COP30 iqlim konfransında “qlobal müəyyən edilmiş töhfə” təşəbbüsü irəli sürüləcək

Bakı, 21 iyun, AZƏRTAC

Noyabr ayında Braziliyada keçiriləcək BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 30-cu sessiyasının (COP30) təyin olunmuş prezidenti Andre Korrea do Laqo bildirib ki, onun ölkəsi ABŞ-ın Paris Sazişindən çıxmasından sonra qlobal iqlim səylərini gücləndirmək məqsədi ilə Birləşmiş Ştatların əyalətlərinə və özəl şirkətlərinə emissiyaların azaldılması öhdəliklərini genişləndirməyi təklif edib.

AZƏRTAC “Reuters” agentliyinə istinadla xəbər verir ki, onun sözlərinə görə, iqlim sammitinə hazırlaşan braziliyalı diplomatlar sentyabr ayına qədər istixana qazı emissiyalarını azaltmaq üçün yenilənmiş hədəflərin təqdimatı üzrə BMT ilə sıx əməkdaşlıq edirlər.

COP30 prezidenti əlavə edib: “Demək olar ki, bütün dövlətlərin istiləşməni sənayedən əvvəlki səviyyədə - 2 dərəcə Selsidən çox aşağı həddə məhdudlaşdırmağa razılaşdığı Paris Sazişinə uyğun olaraq, ölkələrin Milli Müəyyən Edilmiş Töhfələr (NDC) kimi tanınan hədəfləri təqdim etmələri və onların bir neçə ildən bir yeniləməsi tələb edilir.

COP30 Sədrliyinin iyunun 20-də yayımlanan məktubunda Andre Korrea do Laqo “Global Stocktake” öhdəliyini dəyişdirmək üçün təkcə ölkələrin deyil, müxtəlif aktorların hədəflərini özündə birləşdirəcək “qlobal NDC” yaratmağı, bununla da emissiyaların azaldılması yolunu genişləndirməyi təklif edib. O vurğulayıb: “Məqsədimiz qlobal iqlim fəaliyyətinə yeni dinamika gətirmək, bizneslərin, vətəndaş cəmiyyətinin və hökumətin bütün səviyyələrində əlaqələndirilmiş fəaliyyətdə göstərilən səyləri uyğunlaşdırmaqdır”. Laqo genişlənmiş təşəbbüs üçün “GDC” və ya “qlobal müəyyən edilmiş töhfə” terminini təklif edib.

O, bu təşəbbüsü açıq şəkildə Vaşinqtonun iqlim siyasətindəki dəyişikliklərə cavab olaraq açıqlamasa da, etiraf edib ki, bu, Tramp administrasiyasının Paris Sazişindən rəsmi çıxmasına baxmayaraq, iqlim dəyişikliyinin qarşısını almaq öhdəliyinə sadiq qalan ABŞ şirkətləri və yerli hökumətlərin prosesdə iştirakına imkan verəcək. “Bizim fəaliyyət gündəliyimiz iştirak etmək istəyən ABŞ sahibkarları üçün əlavə imkan yaradır”, -deyən Laqo, həmçinin təklifin mühafizəkar emissiya hədəfləri olan ölkələri daha iddialı olmağa təşviq edəcəyini bildirib.

Braziliyalı diplomat deyib ki, özəl sektor aktorları iqtisadi artımın stimullaşdırılmasında neft şirkətlərinin rolu və ya elektrik şəbəkələrinin dəyişdirilməsi xərcləri kimi mürəkkəb mülahizələrə həssas olan hökumətlərdən daha sürətli hərəkət edirlər.

COP30-un “iqlim çempionu” olaraq təyin edilmiş braziliyalı iş adamı Dan Yoşpe bu təşəbbüsün qeyri-dövlət aktorlarının Paris Sazişinin məqsədlərinə uyğunlaşmasına aydınlıq gətirəcəyini bildirib. O əlavə edib: “Yalnız ABŞ-da deyil, ümumiyyətlə, milli hökumətlərin məsələyə o qədər də qarışmadığı ölkələrdə biz qubernatorların, merlərin və özəl sektorun iqlim fəaliyyətində daha fəal iştirak etdiyini görürük”.

Qeyd edək ki, bu ilin noyabr ayında Braziliyanın Belem şəhərində keçiriləcək COP30 iqlim konfransı Paris Sazişinin 10-cu ildönümünə təsadüf edir.