Çoxdöllü doğuşlar artır: Süni mayalanma Azərbaycanda əkiz doğuşları necə artırır?

Son dövrlərdə Azərbaycanda çoxdöllü doğuşların, yəni əkiz və üçəm uşaqların sayında artım müşahidə olunur. Bu ilin yanvar-may aylarında Ədliyyə Nazirliyinin rayon (şəhər) qeydiyyat şöbələri tərəfindən 38 min 836 yeni doğulan körpə qeydiyyata alınıb. Onların arasında 1 264-ü əkiz, 57-si isə üçəm olub. Bu rəqəmlər çoxdöllü doğuşların nisbətində müəyyən artımı göstərir.

Belə artımın əsas səbəblərindən biri son illərdə Azərbaycanda süni mayalanma üsullarının geniş yayılmasıdır. Dünyada olduğu kimi Azərbaycanda da süni mayalanma prosedurları ilə hamilə qalma şansı artır, lakin bu prosesdə bir neçə embrionun eyni anda uşaqlığa yerləşdirilməsi çoxdöllü hamiləlik riskini yüksəldir. Tibb elminin beynəlxalq tədqiqatları göstərir ki, süni mayalanma nəticəsində yaranan hamiləliklərin təxminən 20-30%-i əkiz və ya üçəm olur. Digər tərəfdən, qadınların analıq yaşının getdikcə yüksəlməsi, yumurtlamanı stimullaşdıran hormon preparatlarının istifadəsi və genetik meyllər də çoxdöllü doğuşların sayının artmasında təsirli amillərdir.

Rəsmi statistikalar da göstərir ki, ölkədə doğulan körpələr arasında oğlan uşaqlarının xüsusi çəkisi 53.2%, qız uşaqlarının isə 46.8%-dir. Ümumi doğuş göstəricilərində əhali başına 9.2 uşaq düşür ki, bu da ötən illə müqayisədə azalma olsa da, çoxdöllü doğuşların nisbi payının artması diqqət çəkir.

Nəticə olaraq, Azərbaycanda əkiz və üçəm doğuşların artması həm süni mayalanma texnologiyalarının inkişafı və yayılması, həm də digər bioloji-faktorlarla əlaqədar olan bir tendensiyadır. Bu artım sağlamlıq sisteminin yeni çağırışları ilə yanaşı, çoxdöllü hamiləliklərin daha diqqətli tibbi nəzarət tələb etməsini də gündəmə gətirir.

Leyla Mirzə, Bizimyol.info