Icma.az
close
up
RU
Bölgələrdə 200 ə yaxın yaşı olan un dəyirmanları TARİXƏ QOVUŞUR ARAŞDIRMA FOTO

Bölgələrdə 200 ə yaxın yaşı olan un dəyirmanları TARİXƏ QOVUŞUR ARAŞDIRMA FOTO

Icma.az, Bizim media portalına istinadən məlumat verir.

Ölkəmizin demək olar ki, bütün bölgələrində vaxtilə fəaliyyət göstərən qədin un dəyirmanlarına hazırda tələbat xeyli azalıb. Təqribən 25-30 il öncəyə qədər bölgə sakinləri əkib becərdikləri taxılı bu dəyirmanlara gətirərək bir kisəsini un, bir hissəsini isə yem kimi üyüdərək gündəlik təlabatda istifadə ediblər. Belə dəyirmanlarda üyüdülən unun keyfiyyəti yüksək, ondan hazırlanan çörək isə dadlı-tamlı olub. Həmin dəyirmanlarda üyüdülən taxıl insanların gözü qarşısında olurdu. Halbuki indiki dövrdə istehlak etdiyimiz və mağazalardan aldığımız çörəyin hansı şəraitdə hazırlandığından belə xəbərimiz yoxdu.
O zaman nəyə görə belə dəyirmanlara son vaxtlar tələbat azalıb?

Bizim.Media-nın Aran bürosu olaraq bu suala cavab tapmaq üçün ilk olaraq Kürdəmir rayonunun Mürtülü kəndi ərazisində uzun illərdir ki, fəaliyyət göstərən daş dəyirmanına üz tutduq.
Dəyirman sahibi Hacı Tağıyev yerli büromuza bildirdi ki, bu sahə ona dədə babalarından miras qalıb və dəyirman 65 ilə yaxındır fəailiyyət göstərir. O, deyir ki, vaxtilə nəinki Kürdəmir camaatı, hətta yaxın rayonların insanları un və yem üyütmək üçün bura üz tuturdu. Son illər isə un üyütmək üçün ona müraciət edən sakinlərin sayında kəskin azalma müşahidə olunur. Əvəllər bir gündə tonlarla un və yem üyüdülən dəyirmanda son illər gün ərzində ən çoxu 200-300 kq un, yaxud yem üyüdürlər ki, bu vəziyyət də günü-gündən azalmaqda davam edir.

Hacı Tağıyev sözügedən dəyirmanda üyüdülən unun tərkibinin həddindən artıq zəngin olduğunu və bu, undan əsasən şəkərli diabet və mədə bağırsağ xəstəliyindən əziyyət çəkən insanların daha çox xeyir gördüyünü deyib. Qədim dəyirmanlara gələnlər isə əsasən yaşlı nəslin nümayəndələridir. Gənc nəsil ümumiyyətlə bura üz tutmur. Onlar mağazalardan hazır çörək almağa daha çox üstünlük verirlər.
Hacı dayının sözlərinə görə yaşlandığına görə bu qədim dəyirmanı oğlu Nizamiyə həvalə edib. Əsas səbəb isə qədim adət-ənənələrimizi qoruyub saxlamaqdır.
Daha sonra müşahidələrimizi Göyçay rayon Aşağı Qara Məryəm kəndində yerləşən su dəyirmanında davam etdirdik. Çarxla işləyən su dəyirmanı XIX əsrə - 200-ə yaxın yaşı olan dəyirman indi də fəaliyyətdədir. Bu dəyirmanın İsmayıllıda yaşayan malakanlar tərəfindən qurulduğu deyilir. İlk başlarda taxtadan ibarət olan dəyirman 1918-ci ildə ermənilərin Göyçaya hücumu zamanı tamamilə dağıdılıb, yerlə yeksan olub. Bir müddət sonra bünövrəsi daş materiallarla hörülüb və yenidən bölgə sakinlərini təmiz unla təmin etməyə başlayıb.

Dəyirmanda dənli bitkilərdən arpa, buğda, hətta qarğıdalı belə üyüdülür. Qara un orqanizmə, insan sağlamlığına xeyri ilə seçilir, çörəyi isə olduqca ləzzətli və ətirlidir. Elə bu səbəbdəndir ki, ölkəmizin müxtəlif bölgələrindən buraya un üyütməyə gələnlər var. Çarxın daha bir özəlliyi ondadır ki, itkiyə yol verilmir. 50 kiloqram buğdadan elə 50 kq da un alınır. Dəyirman bir saat ərzində 100-120 kq un üyütmək gücündədir. Gün ərzində orta hesabla 2-3 ton arası məhsul götürmək olur.
Dəyirmanın sahibi Asim Cəbiyev deyir ki, bura əvvəllər hər gün işləsə də, son vaxtlar yalnız həftənin şənbə günü fəaliyyət göstərir. İnsanlar yalnız həftənin  bir günü un və ya yem üyütmək üçün bura üz tuturlar. Son vaxtlar isə bu dəyirmana müraciət edənlərin sayında kəskin azalma müşahidə olunur.

Kənd sakinləri Şaban Hüseynov və Əhməd Cəbiyev yerli büromuza bildirdilər ki, bura ancaq əsasən yaşlı nəslin nümayəndələri müraciət edirlər. İndiki gənclərin qədim dəyirmanlara marağı isə demək olar ki, yox səviyyəsindədir.
Görünən odur ki, qədimiliyi, tarixiliyi, ən əsası isə keyfiyyəti ilə seçilən qədim dəyirmanlarımızdan imtina edilir. Özü də zəhmət çəkmək istəməyən gənc nəsil tərəfindən...
Bəs, özəlliyi ilə yadda qalan bu sahəni qoruyub saxlamaq və gələcək nəslə ötürmək üçün nə edək?








Bizim.Media, Aran bürosu

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:101
embedMənbə:https://bizim.media
archiveBu xəbər 18 Fevral 2025 14:52 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see185

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see179

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see142

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see136

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see134

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see133

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see132

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see131

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see129

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see129

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see128

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see126

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

19 Oktyabr 2025 07:08see123

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see122

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see121

Sofiya Universitetində “Azərbaycan suveren dövlətçilik yolunda” sərgisinin açılışı

19 Oktyabr 2025 06:45see121

Sabah yağış yağacaq

19 Oktyabr 2025 13:05see120

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see119

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri