Azərbaycanın prinsipiallığı nəticə verdi

Rusiya prezidenti Vladimir Putin Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevə zəng edərək, "Azərbaycan Hava Yolları" QSC-yə məxsus sərnişin təyyarəsinin vurulmasına görə üzr istəyib, həlak olanların ailələrinə və yaxınlarına başsağlığı və xəsarət alanlara şəfa dilədiyini deyib. Bunun ardınca Rusiyada Cinayət Məcəlləsinin müvafiq maddəsi ilə cinayət işi qaldırılıb.

Azərbaycan Prezidentinin rəsmi saytında yayılmış məlumata görə,

Prezident İlham Əliyev telefon danışığı zamanı “Azərbaycan Hava Yolları”na məxsus sərnişin təyyarəsinin Rusiyanın hava məkanında olan zaman kənar fiziki-texniki müdaxiləyə məruz qaldığını və idarəetməsini tam itirdiyini, Qazaxıstanın Aktau şəhərinə doğru yönləndirildiyini və yalnız pilotların şücaəti və peşəkarlığı sayəsində qəza enişi edə bildiyini qeyd edib. Dövlətimizin başçısı təyyarənin gövdəsində çoxsaylı dəliklərin olmasının, hələ havada olarkən sərnişin və heyət üzvlərinin təyyarənin göyərtəsini dəlib içəri daxil olan yad hissəciklərlə yaralanmasının və bu xüsusda sağ qalan təyyarə bələdçiləri və sərnişinlərin ifadələrinin kənar fiziki-texniki müdaxilə faktını təsbit etdiyini vurğulayıb.

Söhbət zamanı dövlət başçıları bu faciənin bütün təfərrüatlarının ciddi və hərtərəfli araşdırılması və günahkarların məsuliyyətə cəlb edilməsini müzakirə ediblər.

Bu, Azərbaycanın gözlədiyi və tələb etdiyi bir davranış idi. Prezident İlham Əliyev lap əvvəldən bütün versiyaları araşdırmaq tapşırığı vermişdi. Beləliklə, Azərbaycan dövləti, dövlət başçısı həlak olmuş 38 nəfərin, yaralanmış 29 nəfərin haqqını və öz dövlət maraqlarını sona qədər müdafiə etdiyini göstərdi.

Bu, iki ölkənin müttəfiqlik birgə fəaliyyəti haqqında bəyannamənin, ümumiyyətlə, qonşuluq, dostluq, strateji müttəfiqlik məntiqinə uyğun addımdır. Azərbaycan prezidenti və bütövlükdə dövlət qətiyyət və prinsipiallıq göstərdi. Təkcə özünün deyil, Qazaxıstanın və Qırğızıstanın, elə Rusiyanın özünün də vətəndaşlarının haqqını tələb etmiş oldu. Çünki hadisədə bu ölkələrin vətəndaşları da zərər çəkmişdi. Azərbaycan bu hadisənin adi bir qəza deyil, cinayətkarcasına səhv olduğunu Rusiya tərəfinə qəbul etdirdi. Bundan əvvəl də Rusiya hava məkanında, eləcə də, Rusiyanın faktik nəzarətində olan Ukrayna səmasında sərnişin təyyarələri vurulub. Ancaq heç birinə görə Moskva zərərçəkən dövlətdən üzr istəməyib. Ancaq Azərbaycan buna nail oldu. Azərbaycanın Rusiya ilə yaxşı münasibətləri var. Bu, əlbəttə, hər iki tərəf üçün çox mühümdür. Ancaq Azərbaycan tərəfi lazımi qədər qətiyyətli və prinsipial mövqe tutmasaydı, araşdırmaya beynəlxalq ekspertləri cəlb etməsəydi, bu hadisənin üstünü örtmək istəyən qüvvələr öz məqsədinə nail olacaqdı. Amma Azərbaycan prezidenti öz dövlətinin və zərərçəkən vətəndaşlarının haqqını heç kimə verməyəcəyini ilk andan nümayiş etdirmişdi. Nəticədə Rusiya Azərbaycandan üzr istədi və cinayət işi qaldırıldı. Bu, iki ölkə arasında münasibətlər üçün ciddi sınaq idi. Azərbaycan, Qazaxıstan, eləcə Rusiya özü bu sınaqdan keçmiş oldu. Bundan sonrası hər üç ölkədə cinayət işlərinin yekunlaşması, təqsirkarların cəzalandırılması və zərərçəkənlərə kompensasiyanın ödənilməsidir. Heç şübhə yoxdur ki, Azərbaycan dövləti bu prosesin sona qədər aparılması üçün eyni prinsipial və qətiyyətli mövqeyini göstərəcək.

Bahəddin Həzi