“Belə faktların artması bəzi məktəblərdə mənəvi dəyərlərin zəiflədiyini göstərir” SOSİOLOQ

Son dövrlərdə sosial şəbəkələrdə şagirdlərin intim görüntülərinin paylaşılması cəmiyyətdə dərin narahatlıq doğuran hallardan birinə çevrilib.

Belə hadisələrin artması təkcə azyaşlıların psixoloji durumuna deyil, həm də cəmiyyətin mənəvi dəyərlər sisteminə mənfi təsir göstərir.

Bəs bu vəziyyətin əsas səbəbləri nələrdir? Şagirdlərin belə təhlükələrlə üzləşməsində valideynlərin rolu nə dərəcədə önəmlidir? Və ən əsası – bu təhlükənin qarşısını almaq üçün hansı addımlar atılmalıdır?

Mövzu ilə bağlı Gununsesi.info-ya danışan sosioloq Naib Niftəliyev bildirib ki, şagirdlərin sosial şəbəkələrdə yayılan etikadan kənar görüntələrinin qarşısını almaq üçün internetdə və onlara verilən elektron cihazlarda yaşa uyğun məhdudiyyətlərin tətbiqi vacibdir.

“Bu, ilk təsadüfi hal deyil. Vaxtilə də şagirdlərin etik qaydalardan kənar davranışlarını əks etdirən görüntülər yayılıb. İmtahan dövrlərində və ya müxtəlif hallarda yeni nəslin normadan kənar hərəkətləri ilə bağlı videoların internetdə yayılmasına dəfələrlə şahid olmuşuq. Yəni bu, yeni tendensiya deyil.

Bu cür hallar arzuolunan olmasa da, faktların artması bəzi məktəblərdə mənəvi və etik dəyərlərin zəiflədiyini göstərir

Düzdür, məktəblərdə müəyyən nəzarət mexanizmləri, kamera sistemləri mövcuddur. Lakin sosial şəbəkələrə çıxışın asanlaşması, eləcə də zarafat və ya zorakılıqla müşayiət olunan bullying və mobbing hallarına meylin artması, ümumilikdə cəmiyyətdə yaşanan mənəvi böhranın təzahürüdür.

Bu kimi halların qarşısını almaq üçün bütün cəmiyyətin sağlam qüvvələri – valideynlər, müəllimlər, pedaqoqlar və eləcə də sadə insanlar – diqqətini bu məsələyə yönəltməlidir”.

Sosioloqun sözlərinə görə, bu cür davranışlar gələcək nəsillərin formalaşmasına mənfi təsir göstərir, gələcəkdə mənəvi baxımdan problemlərin yaranmasına və idarə olunması çətin gənclik qruplarının formalaşmasına səbəb ola bilər.

“Görüləcək tədbirlərin dairəsi genişdir və kompleks yanaşma tələb edir. İlk tədbirlərdən biri maarifləndirmənin gücləndirilməsidir. Bu prosesə idmandan başlamaq mümkündür – bu, həm sadə, həm də effektiv addımlardan biridir. Digər tərəfdən, şagirdləri təhsil və peşə yönümlü fəaliyyətlərə, faydalı məşğuliyyətlərə daha çox cəlb etmək vacibdir.

Mən düşünmürəm ki, sosial şəbəkələrə çıxışı tam məhdudlaşdırmaq mümkündür və bu, doğru yanaşmadır. Ümumiyyətlə, etik davranış, tərbiyə və təlimlə bağlı diqqət artırılmalı və gücləndirilməlidir. Eyni zamanda internetdə, onlara verilən telefonlarda, smartfonlarda və kompüterlərdə yaşa uyğun məhdudiyyətlərin tətbiqi məqsədəuyğundur. Yaş limiti mütləqdir və onlayn davranış etikası müvafiq qanunvericiliklə də tənzimlənə bilər.

Düşünürəm ki, çıxış yolları var. Sadəcə, biz yetkinlərin riskli davranışlarını diqqətdən kənarda saxladıqca, belə halların artması təbii hal kimi görünə bilər. Burada “təbii” ifadəsini şərti mənada işlədirik, çünki əslində belə olmamalıdır.

Bu nəzarəti gücləndirməklə, ictimai qınağı artırmaqla, yeni yetkinlərə sosial məsuliyyət hissi aşılamaqla və etik davranışın faydalarını anlatmaqla bu məsələnin daha effektiv həllinə nail ola bilərik. Görüntülərin artması problemli vəziyyətdir və xoş təsir bağışlamır, lakin çıxış yolları kifayət qədərdir və vəziyyət ümidsiz deyil.

Düşünürəm ki, hər bir mexanizmin tətbiqi üçün müəyyən psixososial müdaxilələrə, eləcə də yeni yetkinlər, gənclər və məktəblilər arasında hiss olunmayan, lakin effektiv təhsil metodlarına ehtiyac var,”-deyə sosioloq fikirlərini yekunlaşdırıb.

Gülxanım Əliyeva

Gununsesi.info