb. Bu sahədə aparıcı qurumlardan biri Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzidir. Mərkəz Rəvan Həsənovun rəhbərliyi altında qısa müddət ərzində mədəni diplomatiya sahəsində beynəlxalq etimad qazanan nüfuzlu mərkəzə çevrilib. Mərkəzin təşəbbüsü ilə Asiya, Afrika, Avropa, Amerika Birləşmiş Ştatları və digər regionlarda aparıcı akademik qurumlar mədəniyyət institutları və beynəlxalq təşkilatlarla strateji tərəfdaşlıq şəbəkələri yaradılıb. Bu əməkdaşlıqlar Azərbaycanı qlobal dialoqun təşviqində ən fəal və etibarlı tərəfdaşlardan biri kimi mövqeləndirib. Tolerantlığın paytaxtı kimi tanınan Bakıda mütəmadi keçirilən beynəlxalq forumlar şəhəri sülh içində birgəyaşayışın praktik modelinin tətbiq edildiyi canlı platformaya çevirib. Bu tədbirlərin bir neçəsində iştirak etmiş şəxs kimi əminliklə deyə bilərəm ki, Azərbaycan beynəlxalq müstəvidə sülh mədəniyyətinin və dinlərarası harmoniyanın real və uğurlu nümunəsi kimi təqdim olunur.

- Bu sahədə Azərbaycanın Albaniya ilə əməkdaşlığını və ölkəmizin verə biləcəyi töhfələri necə qiymətləndirirsiniz?

- Albaniya Qərbi Balkanlar və Cənub Şərqi Avropa regionunda mühüm geosiyasi və strateji əhəmiyyətə malik ölkədir. O, NATO nun tam hüquqlu üzvü, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının fəal iştirakçısı, Frankofoniya məkanının bir hissəsi, Aralıq dənizi təşəbbüslərində etibarlı tərəfdaş və Avropa İttifaqına üzvlük yolunda ardıcıl islahatlar aparan ciddi namizəddir. Eyni zamanda, Albaniya beynəlxalq sülh və təhlükəsizlik missiyalarında, o cümlədən terrorizmə qarşı qlobal koalisiyada fəal iştirak edir. Bu çoxşaxəli beynəlxalq mövqe Albaniyanı Şərq və Qərb arasında unikal mədəni və diplomatik körpüyə çevirir. Məhz bu baxımdan Azərbaycanla əməkdaşlıq strateji xarakter daşıyır və böyük potensiala malikdir. Hazırda iki ölkə arasında münasibətlər iqtisadi, siyasi, mədəni və təhlükəsizlik sahələrində ardıcıl və dinamik şəkildə inkişaf edir. Hər iki dövlətin həm İslam dünyası, həm Avro Atlantik məkan, həm də İsraillə möhkəm, etibarlı əlaqələrə malik olması dialoq, vasitəçilik və sülh quruculuğu istiqamətində birgə təşəbbüslər üçün geniş imkanlar yaradır.

Bu kontekstdə Albaniya Azərbaycanın Cənub Şərqi Avropaya açılan strateji tərəfdaşı, Azərbaycan isə Albaniyanın Qafqaz və Mərkəzi Asiya ilə əlaqələrinin möhkəmləndirilməsində əsas platforma rolunu oynaya bilər. İki xalq arasında mövcud olan qarşılıqlı hörmət və etimad münasibətlərin əsas dayağıdır. Xüsusilə Prezident İlham Əliyevin liderliyinə və müasir Azərbaycanın memarı Ümummilli Lider Heydər Əliyevin zəngin siyasi irsinə göstərilən yüksək ehtiram bu əlaqələrin möhkəm təməl üzərində qurulduğunu nümayiş etdirir. Məhz bu amil Azərbaycan-Albaniya strateji tərəfdaşlığının davamlı şəkildə dərinləşməsini təmin edir.